بررسی عوامل مؤثر بر انجام ماموگرافی موارد جدید مبتلا به سرطان پستان در فاصله‌ی سال‌های 1398 تا 1400 در ایران

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 استادیار بیماری‌های خون و سرطان بالغین، گروه آموزشی بیماریهای داخلی، دانشکدهی پزشکی مرکز آموزشی درمانی سیدالشهداء، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار کاردیو انکولوژی، مرکز تحقیقات قلب و عروق، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار زیست آماری، مرکز تحقیقات قلب و عروق، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 دستیار بیماریهای داخلی، گروه آموزشی بیماریهای داخلی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

5 فوق تخصص بیماریهای قلب و عروق، مرکز تحقیقات پر فشاری خون، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

6 مرکز تحقیقات اقدامات تهاجمی (مداخلهای) قلب و عروق اصفهان، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

7 مرکز تحقیقات قلب و عروق، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

8 استاد قلب و عروق، ریاست مرکز تحقیقات کاردیوانکولوژی مرکز آموزشی- تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی، تهران، ایران

9 دانشیار اکوکاردیوگرافی گروه قلب و عروق، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

10 فوق تخصص خون و سرطان بالغین، مرکز تحقیقات پیشگیری از سرطان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

11 استاد خون و سرطان بالغین، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

12 دانشیار خون و سرطان بالغین، گروه آموزشی بیماریهای داخلی، دانشکدهی پزشکی، مرکز تحقیقات پیشگیری از سرطان مرکز آموزشی درمانی سیدالشهداء، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

13 استادیار پرتودرمانی (رادیوتراپی) گروه آموزشی رادیوآنکولوژی مرکز آموزشی درمانی سیدالشهداء، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

14 استادیار پرتودرمانی (رادیوتراپی) گروه آموزشی رادیوآنکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

15 استادیار بیماری‌های داخلی گروه داخلی، دانشکدهی پزشکی مرکز آموزشی درمانی سیدالشهداء دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

16 فوق تخصص خون و سرطان بالغین، بخش خون و سرطان بالغین مرکز آموزشی درمانی سیدالشهداء، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

17 استاد بیماری‌های قلب و عروق، مرکز تحقیقات بازتوانی قلبی، پژوهشکده قلب و عروق اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

18 استادیار بیماری‌های خون وسرطان بالغین، گروه آموزشی بیماریهای داخلی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

19 دستیار بیماری‌های داخلی، گروه آموزشی بیماری‌های داخلی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

20 استاد، گروه قلب و عروق دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات قلب و عروق، پژوهشکده قلب و عروق مرکز آموزشی درمانی شهید دکتر چمران، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، شبکه قلب و عروق ایران

10.48305/jims.v43.i818.0612

چکیده

مقاله پژوهشی




مقدمه: سرطان پستان، شایع‌ترین سرطان شناخته شده است. این مطالعه با هدف تعیین نقش عوامل دموگرافیک، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، وضعیت پوشش بیمه، سوابق پزشکی و خانوادگی، مصرف سیگار و الکل برانجام ماموگرافی در موارد جدید ابتلا به سرطان پستان انجام شد.
روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر از نوع مقطعی بود که روی 627 نفر از بیماران مبتلا به سرطان پستان در سال‌های 1398 تا 1400 در استان اصفهان انجام گرفت. جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بود. اطلاعات دموگرافیک، سوابق بیماری‌های قبلی، سرطان پستان، میزان آشنایی بیماران با روش‌های غربالگری آن (ماموگرافی)، وضعیت اجتماعی اقتصادی، وضعیت خلقی- روانی، نوع و مرحله سرطان پستان به صورت جمع‌آوری شده و بین دو گروه که ماموگرافی انجام داده و نداده بودند، جداگانه سنجیده شد. برای آنالیز فرضیه‌ها از آزمون Independent t-test، Chi-square و رگرسیون لجستیک استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه‌ی حاضر، سن، وضعیت تأهل و تحصیلات فرد با انجام ماموگرافی در مبتلایان جدید سرطان پستان ارتباط معنی‌داری داشت (به ترتیب P برابر با 0/005، 0/03، 0/03). ارتباط معنی‌داری بین ماموگرافی و وضعیت منوپوز، متوسط شاخص توده‌ی بدنی وجود داشت (P به ترتیب 0/01، 0/005). پس از کنترل مخدوش‌گرها تنها متغیر تحصیلات با انجام ماموگرافی ارتباط معنی‌داری داشت.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج مطالعه‌ی حاضر، سطح تحصیلات با انجام ماموگرافی در موارد جدید ابتلا به سرطان پستان ارتباط داشت.

