TY - JOUR ID - 13101 TI - رابطه‌ی کنترل شغلی با سطح استرس و سلامت ذهن کارکنان شرکت پتروشیمی اصفهان JO - مجله دانشکده پزشکی اصفهان JA - JIMS LA - fa SN - 1027-7595 AU - جهانبخش گنجه, سحر AU - عریضی سامانی, حمید رضا AU - مولوی, حسین AU - نوری, ابوالقاسم AD - دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشکده‌ی روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان AD - استادیار روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشکده‌ی روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان AD - استاد روان‌شناسی، دانشکده‌ی روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان AD - دانشیار روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشکده‌ی روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان Y1 - 2010 PY - 2010 VL - 27 IS - 103 SP - 840 EP - 850 DO - N2 - مقدمه: یکی از منابع مهم استرس (Stress) در محیط کار، از این احساس افراد ناشی می‌شود که روی شغل خود کنترل ندارند و این مسأله در نهایت سلامت ذهن (SWB: Subject Well–Being) و سلامت جسمانی آنان را به خطر می‌اندازد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه‌ی کنترل شغلی با سطح استرس و سلامت ذهن افراد بود. روش ها: پژوهش حاضر، توصیفی از نوع رابطه‌ای بود و جامعه‌ی آماری این پژوهش را کلیه‌ی کارکنان مشغول به کار شرکت پتروشیمی استان اصفهان در سال 1387 تشکیل دادند. تعداد افراد جامعه 510 نفر بود که 151 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌ی‌ کنترل شغل به عنوان متغیر پیش‌بین، و پرسش‌نامه‌های سلامت ذهن و استرس در شغل به عنوان متغیرهای ملاک، پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل MANOVA تک گروهی تجزیه و تحلیل شد. همچنین، در این پژوهش میانگین متغیرهای سلامت ذهن و استرس در گروه‌های مختلف کاری (عملیاتی، پشتیبانی و ستادی) با استفاده از تحلیل واریانس یک راهه و آزمون شفه (برای مقایسه‌های زوجی) مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: کنترل شغلی با استرس در شغل رابطه‌ی منفی و معنی‌دار (36/0- = ß، 001/0 > P) و با سلامت ذهن، رابطه‌ی مثبت و معنی‌دار (34/0 = ß، 001/0 > P) داشت. همچنین، بین میانگین‌های سلامت ذهن (03/0 = P) و استرس (03/0 = P) در گروه‌های شغلی عملیاتی و ستادی تفاوت معنی‌دار وجود داشت. نتیجه گیری: اگر مشاغل به گونه‌ای باشند که افراد تأثیری بر تصمیمات شغلی و شیوه‌ی عمل خود نداشته باشند، باعث ایجاد استرس در افراد شده، سلامت ذهن آن‌ها را نیز به خطر می‌ اندازد. بنابراین، فراهم آوردن نوعی قدرت کنترل بر شغل افراد، از طریق ایجاد شیوه‌هایی مانند مشارکت دادن آنان در فرایند تصمیم‌گیری یا ایجاد امکان برای تنظیم برنامه‌ی وظایف خود، استرس را در افراد کاهش و سلامت ذهن آن‌ها را بهبود می‌بخشد. واژگان کلیدی: کنترل شغلی، استرس، سلامت ذهن. UR - https://jims.mui.ac.ir/article_13101.html L1 - https://jims.mui.ac.ir/article_13101_c1c065b82531b14c41e6fcc2c765b260.pdf ER -