بررسی اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز و ارتباط آن با خستگی در مقایسه با گروه شاهد: یک مطالعه‌ی مورد شاهدی

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مغز و اعصاب، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 استاد، گروه مغز و اعصاب، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشجو، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 کارشناس ارشد اپیدمیولوژی، معاونت پژوهشی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب از جمله‌ی تظاهرات انواع اختلالات خواب در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز (Multiple Sclerosis یا MS) است.آگاهی از این مشکلات و رویکرد منطقی می‌تواند به ارتقای سطح سلامت و درمان این بیماران کمک نماید. هدف از ‌این مطالعه، بررسی میزان فراوانی اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب در بیماران مبتلا به MS در مقایسه با گروه شاهد و تعیین ارتباط آن با خستگی مزمن در این بیماران بود. MS روش‌ها: این مطالعه به صورت مورد شاهدی در سال 1388 در کلینیک بیمارستان الزهرای (س) اصفهان بر روی 120 بیمار مبتلا به MS و 60 نفر به عنوان گروه شاهد انجام شد. پرسش‌نامه‌های ارزیابی کیفیت خواب بیماران با تأکید بر اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب (PSQI) و شدت خستگی (FSS) برای هر کدام از بیماران و گروه شاهد، که از لحاظ سن و جنس با گروه مورد همسان شده بودند، از طریق مصاحبه تکمیل شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.MS یافته‌ها: میزان اختلالات ریتم شبانه‌روزی در بیماران مبتلا به نسبت به گروه شاهد بیشتر بود (002/0 = P). همچنین در بیماران مبتلا بهMS  با خستگی شدید، این طیف از اختلالات خواب در مقایسه با بیماران مبتلا به MS با خستگی خفیف افزایش نشان داد (05/0 > P). MS، نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که میزان اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب در بیماران مبتلا به با خستگی شدید و با خستگی خفیف، نسبت به گروه سالم بیشتر است. افزایش توزیع فراوانی این گروه از اختلالات، احتمال آسیب پذیری بیشتر ساعت بیولوژیک مغز را، که تنظیم کننده‌ی ریتم‌های شبانه‌روزی (Circadian) است، در جریان بیماری MS تقویت می‌کند. تأیید ارتباط آناتومیک محل پلاک‌های دمیلینه با انواع اختلالات خواب نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Circadian Rhythms Disorder and Its Relationship with Chronic Fatigue in Multiple Sclerosis in Compare with Control Group

نویسندگان [English]

  • Mohammad Najafi 1
  • Masoud Etemadifar 2
  • Sepehr Haghighi 3
  • Amir-Hadi Maghzi 3
  • Mojtaba Akbari 4
1 Associate Professor, Department of Neurology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
2 Professor, Department of Neurology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
3 Student, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
4 Epidemiologist, Vice Chancellor of Research Office, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Background:Circadian rhythm disorders (CRDs) are one of the manifestations of all types of sleep disorders in Multiple Sclerosis (MS) patients. Knowing about these problems and rationale approach to them can increase the health level and treat these patients. The aim of this study was to determine the frequency of circadian rhythm disorders in MS patients in compare with control group and ascertain its association with chronic fatigability.Methods: The case-control study was held on 120 Multiple sclerosis patients and 60 healthy people (as control group) in MS Clinic of Al-Zahra Hospital in Isfahan in 2009. The questionnaires of PSQI, FSS and EDSS was given to patients and for assessing the circadian rhythm disorders, the PSQI questionnaire was given to control group too. All the findings were analyzed in SPSS software.Finding: The amount of circadian rhythm disorders in MS patients was significantly higher than control group (P = 0.002). In this manner, these kind of circadian rhythm disorders in patients with severe fatigue was significantly higher than patients with mild fatigue (P < 0.05).Conclusion: This study showed that the rate of circadian rhythm disorders in MS patients with severe and mild fatigue was higher than control group. Increased distribution of these groups of disorders may empower the more susceptibility of biologic clock, which regulates the circadian rhythm, in the course of MS disease. More studies are required for confirmation of anatomic relationship between location of demyelinative plaque and types of sleep disorders.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Circadian rhythm disorders
  • Multiple Sclerosis
  • Chronic fatigability
  • PSQI questionnaire
  • FSS questionnaire