تازه های تحقیق

سید علی درخشنده: Google Scholar, PubMed

مسعود شکرچی زاده: Google Scholar, PubMed

راضیه حسن نژاد: Google Scholar

ندا عبدیزدان: Google Scholar, PubMed

ثریا مسعودی: Google Scholar

آذین علیزاده اصل: Google Scholar

ریحانه زوار: Google Scholar

فرزانه اشرفی: Google Scholar

مهران شریفی: Google Scholar

علی اخوان: Google Scholar

نادیا نجفی زاده: Google Scholar

علیرضا صادقی: Google Scholar

معصومه صادقی: Google Scholar

محمد صالح پیکر: Google Scholar

نضال صراف زادگان: Google Scholar, PubMed

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of Factors Influencing Mammography Utilization in Newly Diagnosed Breast Cancer Cases in Iran (2018–2020)

نویسندگان [English]

  • Seyyed Ali Derakhshandeh 1
  • Masood Shekarchizadeh 2
  • Razieh Hassannejad 3
  • Neda Abdeyazdan 4
  • Jamshid Najafan 5
  • Soraya Massoudi 6
  • Zamaneh Vafaei 7
  • Azin Alizadehasl 8
  • Reihaneh Zavar 9
  • Mohammadreza Khosravifarsani 10
  • Farzaneh Ashrafi 11
  • Mehran Sharifi 12
  • Ali Akhavan 13
  • Nadia Najafizadeh 14
  • Alireza Sadeghi 15
  • Maryam Mirporian 16
  • Masoumeh Sadeghi 17
  • Mohammadsaleh Peikar 18
  • Fereshteh Tavakoli 19
  • Marzieh Taheri 7
  • Nizal Sarrafzadegan 20
1 Assistant Professor of Department of Medical Oncology- Hematology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor of Cardio-oncology, Isfahan Cardiovascular Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor of Biostatistics, Isfahan Cardiovascular Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Resident of internal medicine, department of Internal Medicine, Isfahan university of medical sciences, Isfahan, Iran
5 Internist-cardiologist, Hypertension Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
6 Interventional Cardiology Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
7 PhD of statistician, Isfahan Cardiovascular Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
8 Professor of Cardiology, Founder and Director of Cardio-Oncology Research Center Rajaie Cardiovascular Medical & Research Center, Tehran, Iran
9 Associate Professor of Echocardiography, Department of Cardiology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
10 Cancer Prevention Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan,, Isfahan,, Iran
11 Professor of Hematology & Oncology, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Cancer Prevention Research Center, Seyyed AlShohada Hospital, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
12 Professor of Hematology & Oncology, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Cancer Prevention Research Center, Seyyed AlShohada Hospital, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
13 Assistant professor of Radiotherapy, Seyed-Al-Shohada Hospital, Isfahan University of Medical Science; Department of Radio-Oncology, Seyed-Al-Shohada Hospital, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
14 Assistant Professor of Radiotherapy, Department of Radiation-Oncology, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
15 Assistant professor of Department of Internal Medicine, Oncology and Hematology Section, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
16 Hemato-oncologist, Oncology and Hematology Section, Seyed-Al-Shohada Hospital, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
17 Professor of Cardiology, Cardiac Rehabilitation Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
18 Assistant professor of Department of Medical Oncology- Hematology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
19 Resident of Internal Medicine, Department of Internal Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
20 Distinguished Professor of Cardiology, Isfahan Cardiovascular Research Center, Cardiovascular Research Institute, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran, The Iranian Network of Cardiovascular Research
چکیده [English]

Background: Breast cancer is the most commonly diagnosed cancer in the world. This study was conducted with the aim of detecting the role of demographic factors, socio-economic status, insurance coverage, medical and family history, smoking and alcohol use on mammography in new cases of breast cancer.
Methods: This cross-sectional study was conducted on 627 new breast cancer patients in Iran province from 2018 to 2020. Data were collected through a questionnaire. Demographic information, past medical history of diseases and breast cancer and familiarity with screening methods (mammography), socio-economic status, psychological mood disorder, type and stage of breast cancer, etc. were collected, and then compared between two groups who did mammogram and who did not. Independent t-test, chi-square and logistic regression were used to analyze the hypotheses.
Findings: There was a significant association between mammography and age, marital status and level of education (P = 0.005, 0.03 and 0.03 respectively). There was a significant association between mammography and menopausal status and average BMI (P = 0.01 and 0.005, respectively). After controlling bias, only the education level variable had a significant association with mammography.
Conclusion: Based on the results of the present study, the level of education was associated with mammography utilization in newly diagnosed breast cancer cases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Breast neoplasms
  • Mammography
  • Compliance

