بررسی شیوع سنگ‌های دستگاه ادراری در شیرخواران و کودکان مبتلا به هیدرونفروز مادرزادی و فاکتورهای مرتبط با آن

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مرکز تحقیقات عفونتهای مقاوم بیمارستانی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

2 استادیار، مرکز تحقیقات تالاسمی، پژوهشکده‌ی هموگلینوپاتی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

3 استادیار، گروه رادیولوژی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

4 دانشجوی پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

چکیده

مقدمه: هیدرونفروز یافته‌ی به نسبت شایعی در بررسی‌های داخل رحمی است. حدود نیم تا دو درصد از سونوگرافی‌های داخل رحمی، آنومالی سیستم ادراری را در جنین نشان می‌دهد. در این مطالعه، شیوع سنگ‌های ادراری و عوامل خطرساز ایجاد آن، در بیماران مبتلا به هیدرونفروز مادرزادی، مورد بررسی قرارگرفت.روش‌ها: کلیه‌ی نوزادانی که در طی فاصله‌ی زمانی اسفندماه 1382 تا اسفندماه 1392 به علت هیدرونفروز قبل از تولد، به بیمارستان بوعلی سینای ساری مراجعه کرده، در سونوگرافی‌های سریال شواهدی از سنگ کلیه یا مجاری ادراری داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای کودکان مبتلا به سنگ دستگاه ادراری، بررسی از نظر علل متابولیک و عفونی ایجاد سنگ انجام گرفت.یافته‌ها: از 285 نوزاد با هیدرونفروز مادرزادی، 52 مورد (18 درصد) مبتلا به سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری بودندکه از این بین، 40 نفر پسر و 12 نفر دختر بودند. اندازه‌ی سنگ‌ها از 3 تا 9 میلی‌متر بود. سنگ‌های ادراری در 10 درصد بیماران مبتلا به رفلاکس و 25-20 درصد بیماران مبتلا به انسدادهای ادراری مشاهده شد. شایع‌ترین اختلال متابولیک موجود، هایپرکلسیوری بود که بیش از همه، در بیماران مبتلا به دریچه‌ی پیشابراه خلفی بروز داشت. تنها یک مورد هیپراگزالوری و دو مورد هیپوسیتراتوری وجود داشت و موردی از سیستینوری مشاهده نشد. 29 درصد از بیماران دچار رفلاکس و 13 درصد از بیماران مبتلا به انسداد محل اتصال حالب به لگنچه، دچار عفونت ادراری بودند ولی هیچ‌یک از بیماران مبتلا به دریچه‌ی پیشابراه خلفی، سابقه‌ای از عفونت ادراری قبل از تشکیل سنگ نداشتند. در 23 بیمار (58 درصد) هیچ اختلال متابولیک یا عفونی یافت نشد.نتیجه‌گیری: سنگ کلیه، عارضه‌ی مهم و شایعی در بیماران مبتلا به هیدرونفروز قبل از تولد است. هرچند در حدود دوسوم بیماران هیچ فاکتور مساعد کننده‌ی عفونی یا متابولیک یافت نمی‌شود، ولی عفونت ادراری و هیپرکلسیوری به عنوان فاکتورهای مساعدکننده‌ی ایجاد سنگ کلیه در بیش از یک سوم بیماران موجود است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Incidence and Risk Factors for Urinary Stone Formation in Infants With Prenatal History of Hydronephrosis

نویسندگان [English]

  • Hamid Mohammadjafari 1
  • Abbas Alipour 2
  • Abdulrasool Alaee 3
  • Samaneh Ahangardarabi 4
1 Associate Professor, Microbial Resistant Nosocomial Infections Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
2 Assistant Professor, Thalassemia Research Center, Hemoglubinopathy Research Institute, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
3 Assistant Professor, Department of Radiology, School of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
4 Student of Medicine, School of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
چکیده [English]

