بررسی تأثیر روش ضدعفونی بینی و حلق با کلرهگزیدین در پیش‌گیری از عفونت بیمارستانی بعد از اعمال جراحی قلب

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه بیماری‌های عفونی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه جراحی قلب، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشجوی پزشکی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 کارشناس پژوهشی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: عفونت‌های بیمارستانی از عوارض مهم جراحی‌های قلب هستند. انواع اصلی این عفونت‌ها، در محل عمل یا بصورت تنفسی ظاهر می‌شوند. میزان عفونت‌های محل عمل جراحی قلب از 1 تا 9 درصد و میزان عفونت‌های تنفسی هم تا دو برابر این دامنه گزارش شده است. در مطالعات مختلف سعی شده علاوه بر اقدامات معمول آماده سازی قبل از عمل، از روش‌های دیگری نیز جهت جلوگیری از عفونت‌های بعد از عمل استفاده شود. از جمله این روش‌ها استفاده از پماد با سیتراسین یا جنتامایسین موضعی، پماد موپیروسین داخل بینی و محلول کلرهگزیدین به صورت غرغره دهانی و داخل بینی بوده است. مطالعه حاضر در نظر داشت تأثیر ضد عفونی دهان و بینی با محلول کلرهگزیدین را در کاهش میزان عفونت‌های محل عمل و تنفسی بعد از اعمال جراحی قلب بررسی نماید.روش‌ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی بود که از سال 1388 تا 1389 در بخش جراحی قلب بیمارستان سینا در اصفهان انجام شد. بیمارانی که به دلایل مختلف تحت اعمال جراحی قلب باز قرار می‌گرفتند به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. در یک گروه آماده سازی برای اطاق عمل به روش معمول صورت می‌گرفت و در گروه دیگر علاوه بر آن، ضدعفونی دهان و بینی با محلول کلر هگزیدین 2 دهم درصد هر 6 ساعت یک بار از یک روز قبل از عمل جراحی تا یک روز بعد از آن نیز انجام شد. هر بیمار تا یک ماه بعد از عمل از نظر بروز عفونت‌های بیمارستانی پی‌گیری می‌شد.یافته‌ها: از 180 بیماری که وارد مطالعه شدند، 88 نفر از بیماران در گروه شاهد و 92 بیمار در گروه مداخله قرار گرفتند. دامنه‌ی سنی بیماران از 43 سال تا 77 سال بود. میانگین سنی در گروه مداخله 8/61 سال و در گروه شاهد 5/61 سال بود که دو گروه باهم تفاوت آماری معنی‌داری نداشتند. تعداد کل عفونت‌های مشاهده شده در گروه مداخله 6 نفر (7%) شامل 2 مورد عفونت محل عمل و 4 مورد عفونت تنفسی بود. تعداد کل عفونت‌های مشاهده شده در گروه شاهد 13 نفر (14%) شامل 7 مورد عفونت محل عمل و 6 مورد عفونت تنفسی بود. تفاوت معنی‌داری در میزان عفونت‌های بعد از عمل در حالت استفاده یا عدم استفاده کلرهگزیدین وجود نداشت (232/0 = P). در گروه شاهد 9 مورد از عفونت‌ها (69%) در افراد با بیماری‌هایی زمینه‌ای به خصوص دیابت دیده شد و در گروه مداخله 4 نفر (66%) از افرادی که دچار عفونت شدند، مبتلا به ببیماری زمینه‌ای بودند. یک مورد فوت در گروه شاهد در بستری مجدد به علت مشکلات همودینامیک و نارسایی حاد قلب رخ داد که تب و عفونت محل زخم هم داشت.نتیجه‌گیری: در مطالعه ما با وجود کمتر بودن عفونت‌ها در گروه مداخله، تفاوت معنی داری دیده نشد. در پاره ای از مطالعات بدون در نظر گرفتن حامل بودن S. Aureus در بینی به نتیجه مشابه دست یافته‌اند. امادر مطالعاتی که در افراد حامل S. Aureus انجام شده، گه‌گاه کاهش معنی دار در عفونت‌های بعد از عمل یافت شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Nose and Throat Disinfection Method with Chlorhexidine to Prevent from Nosocomial Infection after Heart Surgeries

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Rostami 1
  • Mohsen Mirmohammad Sadeghi 2
  • Amir Elahifar 3
  • Mojtaba Akbari 4
1 Associate Professor, Department of Infectious Diseases, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfa-han, Iran
2 Assistant Professor, Department of Cardiac Surgery, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
3 Medical Student, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Researcher, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: Nosocomial infections are amongst important complications of cardiac surgical operations. The principal types of these infections appear as surgical site or respiratory infections. The rate of surgical site infections after cardiac surgery has been reported between 1 and 9 percent and the rate of respiratory infections has been up to twice this range. Various studies have attempted to make use of methods to prevent post-operative infections in addition to routine measures of preparation before surgery. Topical application of bacitracin or gentamicin ointment, intranasal mupirocin ointment, oral rinse and intranasal application of chlorhexidine solution are among these methods. The current study aimed to investigate the impact of mouth and nose disinfection with chlorhexidine solution on reduction of surgical site as well as respiratory infections after cardiac surgical operations.Methods: This