بررسی پراکندگی فضایی سرطان‌های خون با تأکید بر عوامل محیطی (آب و هوا) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی Geographic Information System (GIS) مطالعه‌ی موردی: مبتلایان به بیماری سرطان خون در شهرستان‌های تابعه‌ی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال‌های 89-138

عابدی, مرجان; روانخواه, زهرا; محمدی, المیرا; خسروی دهقی, زهره; معافی, علیرضا; یزدانبخش, بنت‌الهدی

بررسی پراکندگی فضایی سرطان‌های خون با تأکید بر عوامل محیطی (آب و هوا) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی Geographic Information System (GIS) مطالعه‌ی موردی: مبتلایان به بیماری سرطان خون در شهرستان‌های تابعه‌ی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال‌های 89-138

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه زیست‌شناسی، دانشکده‌ی علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

² پزشکی عمومی، معاونت پیش‌گیری از بیماری‌های غیر واگیر، مرکز بهداشت استان اصفهان، اصفهان، ایران

³ دانشجوی دکتری، گروه بیوتکنولوژی دارویی، دانشکده‌ی داروسازی و علوم دارویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ کارشناس ارشد علوم سلولی- مولکولی، گروه زیست‌شناسی، دانشکده‌ی علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

⁵ دانشیار، بخش آنکولوژی اطفال، بیمارستان سیدالشهدا (ع)، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

⁶ دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده‌ی علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: شیوع لوسمی در استان‌های شمال غرب و مرکز کشور، شامل استان اصفهان بیشتر از سایر نواحی است. از آن جایی که این سرطان یک سرطان چند عاملی است و در 90 درصد موارد اتیولوژی آن ناشناخته می‌باشد، پژوهش حاضر با نمایش پراکندگی فضایی سرطان‌های خون در استان اصفهان، بررسی تطبیقی پراکنش بیماری با شرایط اقلیمی و ارایه‌ی آن به صورت نقشه، با هدف بررسی پراکندگی سرطان‌های خون در انواع آب و هوا در گستره‌ی استان در بین سال‌های 89-1385 انجام شد.روش‌ها: آمار بیماران مبتلا به لوسمی در استان اصفهان در بین سال‌های 89-1385 از مرکز بهداشت استان دریافت گردید. پس از پالایش داده‌ها، محاسبه‌ی نسبت مبتلایان به تفکیک سن، جنس، سال ابتلا و شهرستان انجام گرفت. همچنین، با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS نسخه‌ی 10، پراکندگی فضایی بیماران بر روی هر یک از الگوهای اقلیم مشخص شد.یافته‌ها: شهرستان‌های سمیرم، فریدونشهر و برخوار پرخطرترین شهرستان‌های استان از نظر ابتلا به لوسمی بودند. سال 1388 سال اوج ابتلا بود.نتیجه‌گیری: بیشترین میزان شیوع این بیماری (03762/0 نفر در کیلومتر مربع) در مناطق دارای آب و هوای نیمه خشک میانی و کمترین آن در منطقه‌ی آب و هوایی خشک شدید قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Spatial Distribution of Leukemia with Emphasis on Environmental Factors (Climate) Using Arc Geographic Information System (ArcGIS) Case Study: Patients with Leukemia in Subsidiary Counties of the Medical Sciences of Isfahan Province, Ira

نویسندگان [English]

Marjan Abedi ¹
Zahra Ravankhah ²
Elmira Mohammadi ³
Zohreh Khosravi-Dehaghi ⁴
Alireza Moafi ⁵
Bentolhoda Yazdanbakhsh ⁶

¹ PhD Student, Department of Biology, School of Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran

² General Practitioner, Deputy of Non-Communicable Disease Prevention, Isfahan Health Center, Isfahan, Iran

³ PhD Student, Department of Pharmaceutical Biotechnology, School of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

⁴ Department of Biology, School of Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran

⁵ Associate Professor, Department of Pediatric Oncology, Seyed-al-Shohada Hospital, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

⁶ PhD Student, Department of Geography and Urban Planning, School of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Background: The incidence of leukemia in the north-west and central provinces of Iran, including Isfahan province, is more than other areas. Since this cancer is a multifactorial disease, and in 90% of cases its etiology is unknown, this study intended to analyse the distribution of leukemia in all kinds of climate in Isfahan province during 2006-2010 period. This was a comparative study of disease distribution and climate situations and its presentation in map.Methods: Information of patients with leukemia in Isfahan province during 2006-2010 was collected from Isfahan Province Health Center. After data filtration, the calculation of the ratio of patients by age, sex, years of developing and county was done. In addition, by using Arc Geographical information system (ArcGIS), the distribution of leukemia in different types of climate was determined.Findings: Semirom, Fereydoon Shahr and Borkhar were the counties with the highest prevalence of leukemia in Isfahan province. The year 2009 was the peak of leukemia incidence.Conclusion: The highest and the lowest leukemia incidence occurred in regions with middle semi-arid climate with 0.03762 persons per squared kilometre and sever dry climate region, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