مراجع

  1. Ren W, Chen M, Qiao Y, Zhao F. Global guidelines for breast cancer screening: A systematic review. Breast 2022; 64: 85-99.
  2. Aryannejad A, Saeedi Moghaddam S, Mashinchi B, Tabary M, Rezaei N, Shahin S, et al. National and subnational burden of female and male breast cancer and risk factors in Iran from 1990 to 2019: results from the Global Burden of Disease study 2019. Breast Cancer Res 2023; 25(1): 47.
  3. Esna-Ashari F, Saffari N, Parsapour H, Rezapur-Shahkolai F. Factors Associated with Breast Cancer Mammographic Screening Behavior among Iranian Women. Asian Pac J Cancer Prev 2022; 23(12): 4073-8.
  4. Figueroa JD, Gray E, Pashayan N, Deandrea S, Karch A, Vale DB, et al. The impact of the Covid-19 pandemic on breast cancer early detection and screening. Prev Med 2021; 151: 106585.
  5. Kardan-Souraki M, Moosazadeh M, Khani S, Hamzehgardeshi Z. Factors Related to Breast Cancer Screening in Women in the Northern Part of Iran: A Cross-Sectional Study. Open Access Maced J Med Sci 2019; 7(4): 637-42.
  6. Ghanbari A, Rahmatpour P, Hosseini N, Khalili M. Social Determinants of Breast Cancer Screening among Married Women: A Cross-Sectional Study. J Res Health Sci 2020;20(1):e00467.
  7. Mondragón Márquez LI, Domínguez Bueso DL, González Ruiz LM, Liu JJ. Associations between sociodemographic factors and breast, cervical, and colorectal cancer screening in the United States. Cancer Causes & Control 2023;34(12):1073-84.
  8. Solikhah S, Lianawati L, Matahari R, Rejeki DSS. Determinants of Breast Cancer Screening Practice among Women in Indonesia: A Nationwide Study. Asian Pac J Cancer Prev. 2021;22(5):1435-1441.
  9. Vafaei Z, Najafian J, Shekarchizadeh M, Mostafavi S, Darakhshandeh A, Khosravifarsani M, et al. Validation of a newly developed questionnaire regarding clinical history in patients with breast and colorectal cancers. ARYA Atheroscle 2021; 17(6): 1-10.
  10. Kavyani H, Seifourian H, Sharifi V, Ebrahimkhani N. Reliability and validity of Anxiety and Depression Hospital Scales (HADS): Iranian patients with anxiety and depression disorders ]in Persian[. Tehran Univ Med J 2009; 67(5): 379-85.
  11. Roohafza H, Feizi A, Gharipour M, Khani A, Dianatkhah M, Sarrafzadegan N, et al. Development and validation of a socioeconomic status short-form questionnaire (SES-SQ). ARYA atheroscler 2021; 17(4): 1-9.
  12. Le M, Hofvind S, Tsuruda K, Braaten T, Bhargava S. Lower attendance rates in BreastScreen Norway among immigrants across all levels of socio-demographic factors: a population-based study. J Public Health 2019; 27: 229-40.
  13. Damiani G, Basso D, Acampora A, Bianchi CB, Silvestrini G, Frisicale EM, et al. The impact of level of education on adherence to breast and cervical cancer screening: evidence from a systematic review and meta-analysis. Prev Med 2015; 81: 281-9.
  14. Souza CIdA, Araújo DS, Teles DAdF, Carvalho SGLd, Cavalcante KWM, Rabelo WL, et al. Factors related to non-adherence to mammography in a city of the Brazilian Amazonian area: A population-based study. Rev Assoc Med Bras (1992) 2017; 63(1): 35-42.
  15. Agrawal P, Chen TA, McNeill LH, Acquati C, Connors SK, Nitturi V, et al. Factors associated with breast cancer screening adherence among church-going african American women. Int J Environ Res Public Health 2021; 18(16): 8494.
  16. Romeiro Lopes TC, Franca Gravena AA, Demitto MDO, Brischiliari SCR, Borghesan DHP, Dell Agnolo CM, et al. Mammographic screening of women attending a reference service center in Southern Brazil. Asian Pac J Cancer Prev 2016; 17(3): 1385-91.
  17. Lee Y-S, Roh S, Moon H, Lee KH, McKinley C, LaPlante K. Andersen’s behavioral model to identify correlates of breast cancer screening behaviors among Indigenous women. J Evid Based Soc Work 2020; 17(1): 117-35.