Background: Antenatal hydronephrosis (AH) is found in 0.5-2% of neonates. The aim of the study was to assess the frequency of nephrolithiasis in infants with antenatal hydronephrosis and the risk factors of stone development. Methods: In this study, neonates with a history of prenatal hydronephrosis were enrolled during March 2002 until March 2012. Those with any evidence of urinary tract stone were assessed for infectious and metabolic risk factors of stone formation.Findings: From 285 studied neonates, 52 (18%) had nephrolithiasis on ultrasound studies and were enrolled into the study. The male to female ratio was 40 to 12. The stone diameter was 3-9 mm; only 1 patiens had bladder stone and all other stones were located in kidneys, more in left kidney. The stone was observed in 10% of patients with vesicoureteral reflux (VUR) and in 20-25% of infants with obstructive urinary disorders. Hypercalciuria was the most common metabolic abnormality. 6 patients (15%) had urinary tract infection (UTI) before detection of stone and 5 (13%) had UTI after diagnosis of nephrolithiasis. The frequency of UTI in patients with VUR and ureteropelvic junction obstruction was 29% and 13%, respectively. There was no history of UTI in patients with posterior urethral valve (PUV) before diagnosis of nephrolithiasis. There were no infectious or metabolic risk factors in 23 patients (58%).Conclusions: Urolithiasis in a common and important complication in infants with prenatal history of hydronephrosis. 64% of the patients had no risk factor other than hydronephrosis for stone formation. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antenatal hydronephrosis
  • Urolithiasis
  • Ureteropelvic junction obstruction
  • Ureterovesical junction obstruction
  • Vesicoureteral reflux
  1. Merguerian PA, Herz D, McQuiston L, Van Bibber M. Variation among pediatric urologists and across 2 continents in antibiotic prophylaxis and evaluation for prenatally detected hydronephrosis: a survey of American and European pediatric urologists. J Urol 2010; 184(4 Suppl): 1710-5.
  2. Mohammadjafari H, Alam A, Kosarian M, Mousavi SA, Kosarian Sh. Vesicoureteral reflux in neonates with hydronephrosis; role of imaging tools. Iran J Pediatr 2009; 19(4): 347-53.
  3. Yamacake KG, Nguyen HT. Current management of antenatal hydronephrosis. Pediatr Nephrol 2013; 28(2): 237-43.
  4. St Aubin M, Willihnganz-Lawson K, Varda BK, Fine M, Adejoro O, Prosen T, et al. Society for fetal urology recommendations for postnatal evaluation of prenatal hydronephrosis will fewer voiding cystourethrograms lead to more urinary tract infections? J Urol 2013; 190(4 Suppl): 1456-61.
  5. Romao RL, Farhat WA, Pippi Salle JL, Braga LH, Figueroa V, Bagli DJ, et al. Early postoperative ultrasound after open pyeloplasty in children with prenatal hydronephrosis helps identify low risk of recurrent obstruction. J Urol 2012; 188(6): 2347-53.
  6. Alconcher LF, Tombesi MM. Natural history of bilateral mild isolated antenatal hydronephrosis conservatively managed. Pediatr Nephrol 2012; 27(7): 1119-23.
  7. Yiee JH, Tasian GE, Copp HL. Management trends in prenatally detected hydronephrosis: national survey of pediatrician practice patterns and antibiotic use. Urology 2011; 78(4): 895-901.
  8. Valent-Moric B, Zigman T, Cuk M, Zaja-Franulovic O, Malenica M. Postnatal evaluation and outcome of infants with antenatal hydronephrosis. Acta Clin Croat 2011; 50(4): 451-5.
  9. Sharma G, Sharma A, Maheshwari P. Predictive value of decreased renal pelvis anteroposterior diameter in prone position for prenatally detected hydronephrosis. J Urol 2012; 187(5): 1839-43.
  10. Longpre M, Nguan A, Macneily AE, Afshar K. Prediction of the outcome of antenatally diagnosed hydronephrosis: a multivariable analysis. J Pediatr Urol 2012; 8(2): 135-9.
  11. Matsui F, Shimada K, Matsumoto F, Takano S. Late recurrence of symptomatic hydronephrosis in patients with prenatally detected hydronephrosis and spontaneous improvement. J Urol 2008; 180(1): 322-5.
  12. Bastug F, Dusunsel R. Pediatric urolithiasis: causative factors, diagnosis and medical management. Nat Rev Urol 2012; 9(3): 138-46.
  13. Bastug F, Gunduz Z, Tulpar S, Poyrazoglu H, Dusunsel R. Urolithiasis in infants: evaluation of risk factors. World J Urol 2013; 31(5): 1117-22.
  14. Mohammadjafari H, Barzin M, Salehifar E, Khademi Kord M, Aalaee A, Mohammadjafari R. Etiologic and epidemiologic pattern of urolithiasis in the north of Iran; review of 10-year findings. Iran J Pediatr 2014; 24(1): 69-74.
  15. Sairam S, Al-Habib A, Sasson S, Thilaganathan B. Natural history of fetal hydronephrosis diagnosed on mid-trimester ultrasound. Ultrasound Obstet Gynecol 2001; 17(3): 191-6.
  16. Yang Y, Hou Y, Niu ZB, Wang CL. Long-term follow-up and management of prenatally detected, isolated hydronephrosis. J Pediatr Surg 2010; 45(8): 1701-6.
  17. Güven AG1, Koyun M, Baysal YE, Akman S, Alimoglu E, Akbas H, Kabaalioglu A. Urolithiasis in the first year of life. Pediatr Nephrol 2010; 25(1): 129-34.
  18. Sas DJ, Hulsey TC, Shatat IF, Orak JK. Increasing incidence of kidney stones in children evaluated in the emergency department. J Pediatr 2010; 157(1): 132-7.
  19. Naseri M. Urolithiasis in Asian children: Evaluation of metabolic factors. Journal of Pediatric Biochemistry 2013; 3(4): 225-38.
  20. Milosevic D, Batinic D, Turudic D, Batinic D, Topalovic-Grkovic M, Gradiski IP. Demographic characteristics and metabolic risk factors in Croatian children with urolithiasis. Eur J Pediatr 2014; 173(3): 353-9.
  21. Alemzadeh-Ansari MH, Valavi E, Ahmadzadeh A. Predisposing factors for infantile urinary calculus in south-west of Iran. Iran J Kidney Dis 2014; 8(1): 53-7.
  22. Safaei-Asl A, Maleknejad S. Pediatric Urolithiasis; An Experience of a Single Center. Iran J Kidney Dis 2011; 5(5): 309-13.
  23. Rickwood AM, Reiner I. Urinary stone formation in children with prenatally diagnosed uropathies. Br J Urol 1991; 68(5): 541-2.
  24. Husmann DA, Milliner DS, Segura JW. Ureteropelvic junction obstruction with concurrent renal pelvic calculi in the pediatric patient: a long-term followup. J Urol 1996; 156(2 Pt 2): 741-3.
  25. Matin SF, Streem SB. Metabolic risk factors in patients with ureteropelvic junction obstruction and renal calculi. J Urol 2000; 163(6): 1676-8.
  26. Tekin A, Tekgul S, Atsu N, Ergen A, Kendi S. Ureteropelvic junction obstruction and coexisting renal calculi in children: role of metabolic abnormalities. Urology 2001; 57(3): 542-5.
  27. Garcia-Nieto V, Navarro JF, Luis-Yanes MI, Lopez-Mendez M, Garcia-Rodriguez V. Hypercalciuria in pediatric patients with ureteropelvic junction obstruction is of genetic origin. Scand J Urol Nephrol 2007; 41(2): 144-8.