بررسی و مقایسه‌‌ی فراوانی سندرم متابولیک در بیماران همودیالیز و دیالیز صفاقی

مرتضوی, مژگان; صیرفیان, شیوا; امامی‌ نائینی, افسون; زمانی, ندا; معین, نفیسه

بررسی و مقایسه‌‌ی فراوانی سندرم متابولیک در بیماران همودیالیز و دیالیز صفاقی

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، مرکز تحقیقات بیماری‌های کلیه، گروه داخلی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

² دانشیار، مرکز تحقیقات بیماریهای کلیه، گروه داخلی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³ دانشیار، گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ دانشجوی پزشکی، کمیته‌ی تحقیقات دانشجویی،دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: یکی از علل مهم مرگ و میر در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه‌ی نیازمند به دیالیز بیماری‌های قلبی عروقی ‌می‌باشد. سندرم متابولیک به مجموعه‌ای از اختلالات متابولیک اطلاق ‌می‌شود که با افزایش التهاب سیستمیک نقش مهمی‌در بروز اختلالات قلبی منجر به مرگ دارد. با توجه به افزایش شیوع سندرم متابولیک در کل جمعیت‌ها، این مطالعه با هدف بررسی فراوانی سندرم متابولیک در بیماران دیالیز صفاقی و همودیالیز طراحی گردید.روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر از نوع مقطعی- توصیفی بود که با روش سرشماری روی 170 بیمار دیالیزی بیمارستان الزهرای (س) اصفهان انجام شد. نمونه‌ی خون بیماران جهت بررسی قند، پروفایل لیپید، هموگلوبین، آلبومین، هورمون پاراتیرویید، کلسیم، فسفر و گلبول سفید خون به آزمایشگاه ارسال شد و فشار خون، وزن، قد و دور کمر بیماران به روش استاندارد اندازه‌گیری شد و اطلاعات در پرسش‌نامه‌ها ثبت گردید.یافته‌ها: 67 درصد از جمعیت مورد مطالعه دچار سندرم متابولیک بودند که فراوانی آن در زنان (77 درصد) بیشتر از مردان (57 درصد) و در بیماران دیالیز صفاقی (73 درصد) بیشتر از بیماران همودیالیز (47 درصد) بود. در بیماران همودیالیزی بیشترین فراوانی در بیمارانی دیده شد که از راه کاتتر موقت دیالیز ‌می‌شدند. میانگین وزن و نمایه‌ی توده‌ی بدنی (Body mass index یا BMI) و متوسط سطوح آلبومین و WBC (White blood cell) به طور معنی‌داری در گروه مبتلا به سندرم متابولیک بیشتر از گروه غیر مبتلا بود، در حالی که این تفاوت در مورد هموگلوبین، هورمون پاراتیرویید، کلسیم و فسفر معنی‌دار نبود.نتیجه‌گیری: فراوانی سندرم متابویک در بیماران دیالیزی بیمارستان الزهرا (س) بالا بود و لازم است این بیماران به منظور تشخیص و درمان زود هنگام عوامل خطر به طور مرتب پی‌گیری گردند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Prevalence of Metabolic Syndrome in Patients on Hemodialysis and Peritoneal Dialysis: A Comparative Study

نویسندگان [English]

Mojgan Mortazavi ¹
Shiva Seirafian ²
Afsoon Emami Naini ²
Neda Zamani ³
Nafiseh Moien ⁴

¹ Assistant Professor, Isfahan Kidney Diseases Research Center, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

² Associate Professor, Isfahan Kidney Diseases Research Center, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

³ Associate Professor, Department of Community Medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

⁴ Student of Medicine, Student Research Committee, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Background: One of the major causes of mortality in patients with kidney failure requiring dialysis is cardiovascular diseases. Metabolic syndrome refers to a collection of metabolic disorders that causes systemic inflammation and therefore plays an important role in increasing the incidence of cardiovascular disorders and the associated mortality and morbidity. Given the increasing prevalence of metabolic syndrome in the general population, this study was designed to investigate the prevalence of metabolic syndrome in patients on peritoneal dialysis and hemodialysis.Methods: A cross-sectional study on 170 patients on dialysis was performed in Alzahra Hospital, Isfahan, Iran. Blood samples were obtained to examine glucose, lipid profile, hemoglobin, albumin, parathyroid hormone (PTH), calcium, phosphorus, and white blood cell count (WBC). Blood pressure, weight, height, and waist circumference were also measured by standard methods. The information of patients was recorded in a questionnaire.Findings: Metabolic syndrome was observed in 67% of the studied population. The prevalence of metabolic syndrome was higher in females than males (77% vs. 57%). The syndrome was also more prevalent among peritoneal dialysis patients than individuals on hemodialysis (73% vs. 47%). The highest prevalence in hemodialysis patients was seen in patients who were dialyzed through a temporary catheter. The average weight, body mass index, albumin levels, and WBC were significantly higher in patients with metabolic syndrome. However, the differences in hemoglobin, PTH, calcium, and phosphorus values were not statistically significant between patients with and without metabolic syndrome. Conclusion: The prevalence of metabolic syndrome is high in dialysis, especially in peritoneal dialysis, patients. In addition, women are more at risk than men. Therefore, in order to prevent cardiovascular mortality and morbidity, these patients need to be regularly examined to diagnose and treat the risk factors of metabolic syndrome as soon as possible.

