TY - JOUR ID - 13682 TI - بررسی انگل‌های کرمی روده‌ای سگ‌های ولگرد شهر اصفهان JO - مجله دانشکده پزشکی اصفهان JA - JIMS LA - fa SN - 1027-7595 AU - پسته‌چیان, نادر AU - رسولی, افشین AU - یوسفی, حسینعلی AD - استادیار، گروه انگل و قارچ شناسی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران AD - کارشناس ارشد، گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی و مرکز بهداشت استان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران AD - مربی، گروه انگل و قارچ شناسی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 29 IS - 172 SP - 2827 EP - 2833 KW - زئونوز KW - تاکسونومی‌ KW - سستود KW - نماتود KW - سگ DO - N2 - مقدمه: بیماری‌های زئونوز همیشه تهدید مهمی برای انسان بوده‌اند. این بیماری‌ها بین انسان و بسیاری از حیوانات مشترک هستند. از آن جایی که زاد و ولد سگ‌ها به خصوص سگ‌های ولگرد زیاد است و این حیوانات در محیط‌های اطراف شهرها و پیرامون مساکن انسانی زندگی می‌کنند همواره تهدیدی برای سلامتی محیط زیست و انسان بوده‌اند. شناسایی انگل‌های موجود سگ‌های ولگرد منطقه‌ی اصفهان از نقطه نظر اقتصادی، پزشکی و دامپزشکی به ویژه زئونوز کمک شایانی خواهد نمود.روش‌ها: در این مطالعه تعداد 96 قلاده سگ ولگرد شکار شده از مناطق مختلف شهر اصفهان جمع‌آوری گردید و پس از باز نمودن لاشه‌ی حیوانات، روده‌ی آن‌ها از نظر وجود انگل‌های کرمی بررسی شد. لاشه‌ی حیوانات در محل باز شد و پس از بستن دو سر روده، روده‌ها به آزمایشگاه منتقل گردید. سپس روده‌ها به صورت طولی باز شدند و پس از شستشوی آن‌ها، انگل‌های کرمی موجود در آب جدا شدند. پس از فرآوری ایزوله‌ها در محلول فرمالین ده در صد قرار گرفتند. پس از رنگ‌آمیزی موقت و دایمی ‌و طی مراحل آب‌گیری و شفاف‌سازی، ایزوله‌های مناسب مونت دایمی شدند. سپس اشکال ایزوله‌ها با ابزار ترسیم کشیده شد و با استفاده از کلیدهای تشخیصی موجود، شاخص‌های تاکسونومی (طول قلاب بزرگ، شکل بند، موقعیت کیسه‌ی سیر، موقعیت بیضه‌ها و تخمدان در بندهای سستودها) تمامی ایزوله‌ها مطالعه شدند. این شاخص‌ها در نماتودها شامل اندازه‌ی طول بدن، تزیینات کوتیکولی، شکل باله‌ی رأسی و دمی و تعداد و شکل لب‌ها و حالت مری همچنین موقعیت محل واژن و مقعد بود. تمامی ایزوله‌ها در حد جنس و سپس گونه شناسایی شدند.یافته‌ها: در این بررسی با مطالعه‌ی 96 قلاده سگ ولگرد روده‌های 4/60 درصد آن‌ها آلوده به حداقل یک کرم بود. ایزوله‌های کرمی در مجموع شامل هفت گونه سستود و سه گونه نماتود بودند که شامل: 24 درصد تنیا اویس، 54/13 درصد تنیا هیداتیژنا، 21/5 درصد تنیا پیزیفورمیس، 21/5 درصد تنیا مولتی‌سپس، 1/27 درصد اکینوکوکوس گرانولوسوس، 92/22 درصد دیپلیدیوم کانینوم، 21/5 درصد مزوسستوییدس لینه‌آتوس و 9/21 درصد توکسا سکاریس لئونینا، 25/6 درصد توکسوکارا کانیس و 13/3 درصد ریکتولاریا افینیس بودند.گونه‌ی تنیا پیزیفورمیس برای اولین بار از اصفهان گزارش ‌شد.نتیجه‌گیری: ارقام فوق بیان‌گر اهمیت این انگل‌ها از نقطه نظر پزشکی و دامپزشکی است، بنابراین باید نسبت به درمان سگ‌های صاحب‌دار و گله و از بین بردن سگ‌های ولگرد و همچنین از بین بردن لاشه‌های آلوده به مرحله‌ی لاروی سستودهای زئونوز توجه مبذول داشت. شناسایی انگل‌های موجود در این حیوانات به بهبود وضعیت مبارزه و کنترل بیماری‌های زئونوز کمک شایانی خواهد نمود.واژگان کلیدی: زئونوز، تاکسونومی‌، سستود، نماتود، سگ. UR - https://jims.mui.ac.ir/article_13682.html L1 - https://jims.mui.ac.ir/article_13682_5a8c4478282c501677703ed2eedd4faf.pdf ER -