برآورد اندازه‌ی جمعیت گروه‌های پرخطر برای HIV/AIDS در مردان با استفاده از روش بسط شبکه‌ای در جنوب ایران، 1396

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری تخصصی اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات مؤلفه‌های اجتماعی سلامت، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران

3 دانشیار، مرکز تحقیقات مؤلفه‌های اجتماعی سلامت، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران

4 استاد، مرکز تحقیقات مراقبت HIV و بیماری‌های آمیزشی، مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت، پژوهشکده‌ی آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

چکیده

مقدمه: برآورد جمعیت‌های پنهان با روش‌های مستقیم دشوار است. این مطالعه، با هدف برآورد اندازه‌ی جمعیت گروه‌های پرخطر Human immunodeficiency virus/Acquired immune deficiency syndrome (HIV/AIDS) در مردان با استفاده از روش بسط شبکه‌ای در جنوب ایران انجام شد.روش‌ها: تعداد 500 مرد 45-18 ساله وارد مطالعه شدند. هشت گروه جمعیتی شامل مصرف کننده‌ی تریاک، مواد مخدر غیر معمول، اکستازی، مشروبات الکلی، معتادان تزریقی، مردان دارای رابطه‌ی جنسی خارج از ازدواج، رابطه‌ی جنسی با زنان تن‌فروش و رابطه‌ی جنسی با مردان دیگر تعریف شد. از افراد سؤال شد «آیا در شبکه‌ی اجتماعی خود از گروه‌های جمعیتی پیش‌گفته کسی را می‌شناسند (روش احتمالی)؟» و اگر پاسخ مثبت است، «چند نفر را می‌شناسند (روش فراوانی)؟».یافته‌ها: برآوردها در روش فراوانی بالاتر از روش احتمالی بود. بر اساس روش فراوانی، 38/4 درصد (17/6-58/2 :Confidence interval یا CI 95 درصد) از مردان در یک سال گذشته از مشروبات الکلی استفاده کرده بودند. 16/2 درصد (43/3-88/0 :CI 95 درصد) رابطه‌ی جنسی خارج از ازدواج، 94/1 درصد (14/3-73/0 :CI 95 درصد) مصرف کننده‌ی تریاک، 88/1 درصد (07/3-68/0 :CI 95 درصد) مصرف کننده‌ی مواد مخدر غیر معمول، 64/1 درصد (75/2-52/0 :CI 95 درصد) رابطه‌ی جنسی با زنان تن‌فروش، 48/0 درصد (08/1-12/0 :CI 95 درصد) مصرف کننده‌ی ترکیبات اکستازی، 34/0 (85/0-17/0 :CI 95 درصد) رابطه‌ی جنسی با مردان دیگر و 26/0 (70/0-18/0 :CI 95 درصد) مصرف کننده‌ی مواد مخدر تزریقی بودند.نتیجه‌گیری: اندازه‌ی جمعیت مردان مصرف کننده‌ی مشروبات الکلی و مردان دارای روابط جنسی خارج از ازدواج، نسبت به سایر گروه‌های پرخطر بالاتر بود. تدوین برنامه‌های اختصاصی پیش‌گیری برای کنترل انتقال HIV بر اساس فراوانی گروه‌های پرخطر در هر منطقه مورد نیاز است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Population Size Estimation of Groups at High Risk of HIV/AIDS in Men, Using Network Scale Up in South of Iran, 2017

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Hemayatkhah 1
  • Vahid Rahmanian 2
  • Karamatollah Rahmanian 3
  • Aliakbar Haghdoost 4
1 Assistant Professor, Department of Sociology, Payame Noor University, Tehran, Iran
2 PhD Candidate in Epidemiology, Research Center for Social Determinants of Health, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran
3 Associate Professor, Research Center for Social Determinants of Health, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran
4 Professor, HIV/STI Surveillance Research Center, and WHO Collaborating Center for HIV Surveillance, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
چکیده [English]