کلیدواژه‌ها [English]

Metabolic Syndrome
Peritoneal dialysis
Hemodialysis
Hyperlipidemia
Hyperglycemia

مراجع

United States Renal Data System. USRDS 2004 Annual Data Report: Atlas of End-Stage Renal Disease in the United States. Bethesda: National Institutes of Health, National Institute of Diabetes and Digestive and kidney Disease; 2004.
Sarrafzadegan N, Kelishadi R, Baghaei A, Hussein SG, Malekafzali H, Mohammadifard N, et al. Metabolic syndrome: an emerging public health problem in Iranian women: Isfahan Healthy Heart Program. Int J Cardiol 2008; 131(1): 90-6.
Li PKT, Kwan BCH, Szet CC, Ko GTC. Metabolic syndrome in peritoneal dialysis patients. NDT Plus 2008; 1(4): 206-14.
Wortmann RL. Disorderse of purin and pyrimidine metabolism. In: Fauci AS, Braunwald E, Kasper DL, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL, et al., editors. Harrison's Principles of Internal Medicine. 16th ed. New York: McGraw-Hill; 2005. p. 2311.
Flanigan MJ, Lim VS. Endocrine disturbances. In: Daugirdas JT, Blake PG, Ing TS, editors. Handbook of Dialysis. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007. p. 575.
Executive Summary of The Third Report of The National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, And Treatment of High Blood Cholesterol In Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA 2001; 285(19): 2486-97.
Wang J, Ruotsalainen S, Moilanen L, Lepisto P, Laakso M, Kuusisto J. The metabolic syndrome predicts cardiovascular mortality: a 13-year follow-up study in elderly non-diabetic Finns. Eur Heart J 2007; 28(7): 857-64.
Brunier GM, Graydon J. The influence of physical activity on fatigue in patients with ESRD on hemodialysis. ANNA J 1993; 20(4): 457-61.
Ebrahimi-Mamaghani M, Arefhosseini SR, Golzarand M, Aliasgarzadeh A, Vahed-Jabbary M. Long-term effects of processed berberis vulgaris on some metabolic syndrome components. IJEM 2009; 11(1): 41-7.
Delavari A, Forouzanfar MH, Alikhani S, Sharifian A, Kelishadi R. First nationwide study of the prevalence of the metabolic syndrome and optimal cutoff points of waist circumference in the Middle East: the national survey of risk factors for noncommunicable diseases of Iran. Diabetes Care 2009; 32(6): 1092-7.
Gharipour M, Kelishadi R, Baghaie M, Rabiei K. Metabolic syndrome in an Iranian adult population. Europ Heart J 2006; 27(Suppl): 250-1.
Tsangalis G, Papaconstantinou S, Kosmadakis G, Valis D, Zerefos N. Prevalence of the metabolic syndrome in hemodialysis. Int J Artif Organs 2007; 30(2): 118-23.
Criteria for measuring metabolic syndrome prevalence in Iran revealed Diabetes. Res Clin Pract, Advance Online publication; 2007.
Young DO, Lund RJ, Haynatzki G, Dunlay RW. Prevalence of the metabolic syndrome in an incident dialysis population. Hemodial Int 2007; 11(1): 86-95.
Holdaas H, Fellstrom B, Jardine A, Gimpelewicz C, Staffler B, Logan J. Prevalence and consequences of metabolic syndrome in a renal transplant population. American Society of Nephrology (ASN) Renal Week; 2004.
Azizi F, Salehi P, Etemadi A, Zahedi-Asl S. Prevalence of metabolic syndrome in an urban population: Tehran Lipid and Glucose Study. Diabetes Res Clin Pract 2003; 61(1): 29-37.
Ucar E, Huzmeli C, Guven O, Savas N, Gullu M, Asilyoruk S, et al. Frequency of metabolic syndrome among hemodialysis patients according to NCEP-ATP III and IDF definitions. Ren Fail 2009; 31(3): 221-8.
Johnson DW, Armstrong K, Campbell SB, Mudge DW, Hawley CM, Coombes JS, et al. Metabolic syndrome in severe chronic kidney disease: Prevalence, predictors, prognostic significance and effects of risk factor modification. Nephrology (Carlton) 2007; 12(4): 391-8.
Reddan DN, Klassen PS, Szczech LA, Coladonato JA, O'Shea S, Owen WF, Jr., et al. White blood cells as a novel mortality predictor in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant 2003; 18(6): 1167-73.
Kalantar-Zadeh K, Kovesdy CP, Derose SF, Horwich TB, Fonarow GC. Racial and survival paradoxes in chronic kidney disease. Nat Clin Pract Nephrol 2007; 3(9): 493-506.