بررسی اثر بارداری در دوران نوجوانی بر تراکم معدنی استخوان در دوران پس از یائسگی

سلامت, محمدرضا; انتظاری, رضا; سلامت, امیرحسین; دشتی, غلامرضا

بررسی اثر بارداری در دوران نوجوانی بر تراکم معدنی استخوان در دوران پس از یائسگی

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار، گروه فیزیک و مهندسی پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

² دانشجوی پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی و کمیته‌ی پژوهش‌های دانشجویان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³ کارشناس ارشد، واحد مهندسی پزشکی، مرکز تشخیص پوکی استخوان اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ دانشیار، گروه آناتومی و علوم تشریحی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

چکیدهمقدمه: پوکی استخوان (استئوپروز)، یکی ازمهم‌ترین بیماری‌های شایع در سالمندان است. از عوامل مؤثر بر استئوپروز، سابقه‌ی حاملگی در نوجوانی (سنین 18-13 سالگی) است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر احتمالی بارداری در دوران نوجوانی بر تراکم استخوان در دوران پس از یائسگی بود.روش‌ها: تعداد 94 خانم یائسه در دو گروه شامل 64 نفر با سابقه‌ی حاملگی نوجوانی (گروه مورد) و 32 نفر بدون سابقه‌ی حاملگی نوجوانی (گروه شاهد) وارد مطالعه شدند. پس از جمع‌آوری اطلاعات لازم، بیماران تحت سنجش تراکم استخوانی به روش جذب‌سنجی با انرژی دوگانه قرار گرفتند و دو معیار میزان تراکم استخوانی و عدد معیار T در نواحی مهره‌های کمری دوم تا چهارم، گردن فمور، تروکانتر و لگن به دست آمد. در نهایت، این اعداد بین دو گروه مقایسه شد.یافته‌ها: میانگین سنی در گروه مورد و شاهد به ترتیب 89/59 و 81/60 سال بود. میانگین سن یائسگی در گروه مورد (98/2 ± 52/51 سال) در مقایسه با گروه شاهد (87/0 ± 50/49 سال) و شاخص توده‌ی بدنی در گروه مورد (64/4 ± 83/29 کیلوگرم/مترمربع) در مقایسه با گروه شاهد (51/0 ± 77/27 کیلوگرم/مترمربع) به طور معنی‌داری بیشتر بود. مقایسه‌ی میزان تراکم استخوانی و معیار T در دو گروه، تفاوت معنی‌داری را در هیچ یک از نواحی نشان نداد؛ هر چند میزان تراکم در گروه شاهد بیشتر بود.نتیجه‌گیری: در گذشته، مطالعات کمی تأثیر حاملگی نوجوانی بر استئوپروز را بررسی کرده و اغلب، مدعی تأثیر منفی آن شده‌اند. اگر چه این مطالعه نتایج قبلی را تأیید نمی‌کند، اما فراوانی بیشتر استئوپروز در گروه مورد، دال بر آن است که با افزایش حجم نمونه و رفع محدودیت‌ها در مطالعات آتی، ممکن است ارتباط معنی‌داری بین این دو به دست آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Effects of Adolescence Pregnancy on Bone Mineral Density in Postmenopausal Women

نویسندگان [English]

Mohamadreza Salamat ¹
Reza Entezari ²
Amirhossein Salamat ³
Gholamreza Dashti ⁴

¹ Associate Professor, Department of Medical Physics, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² Student of Medicine, School of Medicine AND Students Research Committee, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

³ Medical Engineering Unit, Isfahan Osteoporosis Diagnosis Center, Isfahan, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Anatomical Sciences, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

AbstractBackground: Osteoporosis is one of the most important and prevalent disease in geriatrics. Adolescence (13 to 18 years old) pregnancy is believed to be associated with osteoporosis. This study aimed to investigate this hypothesis.Methods: 94 postmenopausal women (64 subjects in group 1, with history of adolescence pregnancy, and 32 subjects in group 2, with negative history) were enrolled in the study. After initial assessment and collection of data, patients underwent measuring bone density using Dual-energy X-ray absorptiometry (DXA) and Bone Mineral Density (BMD) using T-score in L2-L4 vertebrae, neck of femur, trochanter, and hip recorded. These scores were compared between the two groups thereafter.Findings: Mean age was not significantly different between the two groups (59.89 ± 6.57 versus 60.81 ± 7.84 years, respectively). Mean menopause age (51.52 ± 2.98 versus 49.5 ± 0.87 years, respectively) and body mass index (29.83 ± 4.64 versus 27.77 ± 0.51 kg/m2, respectively) were statistically higher in group 1. Comparing BMD and T-score between the two groups showed no statistically significant difference although the amounts were higher in group 2.Conclusion: Few studies have investigated the association between adolescence pregnancy and osteoporosis and most of them have claimed that adolescence pregnancy predisposes postmenopausal osteoporosis. Although our results do not confirm previous findings, higher bone density in group 2 shows that by designing studies with larger sample size and fewer limitations, statistically significant association may be found.