Background: Size estimation of hidden populations are complicate with direct methods. This study aimed to size estimate groups at high risk of human immunodeficiency virus/acquired immune deficiency syndrome (HIV/AIDS) in men, using Network Scale Up in South of Iran.Methods: 500 men between 18 and 45 years old were recruited. 8 populations at high risk of HIV were defined: opium users, unknown drug users, ecstasy users, alcohol users, injection drug users (IDUs), men who have extramarital sex with females (MSF), men who have sex with female sex workers (MFSW), and men who have sex with other men (MSMs). We asked respondents whether they know anybody in their social networks of the above subpopulation (probability method), If yes, how many people do they know (frequency method).Findings: Estimates derived in the frequency method were higher than the probability method. Based on the frequency method, 4.38% [95% confidence interval (CI): 2.58%-6.17%] of men used alcohol at least once in last year. 2.16% (95% CI: 0.88%-3.43%) had extramarital sex, 1.94% (95% CI: 0.73%-3.14%) were opium users, 1.88% (95% CI: 0.68%-3.07%) had experience of unknown drug consumption, 1.64% (95% CI: 0.52%-2.75%) had sex with a female sex worker, 0.48% (95% CI: 0.12%-1.08%) were ecstasy drugs user, 0.34% (95% CI: 0.17%-0.85%) had sex with other men, and 0.26% (95%CI:0.18%-0.70%) were injection drug users.Conclusion: The size of the population of alcohol users and men who have extramarital sex is higher than other high-risk groups. Developing a special preventive program is needed to control HIV transmission based on the frequency of high-risk groups in each region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AIDS
  • Populations at risk
  • Men
  1. Golsha R, Roshandel G, Rezaie Shirazi R, Roshandel D, Abdolahi N, Jabbari A, et al . Knowledge about AIDS among Iranian red crescent volunteers and effect of an AIDS educational program. J Gorgan Univ Med Sci 2008; 9(4): 56-60. [In Persian].
  2. Yazdi-Ravandi S, Taslimi Z, Shamsaei F, Ghaleiha A, Salemi Sakoori S, Nikkhah A. Knowledge and attitudes toward AIDS among students of Hamadan University of Medical Sciences, 2015: Medicine, nursing and paramedical faculty]. Pajouhan Scientific Journal 2015; 14(1): 22-9. [In Persian].
  3. Ramezani A, Mohraz M, Gachkar L. Epidemiologic situation of human immunodeficiency virus (HIV/AIDS patients) in a private clinic in Tehran, Iran. Arch Iran Med 2006; 9(4): 315-8.
  4. Shokoohi M, Baneshi MR, Haghdoost AA. Size estimation of groups at high risk of HIV/AIDS using network scale up in Kerman, Iran. Int J Prev Med 2012; 3(7): 471-6.
  5. Deren S, Kang SY, Colon HM, Andia JF, Robles RR. HIV incidence among high-risk Puerto Rican drug users: A comparison of East Harlem, New York, and Bayamon, Puerto Rico. J Acquir Immune Defic Syndr 2004; 36(5): 1067-74.
  6. Sanchez JL, Todd CS, Bautista CT, Botros BA, Khakimov MM, Giyasova GM, et al. High HIV prevalence and risk factors among injection drug users in Tashkent, Uzbekistan, 2003-2004. Drug Alcohol Depend 2006; 82(Suppl 1): S15-S22.
  7. Kral AH, Lorvick J, Edlin BR. Sex- and drug-related risk among populations of younger and older injection drug users in adjacent neighborhoods in San Francisco. J Acquir Immune Defic Syndr 2000; 24(2): 162-7.
  8. Nikfarjam A, Shokoohi M, Shahesmaeili A, Haghdoost AA, Baneshi MR, Haji-Maghsoudi S, et al. National population size estimation of illicit drug users through the network scale-up method in 2013 in Iran. Int J Drug Policy 2016; 31: 147-52.
  9. Alipour A, Haghdoost AA, Sajadi L, Zolala F. HIV prevalence and related risk behaviours among female partners of male injecting drugs users in Iran: results of a bio-behavioural survey, 2010. Sex Transm Infect 2013; 89(Suppl 3): iii41-iii44.
