بررسی استرس‌های شایع دانش‌آموزان شهر تهران

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 استادیار روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم، تهران

2 دانشیار اطفال، مرکز تحقیقات قلب و عروق، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

3 پزشک، مشاور وزیر و مدیر کل اداره سلامت و پیش‌گیری از آسیب‌های اجتماعی، وزارت آموزش و پرورش، تهران

چکیده

مقدمه:

استرس‌های زندگی، نقش تعیین کننده‌ای در سلامت روانی و جسمانی دارند و به ویژه با آسیب‌های روانی و اجتماعی متعددی همراهند. شناسایی استرس‌های دانش آموزان، مبنای اساسی برای طراحی و تدوین برنامه‌های مختلف پیش‌گیرانه می‌باشد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی استرس‌های دانش آموزان شهر تهران انجام شد.

روش‌ها:
761 دانش آموز دختر (51 درصد) و پسر (49 درصد) از مقاطع راهنمایی (61 درصد) و دبیرستان (39 درصد) از 5 منطقه‌ی آموزشی شهر تهران به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌ی استرس‌های دانش آموزان را تکمیل کردند. این پرسش‌نامه، در دفتر سلامت و تندرستی آموزش و پرورش تدوین و بر روی 120 دانش آموز، اجرای مقدماتی و اعتباریابی گردید.

یافته‌ها:
پرسش‌نامه‌ی مذکور از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار بود. استرس‌های تحصیلی و ارتباطی بیشترین شیوع را در میان دانش آموزان داشت. شایع‌ترین مشکلات تحصیلی، اضطراب از امتحان، نمره‌ی درسی و عدم علاقه به بعضی درس‌ها بود. شایع‌ترین استرس‌های ارتباطی و اجتماعی عبارت از آشنا شدن با افراد جدید، بی‌توجهی معلمان و کارکنان به توانایی‌های دانش آموزان، آزار روانی توسط سایر دانش آموزان، ارتباط اجتماعی نامناسب با همکلاسی‌ها و نداشتن دوست صمیمی بود و استرس‌های مربوط به بلوغ و نوجوانی نیز میان دانش آموزان شایع بود. درصد بالایی از دانش آموزان، فضای فیزیکی مدرسه را نامناسب ارزیابی کردند. مشکلات خانوادگی، فراوانی چندانی نداشت.

نتیجه‌گیری:
یافته‌های پژوهش حاضر، ضرورت ارائه‌ی مداخلات مختلف در سه زمینه‌مدیریت استرس‌ها یا آموزش مهارت‌های مقابله‌ای، آموزش مهارت‌های مطالعه و آموزش مهارت‌های اجتماعی را در سه سطح معلمان/کارکنان، والدین و دانش آموزان مطرح می‌کند.

کلید واژگان: استرس‌های دانش آموزان، استرس تحصیلی، استرس‌های ارتباطی

عنوان مقاله [English]

Study of Common Stresses among Students in Tehran

نویسندگان [English]

  • Robabeh Noury 1
  • Roya Kelishadi 2
  • Hassan Ziaoddini 3
1 Assistant Professor of Clinical Psychology, School of Psychology and Education, Tarbiat Moallem University, Tehran
2 Associate Professor of Pediatrics, Isfahan Cardiovascular Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan
3 Vice Chancellor in Ministry of Education, Bureau for Prevention of Health and Social Damages, Tehran
چکیده [English]

Backgrounds: Stressful life events have a detrimental effect on mental and physical health. Recognizing common stresses of students is fundamental for developing and designing different preventing programs. The study aimed to describe common stresses among students in Tehran for such programs.

Method: In this study, 761 students (girls, 51% and boys 49%)
from middle schools (61%) and high schools (39%), from 5 educational areas of Tehran randomly were selected; they completed Students Stresses Questionnaire developed in deputy of Ministry of Health and Medical Education and pilot studied in 120 students.

Results: The instrument had enough validity and reliability. Results also, showed that academic and interpersonal stresses are the most common stresses of students. The most common academic stresses were test and grade anxiety and lack of interests to some courses. The most interpersonal stresses were introducing with new persons, neglect to abilities from teachers and staffs, psychological abuse from another students, inappropriate communications form other students, and lack of close friends. Stresses related to puberty and adolescence also were prevalent. High percent of students assessed physics of school as inappropriate. Family stresses were not prevalent.

Conclusion: The results suggested the need for essential three psychoeducational interventions, stress-management or coping skills training, study skills and interpersonal skills training, in three levels, teachers/staffs, parents and students.

Key words: Student stresses, interpersonal stress, academic stress