کلیدواژه‌ها [English]

Adolescence pregnancy
Bone mineral density
Postmenopause
Body Mass Index

مراجع

Pitukcheewanont P, Austin J, Chen P, Punyasavatsut N. Bone health in children and adolescents: risk factors for low bone density. Pediatr Endocrinol Rev 2013; 10(3): 318-35.
Lane NE. Epidemiology, etiology, and diagnosis of osteoporosis. Am J Obstet Gynecol 2006; 194(2 Suppl): S3-11.
Hadji P, Klein S, Gothe H, Haussler B, Kless T, Schmidt T, et al. The epidemiology of osteoporosis-Bone Evaluation Study (BEST): an analysis of routine health insurance data. Dtsch Arztebl Int 2013; 110(4): 52-7.
Suzuki T, Yoshida H. Low bone mineral density at femoral neck is a predictor of increased mortality in elderly Japanese women. Osteoporos Int 2010; 21(1): 71-9.
Lloyd T, Lin HM, Eggli DF, Dodson WC, Demers LM, Legro RS. Adolescent Caucasian mothers have reduced adult hip bone density. Fertil Steril 2002; 77(1): 136-40.
Rizzoli R, Bianchi ML, Garabedian M, McKay HA, Moreno LA. Maximizing bone mineral mass gain during growth for the prevention of fractures in the adolescents and the elderly. Bone 2010; 46(2): 294-305.
Bass S, Delmas PD, Pearce G, Hendrich E, Tabensky A, Seeman E. The differing tempo of growth in bone size, mass, and density in girls is region-specific. J Clin Invest 1999; 104(6): 795-804.
Ott SM, Scholes D, LaCroix AZ, Ichikawa LE, Yoshida CK, Barlow WE. Effects of contraceptive use on bone biochemical markers in young women. J Clin Endocrinol Metab 2001; 86(1): 179-85.
Zanchetta JR, Plotkin H, Alvarez Filgueira ML. Bone mass in children: normative values for the 2-20-year-old population. Bone 1995; 16(4 Suppl): 393S-9S.
Lloyd T, Chinchilli VM, Eggli DF, Rollings N, Kulin HE. Body composition development of adolescent white females: the Penn State Young Women's Health Study. Arch Pediatr Adolesc Med 1998; 152(10): 998-1002.
Ulrich U, Miller PB, Eyre DR, Chesnut CH 3rd, Schlebusch H, Soules MR. Bone remodeling and bone mineral density during pregnancy. Arch Gynecol Obstet 2003; 268(4): 309-16.
Thomas M, Weisman SM. Calcium supplementation during pregnancy and lactation: effects on the mother and the fetus. Am J Obstet Gynecol 2006; 194(4): 937-45.
Kaur M, Pearson D, Godber I, Lawson N, Baker P, Hosking D. Longitudinal changes in bone mineral density during normal pregnancy. Bone 2003; 32(4): 449-54.
Heringhausen J, Montgomery KS. Continuing education module-maternal calcium intake and metabolism during pregnancy and lactation. J Perinat Educ 2005; 14(1): 52-7.
To WW, Wong MW. Changes in bone mineral density of the os calcis as measured by quantitative ultrasound during pregnancy and 24 months after delivery. Aust N Z J Obstet Gynaecol 2011; 51(2): 166-71.
Zeni SN, Ortela Soler CR, Lazzari A, Lopez L, Suarez M, Di Gregorio S, et al. Interrelationship between bone turnover markers and dietary calcium intake in pregnant women: a longitudinal study. Bone 2003; 33(4): 606-13.
Rauch F, Travers R, Glorieux FH. Cellular activity on the seven surfaces of iliac bone: a histomorphometric study in children and adolescents. J Bone Miner Res 2006; 21(4): 513-9.
Martin AD, Bailey DA, McKay HA, Whiting S. Bone mineral and calcium accretion during puberty. Am J Clin Nutr 1997; 66(3): 611-5.
Naylor KE, Iqbal P, Fledelius C, Fraser RB, Eastell R. The effect of pregnancy on bone density and bone turnover. J Bone Miner Res 2000; 15(1): 129-37.
More C, Bettembuk P, Bhattoa HP, Balogh A. The effects of pregnancy and lactation on bone mineral density. Osteoporos Int 2001; 12(9): 732-7.
Ritchie LD, Fung EB, Halloran BP, Turnlund JR, Van Loan MD, Cann CE, et al. A longitudinal study of calcium homeostasis during human pregnancy and lactation and after resumption of menses. Am J Clin Nutr 1998; 67(4): 693-701.
O'Brien KO, Nathanson MS, Mancini J, Witter FR. Calcium absorption is significantly higher in adolescents during pregnancy than in the early postpartum period. Am J Clin Nutr 2003; 78(6): 1188-93.
Forbes GB. Letter: Calcium accumulation by the human fetus. Pediatrics 1976; 57(6): 976-7.
Ward KA, Adams JE, Mughal MZ. Bone status during adolescence, pregnancy and lactation. Curr Opin Obstet Gynecol 2005; 17(4): 435-9.
Bezerra FF, Mendonca LM, Lobato EC, O'Brien KO, Donangelo CM. Bone mass is recovered from lactation to postweaning in adolescent mothers with low calcium intakes. Am J Clin Nutr 2004; 80(5): 1322-6.
Sowers MF, Scholl T, Harris L, Jannausch M. Bone loss in adolescent and adult pregnant women. Obstet Gynecol 2000; 96(2): 189-93.
Ensom MH, Liu PY, Stephenson MD. Effect of pregnancy on bone mineral density in healthy women. Obstet Gynecol Surv 2002; 57(2): 99-111.
Cattani A, Zubarew T, Maddaleno M, Mosso L, Lopez JM. Bone turnover in lactating adolescent: evaluation at the end of pregnancy, during and after the weaning period. Rev Med Chil 2000; 128(2): 145-53.
Cho GJ, Shin JH, Yi KW, Park HT, Kim T, Hur JY, et al. Adolescent pregnancy is associated with osteoporosis in postmenopausal women. Menopause 2012; 19(4): 456-60.
Dashti G, Salamat M, Shobeiri A, Salamat A. The relationship of statins usage and bone mineral density in postmenopausal women. J Isfahan Med Sch 2014; 32(281): 493-502. [In Persian].