  10. Sharifi H, Karamouzian M, Baneshi MR, Shokoohi M, Haghdoost A, McFarland W, et al. Population size estimation of female sex workers in Iran: Synthesis of methods and results. PLoS One 2017; 12(8): e0182755.
  11. Magnani R, Sabin K, Saidel T, Heckathorn D. Review of sampling hard-to-reach and hidden populations for HIV surveillance. AIDS 2005; 19(Suppl 2): S67-S72.
  12. Ministry of Health and Medical Education, Sexually Transmitted Disease and AIDS Office. Report of monitoring and evaluation of the second national strategic plan to control HIV/AIDS (2007-2009). Tehran, Iran: Ministry of Health and Medical Education; 2010.
  13. Abdul-Quader AS, Baughman AL, Hladik W. Estimating the size of key populations: current status and future possibilities. Curr Opin HIV AIDS 2014; 9(2): 107-14.
  14. Shokouhi M, Mohebbi E, Rastegari A, Hajimaghsoudi S, Haghdoost A, Baneshi M. The introduction of network scale-up method: An indirect method to estimate the hard-to-reach populations. Iran J Epidemiol 2014; 10(1): 81-92. [In Persian].
  15. Vandepitte J, Lyerla R, Dallabetta G, Crabbe F, Alary M, Buve A. Estimates of the number of female sex workers in different regions of the world. Sex Transm Infect 2006; 82(Suppl 3): iii18-iii25.
  16. Zhang D, Wang L, Lv F, Su W, Liu Y, Shen R, et al. Advantages and challenges of using census and multiplier methods to estimate the number of female sex workers in a Chinese city. AIDS Care 2007; 19(1): 17-9.
  17. Tate JE, Hudgens MG. Estimating population size with two- and three-stage sampling designs. Am J Epidemiol 2007; 165(11): 1314-20.
  18. Killworth PD, Johnsen EC, McCarty C, Shelley GA, Bernard HR. A social network approach to estimating seroprevalence in the United States. Social Networks 1998; 20(1): 23-50.
  19. Killworth PD, McCarty C, Bernard HR, Shelley GA, Johnsen EC. Estimation of seroprevalence, rape, and homelessness in the United States using a social network approach. Eval Rev 1998; 22(2): 289-308.
  20. Rastegari A, Baneshi MR, Haji-Maghsoudi S, Nakhaee N, Eslami M, Malekafzali H, et al. Estimating the annual incidence of abortions in Iran applying a network scale-up approach. Iran Red Crescent Med J 2014; 16(10): e15765.
  21. Rastegari A, Haji-Maghsoudi S, Haghdoost A, Shatti M, Tarjoman T, Baneshi MR. The estimation of active social network size of the Iranian population. Glob J Health Sci 2013; 5(4): 217-27.
  22. Nikfarjam A, Hajimaghsoudi S, Rastegari A, Haghdoost AA, Nasehi AA, Memaryan N, et al. The frequency of alcohol use in Iranian urban population: The results of a national network scale up survey. Int J Health Policy Manag 2016; 6(2): 97-102.
  23. Hashemi B, Yazdanpanah A, Aghaei P. Estimating the prevalence of risky behaviors by using network scale-up method in Larestan City. Biosci Biotech Res Comm 2017; 1(Special): 133-8.
  24. Hamdieh M, Motalebi N, Asheri H, Boroujerdi A. Prevalence of alcohol and drug abuse in young people, 15-35 year old, living in Tehran, Iran. Pajouhesh Dar Pezeshki 2008; 32(4): 315-9. [In Persian].
  25. Rahmanian V, Shakeri H, Bahonar A, Shakeri M, Sharifi H. Epidemiology of HIV transmission routes in Jahrom County, Fars Province Islamic Republic of Iran 2017. Iran J Infect Dis Trop Med 2018; 2(80): 39-46. [In Persian].
  26. Mohammad K, Farahani FK, Mohammadi MR, Alikhani S, Zare M, Tehrani FR, et al. Sexual risk-taking behaviors among boys aged 15-18 years in Tehran. J Adolesc Health 2007; 41(4): 407-14.
  27. Kadushin C, Killworth PD, Bernard HR, Beveridge AA. Scale-Up methods as applied to estimates of heroin use. J Drug Issues 2006; 36(2): 417-40.
  28. Behzadpour M, Khanjani N. The prevalence of different human immunodeficiency virus transmission routes and knowledge about AIDS in infected people with HIV in Sirjan. J Fasa Univ Med Sci 2012; 2(1): 45-52. [In Persian].