مقایسه‌ی اثرات شیاف ایندومتاسین، دیکلوفناک و استامینوفن بر شدت درد و میزان مصرف مخدر بعد از عمل جراحی سزارین

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه بیهوشی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

2 دانشیار گروه بیهوشی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

3 متخصص پزشکی اجتماعی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

مقدمه: عمل سزارین یکی از اعمال جراحی شایع زنان است و امروزه شیوع آن در جوامع غربی حدود 15-14 درصد گزارش شده است. در ایران شیوع سزارین بسیار بالاتر از ارقام جهانی است. درد حاد بعد از سزارین یکی از عوارض شناخته شده‌ی عمل است و عدم کنترل مؤثر درد علاوه بر احساس رنج و ناراحتی فراوان در مادر می‌تواند منجر به اختلال در شیردهی به نوزاد و اختلال در همبستگی مادر و نوزاد شود. این مطالعه با هدف مقایسه‌ی اثرات شیاف ایندومتاسین، دیکلوفناک و استامینوفن بر شدت درد و میزان مصرف مخدر بعد از عمل جراحی سزارین در مرکز آموزشی- درمانی علوی اردبیل انجام شد. روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی سه سوکور، 120 بیمار با ASA (American Society of Anesthesiologists) کلاس I یا II که داوطلب سزارین با بی‌حسی اسپاینال بودند، به صورت تصادفی در 4 گروه دارویی 30 نفره قرار گرفتند. در گروه اول از شیاف استامینوفن 325 میلی‌گرم، گروه دوم ایندومتاسین 50 میلی‌گرم، گروه سوم دیکلوفناک 50 میلی‌گرم و در گروه چهارم شیاف دارونما پس از جراحی استفاده شد و به فاصله‌ی هر 6 ساعت تکرار گردید و میزان مصرف مخدر در طی 24 ساعت پس از جراحی بررسی و مقایسه شد. شدت درد بر اساس VAS (Visual analogue scale) برای بیماران ثبت گردید و از مخدر پتیدین نیز در صورت درد شدید (VAS بیشتر از 5) با دوز 5/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت عضلانی استفاده شد. اطلاعات با نرم‌افزار آماری SPSS و آزمون‌های آماری ANOVA، 2χ و  HOC Post (Tukey HSD) تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: از نظر مشخصات پایه‌ای سن و طول مدت جراحی تفاوت معنی‌داری بین گروه‌های مورد مطالعه مشاهده نشد. از نظر زمان شروع درد بعد از جراحی نیز تفاوت معنی‌داری بین گروه‌های مورد مطالعه مشاهده نگردید. از نظر میانگین شدت درد در 1، 12 و 24 ساعت بعد از عمل جراحی تفاوت معنی‌داری بین گروه شاهد و سه گروه دیگر مشاهده شد. شدت درد 12 و 24 ساعت بعد از جراحی بین گروه استامینوفن و دو گروه دیگر (ایندومتاسین و دیکلوفناک) تفاوت معنی‌داری داشت. هر سه گروه نسبت به گروه شاهد با فاصله‌ی بیشتری داروی مخدر گرفتند که این فاصله برای هر دو شیاف دیکلوفناک و ایندومتاسین به صورت معنی‌داری طولانی‌تر بود (001/0 > P). همچنین استفاده از شیاف ایندومتاسین، دیکلوفناک و استامینوفن نسبت به گروه شاهد سبب کاهش معنی‌دار میزان استفاده از پتیدین در 24 ساعت بعد از جراحی شد که میزان این کاهش در مورد شیاف ایندومتاسین و دیکلوفناک نسبت به استامینوفن بیشتر بود (001/0> P). نتیجه‌گیری: با توجه به تفاوت معنی‌دار در شدت درد و کاهش مصرف مخدرها به خصوص در گروه ایندومتاسین و دیکلوفناک نسبت به گروه شاهد پیشنهاد می‌شود از ایندومتاسین و دیکلوفناک جهت کاهش درد بعد از عمل سزارین استفاده شود. واژگان کلیدی: سزارین، ایندومتاسین، دیکلوفناک، استامینوفن، مخدر

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effects of Indomethacin, Diclofenac and Acetaminophen Suppositories on Pain Score and Pethidine Usage after Cesarean Section

نویسندگان [English]

  • Ghodrat Akhavan Akbari 1
  • Masoud Entezariasl 2
  • Khatereh Isazadehfar 3
1 Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran
2 Associate Professor, Department of Anesthesiology, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran
3 Specialist of Community and Preventive Medicine, Educational Development Center, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Background: Cesarean section is one of the common surgeries among women with a current rate of 14-15% in western societies. However, the rates are much higher in Iran. Acute postoperative pain is one of the recognized complications after cesarean section. Uncontrolled postoperative pain may interfere with breast-feeding. It might also affect the emotional relation between newborn and mother. This study was designed to compare the effects of indomethacin, diclofenac sodium, and acetaminophen suppositories on opioid usage after cesarean section in Alavi Hospital, Ardabil, Iran. Methods: In this triple-blind clinical trial, 120 ASA I-II candidates of cesarean with spinal anesthesia were randomly divided into 4 groups of 30. Acetaminophen, indomethacin, and diclofenac were used after the operation in the first, second, and third groups, respectively. The dosage was repeated every 6 hours and opioid usage was compared during the first 24 hours after the surgery. The fourth group was considered as the control group and received placebo suppository. Opioid was also used when required (PRN). The severity of pain was recorded based on a visual analogue scale (VAS). In case of severe pain (VAS > 5), 0.5 mg/kg intramuscular pethidine was prescribed. The data was analyzed in SPSS using analytical statistics such as analysis of variance (ANOVA), chi-square test and Tukey's post hoc test. Findings: There were no statistically significant differences between the groups in baseline data. There were statistically significant differences between the control group and other groups in pain scores 1, 12, and 24 hours after the operation. Groups receiving acetaminophen and nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs), i.e. indomethacin and diclofenac, were significantly different in pain scores 12 and 24 hours after the operation. The three intervention groups received the first dose of pethidine much later than the control group and the distance for both NSAIDs (diclofenac and indomethacin) was significantly longer (P < 0.001). Indomethacin, diclofenac, and acetaminophen significantly reduced the amount of pethidine usage during the first 24 hours after the surgery compared to the control group. This reduction was more in indomethacin and diclofenac groups compared to acetaminophen group (P = 0.001). Conclusion: Considering the significant reduction in pain scores and opioid usage especially in indomethacin and diclofenac groups in comparison with the control group, it is suggested to prescribe indomethacin and diclofenac for post cesarean section analgesia. Keywords: Cesarean section, Indomethacin, Diclofenac, Acetaminophen, Opioid