مراجع

  1. Ibata Y, Okamura H, Tanaka M, Tamada Y, Hayashi S, Iijima N, et al. Functional morphology of the suprachiasmatic nucleus. Front Neuroendocrinol 1999; 20(3): 241-68.
  2. American Academy of Sleep Medicine. The international classification of sleep disorders: diagnostic and coding manual. 2nd ed. Westchester: American Academy of Sleep
  3. Sack RL, Auckley D, Auger RR, Carskadon MA, Wright KP, Vitiello MV, et al. Circadian rhythm sleep disorders: part I, basic principles, shift work and jet lag disorders. An American Academy of Sleep Medicine review. Sleep 2007; 30(11): 1460-83.
  4. Sack RL, Auckley D, Auger RR, Carskadon MA, Wright KP, Vitiello MV, et al. Circadian rhythm sleep disorders: part II, advanced sleep phase disorder, delayed sleep phase disorder, free-running disorder, and irregular sleep-wake rhythm. An American Academy of Sleep Medicine review. Sleep 2007; 30(11): 1484-501.
  5. National institute of Health. Sleep-Information about sleep. [Online]. [cited 2007 Jun 28]; Available from: URL: http://science.education.nih.gov/supplements.
  6. Multiple Sclerosis Society America. Frequently asked questions. [Online]. [cited 2009 Feb 24]; Available from: URL: http://www.msassociation .org/
  7. Debouverie M, Pittion-Vouyovitch S, Louis S, Guillemin F. Natural history of multiple sclerosis in a population-based cohort. Eur J Neurol 2008; 15(9): 916-21.
  8. Scammell TE, Estabrooke IV, McCarthy MT, Chemelli RM, Yanagisawa M, Miller MS, et al. Hypothalamic arousal regions are activated during modafinil-induced wakefulness. J Neurosci 2000; 20(22): 8620-8.
  9. Khan F, McPhail T, Brand C, Turner-Stokes L, Kilpatrick T. Multiple sclerosis: disability profile and quality of life in an Australian community cohort. Int J Rehabil Res 2006; 29(2): 87-96.
  10. Iriarte J, Subira ML, Castro P. Modalities of fatigue in multiple sclerosis: correlation with clinical and biological factors. Mult Scler 2000; 6(2): 124-30.
  11. Turpin KV, Carroll LJ, Cassidy JD, Hader WJ. Deterioration in the health-related quality of life of persons with multiple sclerosis: the possible warning signs. Mult Scler 2007; 13(8): 1038-45.
  12. Multiple Sclerosis Council for Clinical Practice Guidelines. Fatigue and multiple sclerosis: evidence-based management strategies for fatigue in multiple sclerosis. Washington, DC: The Council; 1998.
  13. Clark CM, Fleming JA, Li D, Oger J, Klonoff H, Paty D. Sleep disturbance, depression, and lesion site in patients with multiple sclerosis. Arch Neurol 1992; 49(6): 641-3.
  14. Taphoorn MJ, van Someren E, Snoek FJ, Strijers RL, Swaab DF, Visscher F, et al. Fatigue, sleep disturbances and circadian rhythm in multiple sclerosis. J Neurol 1993; 240(7): 446-8.
  15. Soorensen KV, Alslev T, Christensen SE, Jensen NB, Orskov H. CSF somatostatin in multiple sclerosis: reversible loss of diurnal oscillation in relapses. Neurology 1987; 37(6): 1050-3.
  16. Ferini-Strambi L, Filippi M, Martinelli V, Oldani A, Rovaris M, Zucconi M, et al. Nocturnal sleep study in multiple sclerosis: correlations with clinical and brain magnetic resonance imaging findings. J Neurol Sci 1994; 125(2): 194-7.
  17. Tachibana N, Howard RS, Hirsch NP, Miller DH, Moseley IF, Fish D. Sleep problems in multiple sclerosis. Eur Neurol 1994; 34(6): 320-3.
  18. Attarian HP, Brown KM, Duntley SP, Carter JD, Cross AH. The relationship of sleep disturbances and fatigue in multiple sclerosis. Arch Neurol 2004; 61(4): 525-8.
  19. Krupp LB, LaRocca NG, Muir-Nash J, Steinberg AD. The fatigue severity scale. Application to patients with multiple sclerosis and systemic lupus erythematosus. Arch Neurol 1989; 46(10): 1121-3.
  20. Buysse DJ, Reynolds CF, III, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res 1989; 28(2): 193-213.
  21. Chaudhuri A, Behan PO. Fatigue in neurological disorders. Lancet 2004; 363(9413): 978-88.
  22. Bakshi R, Shaikh ZA, Miletich RS, Czarnecki D, Dmochowski J, Henschel K, et al. Fatigue in multiple sclerosis and its relationship to depression and neurologic disability. Mult Scler 2000; 6(3): 181-5.
  23. Brass SD, Duquette P, Proulx-Therrien J, Auerbach S. Sleep disorders in patients with multiple sclerosis. Sleep Med Rev 2010; 14(2): 121-9.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 دی 1389
  • تاریخ بازنگری: 04 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 17 فروردین 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار