مقایسه‌ی میزان چگالی ماده‌ی معدنی استخوان بیماران و جانبازان دچار آسیب نخاعی ورزشکار و غیر ورزشکار

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه تربیت بدنی، دانشکده‌ی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه تربیت بدنی، دانشکدهی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، گروه فیزیک پزشکی، دانشکدهی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 دانشیار، گروه تربیت بدنی، دانشکدهی تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

5 دانشیار، گروه غدد و متابولیسم، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: هدف از این پژوهش, اندازه‌گیری میزان چگالی ماده‌ی معدنی استخوان (Bone mineral density یا BMD) در جانبازان و معلولین ورزشکار بسکتبالیست، وزنه‌بردار و شناگر و مقایسه‌ی آن‌ها با یکدیگر و با گروه معلولین و جانبازان کم تحرک بود. روش‌ها: آزمودنی‌های این پژوهش، 35 نفر از جانبازان و معلولین آسیب نخاعی استان اصفهان بودند که شامل 10 نفر ورزشکار بسکتبالیست، 8 نفر ورزشکار وزنه‌بردار، 5 نفر ورزشکار شناگر و 11 نفر از معلولین آسیب نخاعی کم تحرک بودند. با استفاده از روش جذب اشعه‌ی ایکس با دو انرژی، تراکم استخوانی گردن استخوان ران و مهره‌های کمری 2 تا 4 اندازه‌گیری شد. همچنین سطوح کلسیم، فسفر، کراتینین، آلبومین، آنزیم آلکالین فسفاتاز و هورمون محرک تیرویید در سرم آن‌ها در حالت ناشتا اندازه‌گیری گردید. یافته‌ها: تعداد 10 بسکتبالیست با میانگین سنی 47/5 ± 3/46 سال، 8 وزنه‌بردار با میانگین سنی 13/2 ± 37/43 سال، 5 شناگر با میانگین سنی 54/5 ± 40/49 سال و 11 معلول آسیب نخاعی کم تحرک با میانیگن سنی 88/5 ± 27/53 سال بررسی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که هیچ تفاوت معنی‌داری در تراکم استخوان نواحی اندازه‌گیری شده بین گروه‌های تحت بررسی وجود نداشت و بین عوامل خونی اندازه‌گیری شده به جز کراتینین با تراکم استخوانی نواحی اندازه‌گیری شده رابطه‌ای مشاهده نشد. نتایج آزمون همبستگی Pearson نشان داد که بین دوره‌ی آسیب با تراکم استخوانی گردن استخوان ران پای چپ (001/0 >  Pو 53/0- = r) و مهره‌های کمری (02/0 > P و 35/0- = r) همبستگی منفی وجود داشت. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد که تراکم استخوانی ورزشکاران جانباز و معلول آسیب نخاعی تفاوت قابل توجهی از نظر آماری با افراد معلول کم تحرک نداشت. به نظر می‌رسد که طول دوره‌ی آسیب دیدگی تأثیر بیشتری بر میزان تراکم استخوانی دارد و در پژوهش‌های بعدی بهتر است که آزمودنی‌ها از نظر تاریخ آسیب دیدگی همتاسازی شوند. واژگان کلیدی: آسیب نخاعی، چگالی ماده‌ی معدنی استخوان، ورزشکاران معلول، کم تحرکی

عنوان مقاله [English]

Comparison of Bone Mineral Density of Athletes and Non-Athletes in Spinal cord Injured Veterans

نویسندگان [English]

  • Arash Kajouri 1
  • Hossein Mojtahedi 2
  • Mohammad Reza Salamat 3
  • Seyed Mohammad Marandi 4
  • Mansour Siavash 5
1 Department of Physical Education, School of Physical Education and Sport Sciences, The University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Physical Education, School of Physical Education and Sport Sciences, The University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Medical Physics, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Associate Professor, Department of Physical Education, School of Physical Education and Sport Sciences, The University of Isfahan, Isfahan, Iran
5 Associate Professor, Department of Endocrinology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: The aim of this study was to assess bone mineral density (BMD) of athletes and non-athletes in spinal cord injured veterans. Methods: A total number of 34 veterans including 10 basketball players, 8 weight lifters, 5 swimmers and 11 non-athletes participated in this research. The mean ± SD age of basketball players, weight lifters, swimmers and non-athletes was 46.30 ± 5.47, 43.37 ± 2.13, 49.40 ± 5.54, and 53.27 ± 5.88 years. Using dual energy X-ray absorptiometry (Norland XR46 bone densitometer, Norland Corp., Atkinson, USA), BMD of femoral neck (FN), femur, and lumbar vertebrae (L2-L4) were compared between all groups. Fasting calcium, phosphorus, creatinine, serum albumin, phosphate alkaline enzyme and thyroid stimulating hormone (TSH) levels were also measured. The data was analyzed at a significance level of α = 0.05 using SPSS16. Findings: There were no significant differences in BMD of lumbar vertebrae and FN between various groups. There was no significant correlation between blood contents and BMD of the measured sites, except for the creatinine. Pearson's correlation analysis showed significant negative correlations between the injury period and BMD of FN (r = -0.53; P < 0.001) and lumbar vertebrae (r = -0.35; P < 0.02). Conclusion: This study indicated that there were no significant differences in BMD of athletes and non-athletes of spinal cord injured patients and veterans. Keywords: Bone mineral density, Spinal cord injury, Athletes, Non-athletes