مقایسه‌ی اثربخشی تکنیک‌های حساسیت‌زدایی تدریجی، جرأت‌ آموزی و ترکیب آن‌ها در درمان دانشجویان مبتلا به اختـلال هـراس اجتمـاعـی

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسنده

استادیار روان‌شناسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده‌‌‌‌ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، مشهد، ایران.

چکیده

مقـدمـه: اختلال هراس اجتماعی از جمله اختلال‌های اضطرابی است که در آن اضطراب در برخی موقعیت‌های معین و یا در برابر اشیای خاصی (خارج از وجود بیمار) بروز می‌کند که اغلب خطرناک نیستند. در نتیجه، فرد از این موقعیت‌ها و اشیا به طور جدی اجتناب نموده، یا با اضطراب شدید آن‌ها را تحمل می‌کند.روش‌ها: این پژوهش از نوع پژوهش‌های نیمه آزمایشی بود که به منظور مقایسه‌ی اثربخشی تکنیک‌های حساسیت‌زدایی تدریجی، جرأت ‌آموزی و ترکیب آن‌ها (در مقایسه با گروه شاهد) در درمان اختلال هراس اجتماعی انجام شد. بدین منظور، نمونه‌ای به حجم 32 نفر از افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی (18 تا 23 ساله، مجرد و متأهل) از بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، پیام نور و فردوسی نیشابور انتخاب شده، به صورت تصادفی جایگزینی در سه گروه درمان قرار گرفتند. گروه شاهد از بین دانشجویانی انتخاب شد که هیچ‌یک از ملاک‌های مربوط به هراس اجتماعی را نداشتند و هیچ‌گونه مداخله‌ی درمانی را دریافت نکردند. به منظور جمع‌آوری اطلاعات لازم از مصاحبه‌ی بالینی و مقیاس اضطراب Zong، مقیاس ترس از ارزیابی منفی Watson و Frend، مقیاس فشار و اجتناب اجتماعی Watson و Frend و پرسش‌نامه‌ی جرأت ‌آموزی Gambril و Richiey برای بررسی میزان بروز رفتار و درجه‌ی ناراحتی استفاده شد. سپس داده‌‌ها با استفاده از تحلیل واریانس لیندکوئیست، تحلیل واریانس یک عاملی و آزمون تعقیبی توکی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: درمان ترکیبی (حساسیت زدایی تدریجی و جرأت آموزی) بیشتر از هر یک به تنهایی در کاهش سطح اضطراب، کاهش ترس از ارزیابی منفی مبتلایان به هراس اجتماعی مؤثرتر بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روش‌های درمان حساسیت‌زدایی تدریجی، جرأت‌ آموزی و ترکیب آن‌ها فقط در دوره‌ی درمان مؤثر بوده و بعد از درمان از اثر‌بخشی آن‌ها کاسته شده است. همچنین،‌ روش‌ترکیبی نسبت به‌ دو روش دیگر ‌در‌ متغیرهای‌ پژوهش، ‌اثر‌بخشی بیشتری ‌داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Gradual Systematic Desensitization, Asser-tive Training Techniques and Their Combination for the Treatment of Stu-dents Suffering from Social Phobia Disorder

نویسنده [English]

  • Hasan Toozandehjani
Assistant Professor, Department of Educational Sciences, School of Humanities, Neyshabur Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Introduction: Social phobia disorder is an example of anxiety disorders in which anxiety appears in some certain situatins or against special objects (out of his personality), while they are not dangerous. As a result, the person avoids these situations or objects seriously or endures them with intense anxiety.Methods: This semi experimental research was done to compare the effectiveness of gradual systematic desensitization and assertive training techniques and also their combination (in comparison with the control group) in the treatment of social phobia disorder. In this research thirty two people suffered from social phobia (between 18 and 22 years, both single and married) were chosen and divided to three treatment and control groups randomly. The main purpose of this research was to analyze the results of different therapeutic methods (curing methos) in treating social phobia in the end of relief period and to observe them in a period of three months after the relief. To gather data heeded, clinical interview and self-report forms were used. Then the data were analyzed by means of vair-lind-anlalysis and tuky-t tests.Finding: The curing methods of gradual systematic desensitization, assertive training and the combination of these two were effective only during the treatment period and their effectiveness reduces after treatment. Meanwhile, the combined therapy was more effective than each of them separately.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social phobia disorder
  • Gradual systematic desensitization‌
  • Assertive training‌
  • Combination therapy

مراجع

  1. Toozandehjani H. Cognitive Therapy of Depression and Anxiety. Mashhad: Astan Ghods Razavi Publications; 1996.
  2. Davidson JR. Social anxiety disorder under scrutiny. Depress Anxiety 2000; 11(3): 93-8.
  3. Foa EB, Kozak MJ, Steketee GS, McCarthy PR. Treatment of depressive and obsessive-compulsive symptoms in OCD by imipramine and behaviour therapy. Br J Clin Psychol 1992; 31 ( Pt 3): 279-92.
  4. Heimberg RG, Barlow DH. New developments in cognitive-behavioral therapy for social phobia. J Clin Psychiatry 1991; 52 Suppl: 21-30.
  5. Greist JH. An integrated approach to treatment of obsessive compulsive disorder. J Clin Psychiatry 1992; 53 Suppl: 38-41.
  6. Wolpe J, Lang PJ. A fear survey schedule for use in Behaviour therapy. Behav Res Ther 1964; 2: 27-30.
  7. Salkovskis PM. Cognitive-behavioural factors and the persistence of intrusive thoughts in obsessional problems. Behav Res Ther 1989; 27(6): 677-82.
  8. Strauss CC. Behavioral assessment and treatment of overanxious disorder in children and adolescents. Behav Modif 1988; 12(2): 234-51.
  9. Caciopp.JT, Glass C R, Merluzzi T V. Self statement and self evaluation a cognitive re-sponse. Analysis modification de Conducta 2001; 20: 325-34.
  10. Willmuth ME. Cognitive-behavioral and insight-oriented psychotherapy of an eleven-year-old boy with obsessive-compulsive disorder. Am J
  11. Psychother 1988; 42(3): 472-8.
  12. Herson M, Bellack AS. Handbook of clinical behavior therapy with adults. New York: Plenum Press; 2001.
  13. Hughes JN, Hall RJ. Cognitive-behavioral psy-chology in the schools. New York: Plenum Press; 2005.
  14. Belackburn M, Davidosn K. Cognitive therapy for depression and anxiety. London: Black well scientific publications; 2007.
  15. Eysenck HJ. A model for personality. New York: Springer verlage; 1991.
  16. Turner S M, Beidel DC. Treating obsessive-compulsive disorder. New York: pergamon press; Inc, 2008.
  17. Davidson J C, Gold Fried MR. Clinical Behavior Therapy. Mashhad: Astan Ghods Razavi publications; 1991.
  18. Emmelkamp P, Visser S, Hoekstra R. Cognitive therapy VS exposure in vivo in the treatment of obsessive-compulsive. Cognitive and Therapy Research 2008; 12(1): 103-14.
  19. Meichenbaum D. Therapists manual for cogni-tive behavior modification. Un Published manuscript: pt, university of waterloo, Ontario 2011.
  20. Rachman S, Hodson R, Marks JM. The treatment of obsessive-compulsive neurotics by modeling and flootding in vivo. Behavior Research and Therapy 1973; 11: 463-71.
  21. Akbari B. The effectiveness systematic de-sensi-tization and assertive techniques for the treatment of the students suffering from social phobia disorder. 2003.
مجله دانشکده پزشکی اصفهان
دوره 28، شماره 117 - شماره پیاپی 117
بهمن و اسفند 1389
صفحه 1089-1098

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 بهمن 1389
  • تاریخ بازنگری: 12 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 17 فروردین 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار