رابطه‌‌ی ناامنی غذایی، فعالیت بدنی و برخی عوامل اجتماعی- اقتصادی با پوکی استخوان در زنان یائسه‌ی 50 تا 60 ساله در اصفهان

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه علوم تغذیه، دانشکده‌ی تغذیه و رژیم‌شناسی، دانشکده‌ی بهداشت، پردیس بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه تغذیه‌ی جامعه، دانشکده‌ی تغذیه و رژیم‌شناسی، دانشکده‌ی بهداشت، پردیس بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

3 استادیار، گروه تغذیه‌ی جامعه، دانشکده‌ی تغذیه و رژیم‌شناسی، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

4 استاد، گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

5 دانشجوی دندان‌پزشکی، دانشکده‌ی دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

6 استادیار، گروه فیزیک پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: استئوپروز از بیماری‌های شایع دوران میان‌سالی و سالمندی و نیز یک بیماری سیستمیک اسکلتی همراه با کاهش توده‌ی استخوانی و تغییرات میکروسکوپی در بافت استخوانی و افزایش خطر شکستگی می‌باشد. این مطالعه به منظور بررسی رابطه‌ی ناامنی غذایی، فعالیت بدنی و برخی عوامل اجتماعی- اقتصادی با پوکی استخوان در زنان یائسه‌ی 50 تا 60 ساله انجام شد. روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر یک مطالعه‌ی مورد- شاهدی بود که در سال 1390 انجام شد. در این مطالعه 160 زن یائسه‌ی 50 تا 60 ساله‌ی مراجعه‌کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان اصفهان، در دو گروه 80 نفری با پوکی استخوان و با استخوان طبیعی مقایسه شدند. پرسشنامه‌های اطلاعات عمومی، امنیت غذایی USDA (United States Department of Agriculture) و فعالیت بدنی تکمیل شد. در نهایت داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری 2χ، Fisher’s exact و One way ANOVA تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: شغل همسر (001/0 > P)، سطح اقتصادی خانوار (002/0 = P)، بعد خانوار (003/0 = P)، مدت زمان فعالیت در حالت استراحت و خواب (027/0 = P)، میزان فعالیت در حالت استراحت و خواب (013/0 = P)، میزان فعالیت در حالت ایستاده (012/0 = P) و امنیت غذایی (003/0 = P) عواملی بودند که ارتباط معنی‌دار با پوکی استخوان داشتند. پس از حذف عوامل مخدوش‌کننده، 2 متغیر میزان فعالیت در حالت استراحت و خواب و شغل همسر به همراه ناامنی غذایی به عنوان عوامل مستقل مؤثر بر پوکی استخوان شناسایی شدند. نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط ناامنی غذایی با پوکی استخوان در زنان یائسه، اقدامات پیشگیری‌کننده ضروری به نظر می‌رسد. واژگان کلیدی: ناامنی غذایی، پوکی استخوان، فعالیت بدنی، پرسشنامه‌ی امنیت غذایی، یائسگی

عنوان مقاله [English]

Relation of Food Insecurity, Physical Activity and Socio-Economic Factors with Osteoporosis in Postmenopausal Women of 50-60 Year-old in Isfahan, Iran

نویسندگان [English]

  • Shima Karimi 1
  • Ahmadreza Dorosty Motlagh 2
  • Haleh Sadrzadeh-Yeganeh 3
  • Mostafa Hosseini 4
  • Seyed Behzad Ayatollahi 5
  • Mohammad Reza Salamat 6
1 Department of Nutritional Sciences, School of Nutritional Sciences and Dietetics, School of Public Health, International Campus of Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Community Nutrition, School of Nutritional Sciences and Dietetics, School of Public Health, International Campus of Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Community Nutrition, School of Nutritional Sciences and Dietetics, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 Professor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
5 Student of Dentistry, School of Dentistry, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
6 Assistant Professor, Department of Medical Physics, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: Osteoporosis, which is the most common systemic skeletal disease in middle-age and old people, is accompanied with decreased bone density, microscopic changes in bone tissues, and increased risk of fractures. This study was performed in order to find out the relation of food insecurity, physical activity, and some socio-economic factors with osteoporosis in postmenopausal women. Methods: This case-control study was done in 2012 on 160 postmenopausal women between the ages of 50 to 60 years referred to Isfahan Bone Density Assessment Center (Isfahan, Iran). 80 participants diagnosed with osteoporosis were compared with the rest who had normal bone density. In this research, a general as well as a food security and physical activity questionnaire were used. Findings: Items which had statistically significant effect on bone density were husband job, the financial status of family, the number of households, the amount and period of activity in sleep and rest, amount of activity in stand position, and food insecurity. After the adjustment of confounding factors, we found out that the amount of activity in sleep and rest, husband job, and food insecurity are independent factors affecting the bone density. Conclusion: Considering the effect of food insecurity on osteoporosis in postmenopausal women, preventive measures seem necessary. Keywords: Food supply, Osteoporosis, Motor activity, Food security, Postmenopause