بررسی عوارض سدیم والپروات در کودکان 15-2 ساله‌ی مبتلا به صرع و میگرن

یقینی, امید; نصیری, جعفر; نصر اصفهانی, پریسا

بررسی عوارض سدیم والپروات در کودکان 15-2 ساله‌ی مبتلا به صرع و میگرن

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، گروه کودکان، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

² دانشجوی پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی و کمیته‌ی تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: والپروئیک اسید، یک داروی وسیع‌الطیف در درمان انواع صرع و میگرن می‌باشد، اما عوارض جانبی دارو و اهمیت هر یک از انواع آن، به خصوص در ایران به میزان کمی بررسی شده است. مطالعه‌ی حاضر، با هدف تعیین شیوع انواع عوارض این دارو و عوامل مرتبط با آن در کودکان 15-2 ساله در شهر اصفهان انجام شد.روش‌ها: این مطالعه‌ی آینده‌نگر در سال‌های 94-1393 بر روی 217 کودک 15-2 ساله‌ی مراجعه کننده به کلینیک ویژه‌ی نورولوژی کودکان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با روش نمونه‌گیری آسان انجام شد. اطلاعات شامل اطلاعات دموگرافیک، علت، دز و مدت استفاده از سدیم والپروات و عوارض دارو و با مراجعه به پزشک جمع‌آوری شد.یافته‌ها: از 217 نفر مورد مطالعه، شایع‌ترین عارضه، افزایش وزن با 112 نفر (6/51 درصد) بود. در بین عوارض بررسی شده‌، افزایش اشتها (8/31 درصد)، درد شکم (1/16 درصد)، سردرد (0/6 درصد) و افت تحصیلی (1/4 درصد)، بهبود وضعیت خلق (1/5 درصد) و استفراغ (2/3 درصد) شایع‌تر بود. یک نفر مبتلا به پانکراتیت و دو مورد مرگ نیز مشاهده شد.نتیجه‌گیری: عوارض داروی سدیم والپروات به عنوان یک داروی ضد تشنج، اغلب خطرناک نمی‌باشد، اما توجه پزشک به عوارض دارویی به خصوص علایم خطر جهت کودکان می‌تواند باعث جلوگیری از مشکلات خطرناک‌تر شود. در ضمن، افتراق عوارض خفیف و شدید دارو از یکدیگر، می‌تواند سودمند باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Sodium Valproate's Side Effects in 2 to 15 -Year-Old Children with Epilepsy or Migraine Disorders

نویسندگان [English]

Omid Yaghini ¹
Jafar Nasiri ¹
Parisa Nasr-Isfahani ²

¹ Assistant Professor, Department of Pediatrics, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² Student of Medicine, School of Medicine AND Student Research Committee, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Background: Valproic acid is a wide spectrum drug in treatment of different types of epilepsy and migraine disorders. However, few studies have been conducted concerning drug-related side effects and their importance, particularly among Iranian children.Methods: This prospective study was performed on 217 children aged 2 to 15 years old during 2014-15. Simple sampling was used to select children referred to pediatric neurologist in special clinic of medical university of Isfahan, Iran. Required data including demographic data, cause and dose and duration of using sodium valproate and drug-related side effects were collected. One case developed acute pancreatitis and 2 patients passed away.Findings: Out of 217 subjects, most common complication was weight gain in 112 patients (51.6%). Increasing appetite (31.8%), abdominal pain (16.1%), headache (6.0%) and educational decrease (4.1%) significantly related to increasing age and improving mood state (5.1%) related to decreasing age(P = 0.036). Vomiting (3.2%) and thrombocytopenia (1.8%) related to increasing dose of valproate (respectively, P = 0.0001, P = 0.020). Other complications were not associated with age and drug's dose.Conclusion: Serious adverse reactions of sodium valproate as an antiepileptic drug is rare but physician should be careful about alarming signs in children to prevent severe complications.

کلیدواژه‌ها [English]

Valproic acid
Epilepsy
Migraine
Drug-related side effects
Child

مراجع

Dugbartey AT, Barimah KB. Traditional beliefs and knowledge base about epilepsy among university students in Ghana. Ethn Dis 2013; 23(1): 1-5.
Forsgren L. Incidence and prevalence. In: Wallace SJ, Farrell K, editors. Epilepsy in children. 2nd ed. London, UK: Arnold; 2004. p. 21–5.
Gerstner T, Buesing D, Longin E, Bendl C, Wenzel D, Scheid B, et al. Valproic acid induced encephalopathy--19 new cases in Germany from 1994 to 2003--a side effect associated to VPA-therapy not only in young children. Seizure 2006; 15(6): 443-8.
Gerstner T, Bauer MO, Longin E, Bell N, Koenig SA. Reversible hepatotoxicity, pancreatitis, coagulation disorder and simultaneous bone marrow suppression with valproate in a 2-year-old girl. Seizure 2007; 16(6): 554-6.
Katzung BG, Masters SB, Trevor AJ. Basic and clinical pharmacology. 12th ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2012. p. 426.
Menkes JH, Sankar R. Paroxysmal disorders. In: Menkes JH, Sarnat HB, editors. Child neurology. 6th ed. Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins; 2000. p. 919-1026.
Egger J, Brett EM. Effects of sodium valproate in 100 children with special reference to weight. Br Med J (Clin Res Ed ) 1981; 283(6291): 577-81.
Dinesen H, Gram L, Andersen T, Dam M. Weight gain during treatment with valproate. Acta Neurol Scand 1984; 70(2): 65-9.
Zerjav S, Stowe R. Serious neurological complications of valproate therapy. Psychopharmacolgy Newsletter 2007: 1-5.
Ghofrani M, Tonekaboni S.H, Aminzadeh V, Javadzade M, Mahvelati Shams Abadi F. Sodium valproate and phenobarbitol: weight complications of treatment in epileptic children. Iran J Child Neurol 2008; 2(2): 15-8.
Wirrell EC. Valproic acid-associated weight gain in older children and teens with epilepsy. Pediatr Neurol 2003; 28(2): 126-9.
Novak GP, Maytal J, Alshansky A, Eviatar L, Sy-Kho R, Siddique Q. Risk of excessive weight gain in epileptic children treated with valproate. J Child Neurol 1999; 14(8): 490-5.
Werlin SL, Fish DL. The spectrum of valproic acid-associated pancreatitis. Pediatrics 2006; 118(4): 1660-3.
Yamak WR, Hmaimess G, Makke Y, Sabbagh S, Arabi M, Beydoun A, et al. Valproate-induced enuresis: a prospective study. Dev Med Child Neurol 2015; 57(8): 737-41.
Wilting I, van Laarhoven JH, de Koning-Verest IF, Egberts AC. Valproic acid-induced hair-texture changes in a white woman. Epilepsia 2007; 48(2): 400-1.
Ramakrishnappa SK, Belhekar MN. Serum drug level-related sodium valproate-induced hair loss. Indian J Pharmacol 2013; 45(2): 187-8.
Covanis A, Gupta AK, Jeavons PM. Sodium valproate: monotherapy and polytherapy. Epilepsia 1982; 23(6): 693-720.
Jeavons PM, Clark JE, Harding GF. Valproate and curly hair. Lancet 1977; 1(8007): 359.
Dreifuss FE, Santilli N, Langer DH, Sweeney KP, Moline KA, Menander KB. Valproic acid hepatic fatalities: a retrospective review. Neurology 1987; 37(3): 379-85.