  18. Sun Y, Ma Y, Cao M, Hu Z, Lin W, Chen M, et al. Breast and cervical cancer screening adherence in Jiangsu, China: An ecological perspective. Front Public Health 2022; 10: 967495.
  19. Melo ECP, de Oliveira EXG, Chor D, Carvalho MS, Pinheiro RS. Inequalities in socioeconomic status and race and the odds of undergoing a mammogram in Brazil. Int J Equity Health 2016; 15(1): 144.
  20. Lagerlund M, Sontrop JM, Zackrisson S. Do reproductive and hormonal risk factors for breast cancer associate with attendance at mammography screening? Cancer Causes Control 2013; 24(9): 1687-94.
  21. Heinig M, Schwarz S, Haug U. Self-selection for mammography screening according to use of hormone replacement therapy: A systematic literature review. Cancer Epidemiol 2021; 71(Pt A): 101812.
  22. Charkhchi P, Schabath MB, Carlos RC. Breast, cervical, and colorectal cancer screening adherence: effect of low body mass index in women. J Womens Health (Larchmt) 2020; 29(7): 996-1006.
  23. Sun Y, Ma Y, Chen M, He Y. Breast and cervical cancer screening adherence in Jiangsu, China: An ecological perspective. Front Public Health 2022; 10: 967495.
  24. Eichholzer M, Richard A, Rohrmann S, Schmid S, Güth U. Overweight, obesity, and breast cancer screening: results from the 2012 Swiss Health Survey. Eur J Cancer Prev 2016; 25(2): 130-6.
  25. Yazgan I, Chagpar A. The effect of emotional disorders on adherence to mammography screening guidelines. Breast Cancer Res Treat 2022; 192(3): 623-7.
  26. Katz D, Tengekyon AJ, Kahan NR, Calderon-Margalit R. Patient and physician characteristics affect adherence to screening mammography: A population-based cohort study. PloS One 2018; 13(3): e0194409.
  27. Consedine NS, Magai C, Krivoshekova YS, Ryzewicz L, Neugut AI. Fear, anxiety, worry, and breast cancer screening behavior: a critical review. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2004; 13(4): 501-10.
  28. Wu Z, Liu Y, Li X, Song B, Ni C, Lin F. Factors associated with breast cancer screening participation among women in mainland China: a systematic review. BMJ Open 2019; 9(8): e028705.
  29. Tolma EL, Stoner JA, Li J, Kim Y, Engelman KK. Predictors of regular mammography use among American Indian women in Oklahoma: a cross-sectional study. BMC Womens Health 2014; 14: 101.
  30. Acheson LS, Wang C, Zyzanski SJ, Lynn A, Ruffin MT, Gramling R, et al. Family history and perceptions about risk and prevention for chronic diseases in primary care: a report from the Family Healthware™ Impact Trial. Genet Med 2010; 12(4): 212-8.
  31. Hong SJ, Goodman M, Kaphingst KA. Relationships of family history-related factors and causal beliefs to cancer risk perception and mammography screening adherence among medically underserved women. J Health Commun 2020; 25(7): 531-42.
  32. Zamorano-Leon JJ, López-de-Andres A, Álvarez-González A, Astasio-Arbiza P, López-Farré AJ, de-Miguel-Diez J, et al. Reduction from 2011 to 2017 in adherence to breast cancer screening and non-improvement in the uptake of cervical cancer screening among women living in Spain. Maturitas 2020; 135: 27-33.
  33. Farshbaf A, Shahnazi M, Ghahvehchi A, Torabi SH. Status of breast cancer screening methods and factors affecting it in women referring to health care units in Tabriz [in Persian]. (IJNR)Iranian Journal of Nursing Research 1388; 4(12-13): 27-38.
  34. Mohsenzadeh KH, Rezaei R. Screening and prevention of breast cancer (systematic review) [in Persian]. [cited 2013]. available from: https://sid.ir/paper/883421/fa.
مجله دانشکده پزشکی اصفهان
دوره 43، شماره 818
هفته 2، مرداد
مرداد و شهریور 1404
صفحه 612-622

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 تیر 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار