مقایسه‌ی تأثیر یک جلسه تمرین تناوبی در هوای آلوده و سالم بر همولیز سلول‌های قرمز خون دوندگان استقامت

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده‌ی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده‌ی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده‌ی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: اکثر مردم در مراکز بزرگ شهری و مناطق صنعتی، مجبور به ورزش در محیط‌های نامناسب مانند تمرین در هوای آلوده هستند. اثرات مضر آلودگی هوا هنگام فعالیت بدنی و ورزش تشدید می‌شود؛ چرا که با افزایش نیازهای متابولیکی، میزان تهویه حتی تا 20 برابر افزایش می‌یابد. هدف از این تحقیق، مقایسه‌ی تأثیر یک جلسه تمرین تناوبی در هوای آلوده و سالم بر همولیز اریتروسیت‌های خون دوندگان استقامت بود. روش‌ها: تحقیق حاضر، نیمه تجربی و کاربردی بود. ده زن دونده‌ی استقامت با حداقل 3 سال سابقه‌ی تمرین منظم به صورت در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. نمونه‌ی خون افراد مورد مطالعه در دو روز جداگانه در هوای آلوده با شاخص کیفیت هوا (Air quality index یا AQI) 118 در وضعیت هشدار (نارنجی) و 18 روز پس از آن در هوای سالم با AQI 77 در وضعیت سالم (وضعیت زرد) و بلافاصله پس از انجام یک پروتکل تمرین استقامتی (به صورت تناوبی یا Interval با شدت 85 درصد حداکثر ضربان قلب) در حالت نشسته روی صندلی و از ورید بازویی چپ جمع‌آوری گردید. در هر دو روز نمونه‌گیری در یک ساعت مشخص انجام شد. مقادیر بیلی‌روبین به روش اسپکتروفتومتری و مقادیر‌ هاپتوگلوبین سرم به روش ایمونوتوربیدومتری بررسی شد و آزمون Paired-t جهت مقایسه‌ی متغیرها به کار رفت. یافته‌ها: مقادیر بیلی‌روبین پس از تمرین در هوای آلوده نسبت به هوای سالم 22 درصد افزایش نشان داد که این افزایش معنی‌دار بود (001/0 > P)؛ اگر چه سطوح ‌هاپتوگلوبین پس از فعالیت در معرض غلظت بالای آلاینده‌ها 86/23 درصد کاهش یافت، اما این کاهش از لحاظ آماری معنی‌دار نبود (09/0 > P). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد یک جلسه تمرین Interval در معرض غلظت بالای آلاینده‌ها نسبت به هوای سالم، بیشتر با همولیز سلول‌های قرمز خون در ارتباط است. واژگان کلیدی: هوای آلوده، همولیز، بیلی‌روبین، ‌هاپتوگلوبین، تمرین تناوبی

عنوان مقاله [English]

Effects of Intermittent Exercise in Polluted and Clean Air on Hemolysis of Red Blood Cells in Endurance Runners

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Bahrami 1
  • Fahimeh Esfarjani 2
  • Sayed Mohammad Marandi 3
1 Department of Exercise Physiology, School of Physical Education and Sport Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Exercise Physiology, School of Physical Education and Sport Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate Professor Department of Exercise Physiology, School of Physical Education and Sport Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: People are forced to exercise in areas with inappropriate conditions such as polluted air. Harmful effects of air pollution are intensified during physical activity and training due to increased metabolic needs. This study compared the effects of intermittent exercise in polluted and clean air on hemolysis of red blood cells in endurance runners. Methods: Using purposive convenience sampling, 10 female endurance runners with at least three years of experience of regular exercise were selected. Their mean age, height, weight, and body mass index were 18.80 ± 2.74 years, 164 ± 2.84 cm, 51.58 ± 3.37 kg, and 19.67 ± 1.28, respectively. Immediately after an interval training protocol with 85% of maximum heart rate, blood samples from left brachial vein were collected in a sitting position. The first samples were obtained on a polluted day (air quality index: 118). Second sampling was conducted 18 days later, after a rainy night (air quality index: 77). Both procedures were performed at a particular time of day. Hemolysis of red blood cells was determined by measuring bilirubin and serum haptoglobin levels through spectrophotometry and immunoturbidometric tests, respectively. Paired t-tests were used to compare the two measurements. Findings: Bilirubin levels increased significantly (22%) after exercise in polluted air compared to clean air (P = 0.001). Although haptoglobin levels decreased (23.86%) after exercise in high concentrations of pollutants, this reduction was not statistically significant compared to the levels obtained in clean air (P = 0.09). Conclusion: It seems that an interval training session in high concentrations of air pollutants will be associated with more hemolysis of red blood cells. Keywords: Air pollution, Hemolysis, Haptoglobin, Bilirubin, Interval training