نوع مقاله : مقاله های پژوهشی
نویسندگان
1
استادیار، گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. اصفهان، ایران.
2
کارشناس ارشد اپیدمیولوژی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران.
3
استادیار، گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران.
4
استادیار، گروه بهداشت حرفه‌ای، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران.
5
دانشجوی دکترای مهندسی کیفیت، دانشگاه ووپرتال، ووپرتال، آلمان و مدیر HSE، شرکت پتروشیمی ارومیه، ارومیه، ایران.
چکیده
خلاصه مقدمه: استرس‌های شغلی یکی از ویژگی‌های رایج زندگی مدرن می‌باشد که رو به افزایش است. استرس شغلی تأثیرات بهداشتی مضری بر سیستم قلبی- عروقی دارد. این مطالعه، اولین مطالعه‌ای است که در ایران با استفاده از مدل استاندارد جهانی «ناهماهنگی تلاش- پاداش» به سنجش استرس شغلی و پیامدهای آن بر روی عوامل خطر قلبی- عروقی پرداخت. رابطه‌ی بین استرس شغلی با عوامل خطر قلبی- عروقی شامل فشار خون بالا، سیگاری بودن، دیابت، بیش وزنی، هایپر کلسترومی، سطوح بالای لیپوپروتئین با دانسیته‌ی پایین و سطوح پایین لیپوپروتئین با دانسیته‌ی بالا و تری‌گلیسرید بالا در این مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. روش‌ها: این مطالعه‌ی مقطعی در بین نمونه‌ای تصادفی شامل 109 نفر از پرسنل شاغل در پتروشیمی ارومیه اجرا شد. پرسش‌نامه‌ی مورد استفاده شامل اطلاعات زمینه‌ای، وضعیت مصرف سیگار، استرس شغلی و تأثیر پذیری منفی بود. برای اندازه گیری استرس شغلی از اخیرترین مدل سنجش استرس شغلی به نام «ناهماهنگی بین تلاش- پاداش» با دو مؤلفه‌ی ناهماهنگی بین تلاش- پاداش و تعهد کاری بالا استفاده گردید. بعد از تکمیل پرسش‌نامه‌ها در محل توسط شرکت کنندگان، نمونه‌ی خون از آنان گرفته شد تا عوامل خطر بیولوژیک تعیین شود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد. یافته‌ها: شیوع کلی ناهماهنگی بین تلاش- پاداش و نیز تعهد کاری بالا، به عنوان دو مؤلفه‌ی استرس شغلی به ترتیب برابر با 1/54 و 6/26 درصد بود. رابطه‌ی معنی‌داری بین ناهماهنگی بین تلاش- پاداش و سن (05/0 = P)، تعداد فرزندان (024/0 = P) و نیز سطح تحصیلات (005/0 = P) وجود داشت. خطر اضافی برای افراد دارای استرس بر اساس مؤلفه‌ی ناهماهنگی بین تلاش و پاداش برای ابتلا به فشار خون بالا 43 درصد، سیگاری بودن 14 درصد، ابتلا به دیابت 55 درصد، ابتلا به تری‌گلیسرید بالا 106 درصد، ابتلا به کلسترول بالا 21 درصد، LDL بالا 41 درصد و HDLپایین 191 درصد بود. تعیین سطوح استرس بر اساس سطوح مؤلفه‌ی تعهد کاری، که در آن تعهد کاری کم به عنوان گروه مقایسه با تعهد کاری متوسط و تعهد کاری بالا مقایسه گردید، برآورد کننده‌ی یک الگوی افزایشی برای خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیش وزنی، دیابت و تری‌گلیسیرید بالا بود. روابط به دست آمده از نظر آماری معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که با افزایش استرس، خطر ابتلا به برخی عوامل خطر قلبی- عروقی افزایش می‌یابد اما این شواهد از نظر آماری معنی‌دار نبود. لذا توصیه می‌شود که در یک مطالعه‌ی هم‌گروهی آینده‌نگر، اثر استرس بر روی عوامل خطر قلبی- عروقی بررسی شود. واژگان کلیدی: استرس شغلی، عوامل خطر قلبی- عروقی، ناهماهنگی بین تلاش- پاداش، تعهد کاری، پتروشیمی.
عنوان مقاله [English]
Study of Association between Job Stress and Cardiovascular Disease Risk Factors among Urmia Petrochemical Company Personell
نویسندگان [English]
-
Ghasem Yadegarfar
1
-
Tahere Alinia
2
-
Rasool Gharaaghaji asl
3
-
Teimur Allahyari
4
-
Reza Sheikhbagloo
5
1
Assistance Professor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Health, Isfahan Univrsity of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
2
Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.
3
Assistance Professor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.
4
Assistance Professor, Department of Occupational Health, School of Health, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.
5
PhD Student in Quality Engineering, The University of Wuppertal, Wuppertal, Germany and Excellence and HSEQ Manager, Urmia Petrochemi-cal Company, Urmia, Iran.
چکیده [English]
Abstract Background: Stress at work is an increasing common feature of modern life. Job stress has adverse health effects on cardiovascular system. This study was the first one which has used effort- reward imbalance model (ERI) to measure job stress in an Iranian group of workers to assess adverse effects of job stress on cardiovascular risk factors. The aim of this study was to examine relationship between job stress and cardiovascular risk factors including high blood pressure, overweight, smoking, diabetes, hypercholesterolemia, high level of triglyceride and low density lipoprotein and low level of high density lipoprotein. Methods: This cross-sectional study was conducted among 109 randomly selected employees of Urmia petrochemical company. A self-administrated questionnaire included demographic characteristics, smoking status, work stress, and negative affectivity was used to collect data. Blood sample was also taken in order to determine biological risk factors. Multiple logistic regression was used to evaluate the effect of job stress on cardiovascular risk factors. Findings: Overall prevalence of ERI and high overcommitement were 54.1% and 26.6% respectively. There was a significant relationship between ERI and age (P = 0.05), number of children (P < 0.024) and education level (P = 0.005). According to ERI index, workers with stress have shown an excess risk of 43% for hypertension, 14% for being smoker, 55% for diabetes, 106% for high triglyceride, 21% for high cholesterol, 41% for low density lipoprotein, and 191% for low level of high density lipoprotein. Exploring other components of job stress, i.e. overcommitement and considering low level of overcommitement as a reference category, there was an increasing risk in high blood pressure, overweight, diabetes, high triglyceride and low density lipoprotein. Conclusion: This study showed an increase in cardiovascular risk factors by increasing in job stress. However, these evidences were not statistically significant. It is recommended to use prospective cohort studies to examine effects of job stress on cardiovascular system. Key words: Job stress, Cardiovascular risk factors, Effort–reward imbalance, Overcommitement, Petrochemical company.
)