Leukemia
Climate
Spatial distribution
Geographical information system

مراجع

Ewald PW, Swain Ewald HA. Infection and cancer in multicellular organisms. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci 2015; 370(1673).
Brenner DJ, Doll R, Goodhead DT, Hall EJ, Land CE, Little JB, et al. Cancer risks attributable to low doses of ionizing radiation: assessing what we really know. Proc Natl Acad Sci USA 2003; 100(24): 13761-6.
Mousavi SM, Gouya MM, Ramazani R, Davanlou M, Hajsadeghi N, Seddighi Z. Cancer incidence and mortality in Iran. Ann Oncol 2009; 20(3): 556-63.
Dastgiri S, Fozounkhah S, Shokrgozar S, Taghavinia M, Asvadi KA. Incidence of leukemia in the northwest of Iran. Health Promot Perspect 2011; 1(1): 50-3.
Rajabli N, Naeimi-Tabeie M, Jahangirrad A, Sedaghat SM, Semnani S, Roshandel G. Epidemiology of leukemia and multiple myeloma in Golestan, Iran. Asian Pac J Cancer Prev 2013; 14(4): 2333-6.
Kulshrestha R, Sah SP. Pattern of occurrence of leukemia at a teaching hospital in eastern region of Nepal - a six year study. JNMA J Nepal Med Assoc 2009; 48(173): 35-40.
Zorlu P, Ergor G, Tezic T, Duru F, Ertem U. Evaluation of risk factors in children with acute lymphoblastic leukemia. Turk J Cancer 2002; 32(1): 5-11.
Charalambous A, Vasileiou P. Risk factors for childhood leukemia: a comprehensive literature review. Health Sci J 2012; 6(3): 432-68.
Ni X, Shen ZX, Chen FY, Liang H, Lu FJ, Chen J, et al. Trend in the incidence and geographic variations of acute lymphoblastic leukemia in Shanghai, China from 2002 to 2006. Chin Med J (Engl) 2011; 124(16): 2406-10.
Weeks JL. Parental occupation and childhood cancer. Natl Med J India 1992; 5(3): 121.
Gilman EA, Sorahan T, Lancashire RJ, Lawrence GM, Cheng KK. Seasonality in the presentation of acute lymphoid leukaemia. Br J Cancer 1998; 77(4): 677-8.
Buffler PA, Kwan ML, Reynolds P, Urayama KY. Environmental and genetic risk factors for childhood leukemia: appraising the evidence. Cancer Invest 2005; 23(1): 60-75.
Kazemi A, Eskandari O, Amin MM, Nesaee P. A survey on breast cancer status in Kurdistan province on medical geography viewpoint during 2006-2010. J Health Syst Res 2015; 11(3): 459-72. [In Persian].
Rahimnia A, Masoodian SA, Amin MM. Survey on relationship between climate types of Isfahan and mortality caused by respiratory system diseases. J Health Syst Res 2014; 10(4): 739-751. [In Persian].
Arden WB. Medical Geography in public health and tropical medicine: Case studies from brazil [PhD Thesis]. Baton Rouge, LA: Louisiana State University; 2008.
den Draak M. An introduction to medical and health geography (Population Research Centre Working Paper Series No. 05-1). Groningen, Netherlands: University of Groningen, Population Research Centre; 2005.
Goovaerts P. Combining areal and point data in geostatistical interpolation: Applications to soil science and medical geography. Math Geosci 2010; 42(5): 535-54.
Lehrer S, Rosenzweig KE. Cold climate is a risk factor for thyroid cancer. Clin Thyroidol 2014; 26(10): 273-6.
Boxall AB, Hardy A, Beulke S, Boucard T, Burgin L, Falloon PD, et al. Impacts of climate change on indirect human exposure to pathogens and chemicals from agriculture. Environ Health Perspect 2009; 117(4): 508-14.
Gao F, Nordin P, Krantz I, Chia KS, Machin D. Variation in the seasonal diagnosis of acute lymphoblastic leukemia: evidence from Singapore, the United States, and Sweden. Am J Epidemiol 2005; 162(8): 753-63.