تشخیص پارگی‌های مخفی کیست هیداتید به مجاری صفراوی

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسنده

دانشیار گروه جراحی عمومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

  مقدمه:   چکیده پاره شدن کیست هیداتید کبد به داخل مجاری صفراوی داخل کبدی از عوارض مهم و مشکل آفرین این کیست است. با توجه به این که کشور ما از مناطق اندمیک این انگل است، توانایی تشخیص و درمان کیست هیداتید پاره شده در مجاری صفراوی برای هر جراحی لازم است. عدم توانایی در تشخیص و پیش‌گویی این عارضه می‌تواند زیان‌های جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. روش‌ها: در این مطالعه‌ی گذشته نگر، پرونده‌ی 196 بیمار مبتلا به کیست هیداتید کبد که بین سالهای 1373 تا 1384 توسط نویسنده در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تحت درمان و عمل جراحی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. 22 پرونده به علت نقص یا نداشتن شرایط ورود در مطالعه، کنار گذاشته شده، در نهایت، 174 پرونده برای بررسی انتخاب شدند. با استفاده از نرم‌افزار SPSS-10، داده‪های کمی با t-test و داده های کیفی با Fisher's exact test و در صورت لزوم با تست پیرسون تحلیل شدند. سطح معنی‌داری آماری 05/0 > P معین گردید. یافته‌ها: یافته‌هایی که می‌توانند یک پارگی مخفی کیست هیداتید را برای جراح گوشزد نمایند عبارتند از: بیلیروبین توتال بالاتر از mg/dl 1 (05/0 > P)، بیلیروبین مستقیم بیش از mg/dl4/0 (05/0 > P)، آلانین آمینوترانسفراز بیش از u/L 5/31 (05/0 > P)، آسپارتات آمینوترانسفراز بیش از u/L 5/29 (05/ 0> P)، یرقان در دو هفته اخیر (05/0 >P )، اندازه‪ی کیست بیش‪از 5/14 سانتی‪متر (05/0 >P )، و آلکالین فسفاتاز بیش از u/L5/275 (05/0 > P). فاکتورهای سن، جنس، تعداد گلبول های سفید، و اندازه‪ی کیست کمتر از 10 سانتی متر ارتباط معنی دار ی نداشتند و کمکی به تشخیص نمی کردند. نتیجه‌گیری: در همه‌ی مواردی که بیمار مبتلا به کیست هیداتید کبد است و پارگی کیست در سونوگرافی مشخص نیست، باید از فاکتورهای ذکر شده، که در تشخیص پارگی‌های مخفی کمک می‌کنند، استفاده کرد تا در صورت وجود پارگی، اقدامات لازم هنگام عمل جراحی کیست انجام شود و نیاز به عمل‌های بعدی و عوارض آن مرتفع گردد. واژگان کلیدی: کیست هیداتید، کیست هیداتید عارضه‌دار، پاره شدن کیست هیداتید در مجاری صفراوی.

عنوان مقاله [English]

Clinical and paraclinical findings related to the rupture of hydatid cyst into the liver biliary ducts

نویسنده [English]

  • Mohammad Ali Rajabi
Associate Professor, Department of Surgery, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences
چکیده [English]

Background: The rupture of hydatid cyst into the intra-hepatic bile ducts is considered as one of the problematic and important hydatid side effects. Considering the fact that this parasite is endemic in Iran, detection and treatment of hydatid cyst ruptured into the biliary system is crucial for any surgeon. Failure in detecting and predicting this complication can result in irremediable consequences. Methods: This study was retrospective and included 196 patients with liver hydatid cyst who were surgically operated (1994-2005) in hospitals of Isfahan University of Medical Sciences (Kashani Hospital, Isabne Maryam hospital and Al-Zahra Hospital) by the researcher, and among them, 22 patients were excluded because of incomplete records or lack of the conditions required for entering the study, and finally 174 patients were selected for the study. The quantitative and qualitative data were analyzed by t-test and Fisher's exact test respectively, also with Pearson test when necessary, at the statistical significant level of P< 0.05 in SPSS-10 software. Findings: Laboratory findings in patients with liver hydatid rupture was as follows: total bilirubin more than 1 mg/dl (p < 0.05), direct bilirubin more than 0.4 mg/dl (p < 0.05), alanine aminotransferase more than 31.5 u/l (p < 0.05), aspartate aminotransferase more than 29.5 u/l (p < 0.05), jaundice in last two weeks (p < 0.05), cyst size more than 14.5 cm (p < 0.05) and alkaline phosphatase more than 275.5 u/l (p < 0.05). Age, gender, white cell count, and cyst size smaller than 10 cm were insignificant and non helpful in making the diagnosis. Conclusion: In cases that rupture of liver hydatid cyst cannot be detected by ultra-sonography, surgeon must be careful during the operation in exploration for detection of probable rupture of liver hydatid cyst to provide the necessary treatments during the cyst operation and to prevent further operations and side effects. Key words: Complicated hydatid cyst, liver hydatid cyst, hydatid disease, intrabiliary cyst rupture.