study was conducted in the cardiac surgery ward, Sina Hospital, Isfahan from 2009 to 2010 as a randomized clinical trial. Patients undergoing open heart surgery entered the study. Patients were randomly assigned to two groups, whereby in one group preparation for operating room was implemented by routine methods and in the other group, mouth and nose disinfection with 0.2% chlorhexidine solution was performed every 6 hours from one day before to one day after surgery, in addition to routine hospital measures. Each patient was followed for signs of infection up to one month after surgery.Finding: From 180 patients were recruited too this study, Chlorhexidine solution was used in 88 patients and  92 other patients who comprised the control group,. The age of patients ranged from 43 to 77 years. Mean age was 61.8 years in case group and 61.5 years in control group. Total number of infections in case (intervention) group was 6 (7%) including 2 surgical site infections and 4 respiratory infections. A total of 13 patients (14%) in the control group were diagnosed with infections including 7 surgical site and 6 respiratory infections. There was no statistical difference I using chlorhexidine (P = 0.232). In the case group 4 infections (66%) occurred in patients suffering from underlying diseases specially diabetes and 9 infections (69%) in the control group occurred in patients with underlying diseases. 1 patient in the control group died from acute heart failure during a second hospitalization, who also had fever and wound infection.Conclusion: Despite lower number of infections in the case (intervention) group, there was no significant difference. Some studies have attained similar results not considering nasal S. aureus carrier state. But some studies on S. aureus carrier patients have found meaningful reductions in postsurgical.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mediastinitis
  • Chlorhexidine
  • Nosocomial infections
  1. Softah A, Bedard A, Hendry P, Masters RG, Goldstein W, Brais M. Wound infection in cardiac surgery. Annals Saudi Med 2002;22:105-107
  2. Friberg O, Svedjeholm R, Soderquist B, Gran-feldt H, Vikerfors T.Local gentamicin reduces sternal wound infections after cardiac surgery: a randomized controlled trial. Ann Thorac Surg 2005;79:153-61
  3. Finkelstein R, Rabino G, Mashiah T, Bar-El Y, Adler Z, Kertzman V. Surgical site infection rates following cardiac surgery: the impact of a 6-year infection control program. Am J Infect Control 2005;33: 450-455
  4. Segers P, Speekenbrink RGH, Ubbink DT, van Ogtrop ML, de Mol BA. Prevention of noso-comial infection in cardiac surgery by decontamination of the nasopharynx and oropharynx with chlorhexidine gluconate. JAMA 2006;296:2460-66
  5. Vijay V, Gold JP. Cardiac Surgery in the Adult. 2003 Chapter 18
  6. Hall JC, Edwards MG. The time of presenta-tion of wound infection after cardiac surgery. J Qualit Clin Prac 1998;18:227
  7. Vlahakes GJ, Lemmer JH, Behrendt DM, Austen WG. Handbook of Patient Care in Cardiac Surgery. 1994 Fifth ed: 15-16, 166-169
  8. Nicholson MR, Huesman LA. Controlling the usage of intranasal mupirocin does impact the rate of Staphylococcus aureus deep sternal wound infections in cardiac surgery patients. Am J Infect Control 2006;34:44-48
  9. Dohmen PM. Influence of skin flora and preventive measures on surgical site infection during cardiac surgery. Surg Infect 2006;7 Suppl 1:13-17
  10. Konvalinka A, Errett L, Fong IW. Impact of treating Staphylococcus aureus nasal carriers on wound infections in cardiac surgery. J Hosp Infect 2006;64:162-68
  11. MacIver RH, Stewart R, Frederiksen JW, Fullerton DA. Topical application of bacitracin ointment is associated with decreased risk of mediastinitis after median sternotomy. Heart Surg Forum 2006;9:750-3
  12. Kluytmans JA, Wertheim HF. Nasal carriage of Staphylococcus aureus and prevention of nosocomial infections. Infection 2005; 33: 3-8
  13. Perl TM, Cullen JJ, Wenzel RP, et al. Intra-nasal mupirocin to prevent postoperative Staphylococcus aureus infections. N Engl J Med 2002; 346: 1871-1877
  14. Kohman LJ, Coleman MJ, Parker FB, Jr. Bacteremia and sternal infection after coronary artery bypass grafting. Ann Thorac Surg 1990; 49: 454-459
  15. Shrestha NK, Banbury MK, Weber M, et al. Safety of targeted perioperative mupirocin treatment for preventing infections after cardiac surgery. Ann Thorac Surg 2006; 81: 2183-218