بررسی ارتباط شاخص‌‌های گازهای خون شریانی با شاخص‌های گازهای ترشحات بزاق در بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه‌

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مرکز تحقیقات بیهوشی و مراقبت‌های ویژه، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی پزشکی، کمیته‌ی تحقیقات دانشجویی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: اختلال الکترولیت، یک عارضه‌ی شایع در بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه است که به منظور تشخیص به موقع آن، غلظت گازهای خونی اندازه‌گیری می‌گردد؛ خون‌گیری‌های مکرر از این بیماران، احتمال بروز عوارض ثانویه و عفونت را افزایش می‌دهد. از این رو، مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین ارتباط شاخص‌های گازهای خون شریانی با شاخص‌های گازهای ترشحات بزاق در بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه به انجام رسید.روش‌ها: در یک مطالعه‌ی مقطعی، 120 بیمار بستری در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی بیمارستان الزهرای (س) اصفهان در سال 1395 انتخاب شدند. با نمونه‌گیری از خون و بزاق بیماران، pH و غلظت گازهای خون و بزاق شامل Partial pressure of carbon dioxide (PCO2)، Bicarbonate (HCO3) و Partial pressure of oxygen (PO2) در بیماران اندازه‌گیری و مقایسه گردید.یافته‌ها: بین pH، PCO2، HCO3 و PO2 خون و بزاق، همبستگی مستقیم و معنی‌داری به ترتیب به مقدار 25/0، 74/0، 72/0 و 58/0 وجود داشت و در تمامی موارد، بین شاخص‌های گازهای خون و بزاق رابطه‌ی مستقیم و معنی‌داری وجود داشت (050/0 > P برای همه).نتیجه‌گیری: بین غلظت گازهای خون شریانی و بزاق، همبستگی مستقیم و معنی‌داری وجود داشت و احتمال آن می‌رود که بتوان با آنالیز عوامل الکترولیتی در بزاق، احتمال بروز اختلالات الکترولیتی را در بیماران پیش‌بینی نمود و از این طریق، از میزان اعمال تهاجمی و بروز عوارض ثانویه‌ی ناشی از خون‌گیری‌های مکرر در بیماران بستری در بخش‌ مراقبت‌های ویژه کاست، اما با توجه به کمبود مطالعات، پیشنهاد می‌گردد مطالعات بیشتری در این زمینه انجام گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Blood Gas and Saliva Gases in Patients Hospitalized in Intensive Care Units

نویسندگان [English]

  • Seyed Taghi Hashemi 1
  • Babak Alikiaii 1
  • Darioush Moradi-Farsani 1
  • Forough Omidi 2
1 Assistant Professor, Anesthesiology and Critical Care Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Student of Medicine, Student Research Committee, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: Electrolytes imbalance is one of the most prevalent complications among the patients hospitalized in intensive care unit (ICU) and for early detection of it, concentrations of blood gases are measured. But, phlebotomy is related to secondary complications such as infection in these patients. This study aimed to determine the relationship between the concentrations of blood gases and saliva gases in patients hospitalized in internal care units.Methods: This was a cross-sectional study in internal care units of Alzahra hospital, Isfahan, Iran during 2015-2016. 120 patients admitted in internal care unit were selected and amounts of blood gases including pH, partial pressure of carbon dioxide (PCO2), bicarbonate (HCO3), and partial pressure of oxygen (PO2) were measured in blood and saliva and compared between the two samples.Findings: There were statistically significant direct correlation between the amounts of pH, PCO2, HCO3, and PO2 in blood and saliva (Pearson correlation coefficient of 0.25, 0.74, 0.72, and 0.58, respectively) (P < 0.050 for all).Conclusion: The direct correlation between the concentration of blood and saliva gases suggests that water-electrolyte imbalance probably can be predicted via measuring gases concentration in saliva. This can decrease interventional procedures and finally decrease secondary complications due to repeated phlebotomy in patients hospitalized in intensive care units. More studies are recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blood gas
  • Saliva
  • Water-electrolyte imbalance
  • Intensive Care Unit
  1. Theodore AC. Arterial blood gases. UpToDate [Online]. [cited 2010 Jul 12]; Available from: URL: http://www.uptodate.com/contents/arterial-blood-gases
  2. Bageant RA. Variations in arterial blood gas measurements due to sampling techniques. Respir Care 1975; 20: 565-570.
  3. Mandy J. Arterial blood gas analysis. 1: Understanding ABG reports. Nurs Times 2008; 104(18): 28-9.
  4. Dawes C. Salivary flow patterns and the health of hard and soft oral tissues. J Am Dent Assoc 2008; 139(Suppl): 18S-24S.
  5. Hansen JE, Simmons DH. A systematic error in the determination of blood PCO2. Am Rev Respir Dis 1977; 115(6): 1061-3.
  6. Hackett ES, Traub-Dargatz JL, Knowles JE, Jr., Tarr SF, Dargatz DA. Arterial blood gas parameters of normal foals born at 1500 metres elevation. Equine Vet J 2010; 42(1): 59-62.
  7. Hess CE, Nichols AB, Hunt WB, Suratt PM. Pseudohypoxemia secondary to leukemia and thrombocytosis. N Engl J Med 1979; 301(7): 361-3.
  8. Chicharro JL, Sanchez O, Bandres F, Guantes Y, Yges A, Lucia A, et al. Platelet aggregability in relation to the anaerobic threshold. Thromb Res 1994; 75(3): 251-7.
  9. Mandel ID. The diagnostic uses of saliva. J Oral Pathol Med 1990; 19(3): 119-25.
  10. Mangos JA, Braun G, Hamann KF. Micropuncture study of sodium and potassium excretion in the rat parotid saliva. Pflugers Arch Gesamte Physiol Menschen Tiere 1966; 291(1): 99-106.
  11. Riedy CA, Milgrom P, Ly KA, Rothen M, Mueller G, Hagstrom MK, et al. A surrogate method for comparison analysis of salivary concentrations of Xylitol-containing products. BMC Oral Health 2008; 8: 5.
  12. Simpson H. Interpretation of arterial blood gases: a clinical guide for nurses. Br J Nurs 2004; 13(9): 522-8.
  13. Banoczy J, Albrecht M, Rigo O, Ember G, Ritlop B. Salivary secretion rate, pH, lactobacilli and yeast counts in diabetic women. Acta Diabetol Lat 1987; 24(3): 223-8.
  14. Kreusser W, Heidland A, Hennemann H, Wigand ME, Knauf H. Mono- and Divalent electrolyte patterns, pCO2 and pH in Relation to flow rate in normal human parotid saliva. Eur J Clin Invest 1972; 2(6): 398-406.
  15. Dawes C. The effects of flow rate and duration of stimulation on the condentrations of protein and the main electrolytes in human parotid saliva. Arch Oral Biol 1969; 14(3): 277-94.
  16. Fenoll-Palomares C, Munoz Montagud JV, Sanchiz V, Herreros B, Hernandez V, Minguez M, et al. Unstimulated salivary flow rate, pH and buffer capacity of saliva in healthy volunteers. Rev Esp Enferm Dig 2004; 96(11): 773-83.