مقایسه‌ی تأثیر تجویز وریدی پاراستامول، دگزامتازون و ترکیب پاراستامول و دگزامتازون در پیش‌گیری از سردرد پس از بی‌حسی نخاعی در جراحی سزارین

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، مرکز تحقیقات بیهوشی و مراقبت‌های ویژه، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دستیار، گروه بیهوشی و مراقبت‌های ویژه، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: مطالعه‌ی حاضر، با هدف تعیین تأثیر تجویز وریدی پاراستامول، دگزامتازون، ترکیب پاراستامول و دگزامتازون بر سردرد پس از بی‌حسی نخاعی در جراحی سزارین انجام شد.روش‌ها: در یک مطالعه‌ی کارآزمایی بالینی، 220 بیمار کاندیدای سزارین در 4 گروه 55 نفره توزیع شدند و گروه‌ها به ترتیب 1 گرم پاراستامول، 8 میلی‌گرم دگزامتازون، 1 گرم پاراستامول + 8 میلی‌گرم دگزامتازون و گروه شاهد، با حجم مشابه نرمال‌سالین دریافت کردند. بروز سردرد بعد از عمل در چهار گروه تعیین و مقایسه گردید.یافته‌ها: فراوانی بروز سردرد در چهار گروه معنی‌دار بود؛ به طوری که در 6 ساعت بعد از عمل، در چهار گروه دگزامتازون، پاراستامول، دگزامتازون + پاراستامول و شاهد، به ترتیب 60/23، 00/20، 90/10 و 00/40 درصد دچار سردرد شدند (004/0 = P). در 12 ساعت بعد از عمل نیز در چهار گروه پیش‌گفته، به ترتیب 15/25، 00/20، 90/10 و 00/40 درصد افراد، دچار سردرد شدند (004/0 = P). در 24 ساعت بعد از عمل نیز به ترتیب 8/21، 00/20، 90/10 و 50/34 درصد افراد سردرد داشتند (027/0 = P).نتیجه‌گیری: استفاده از ترکیب دارویی پاراستامول و دگزامتازون، مؤثرتر از کاربرد تک‌تک این داروها می‌باشد. مضاف بر این که مصرف هم‌زمان این دو دارو، با کاهش دز مصرف دگزامتازون همراه است و از آن جایی که پاراستامول به تنهایی تأثیر کاملی در پیش‌گیری از سردرد بعد از عمل ندارد و از طرف دیگر، مصرف زیاد دگزامتازون با بروز برخی عوارض جانبی از همراه می‌باشد، به نظر می‌رسد استفاده از پاراستامول + دگزامتازون، ترکیب دارویی مناسبی در پیش‌گیری از سردرد بعد از عمل جراحی سزارین تحت بی‌حسی نخاعی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the Effect of Paracetamol, Dexamethasone, and Paracetamol plus Dexamethasone on Prevention of Postoperative Headache in Pregnant Women Undergoing Cesarean Section with Spinal Anesthesia

نویسندگان [English]

  • Mitra Jabalameli 1
  • Mahsa Payandeh 2
1 Professor, Anesthesiology and Critical Care Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Resident, Department of Anesthesiology and Critical Care, School of Medicine. Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: This study aimed to compare the effect of paracetamol, dexamethasone, and paracetamol plus dexamethasone on prevention of postoperative headache in pregnant women undergoing cesarean section with spinal anesthesia.Methods: In this clinical trial study, 220 pregnant women who were candidate for cesarean section under spinal anesthesia were randomly divided in 4 groups of 55 receiving 1 g paracetamol, 8 mg dexamethasone, 1 g paracetamol plus 8 mg dexamethasone, or the same volume of normal saline. The incidence of postoperative headache were compared between the 4 groups.Findings: 6 hours after the operation, frequency of postoperative headache in the paracetamol, dexamethasone, paracetamol plus dexamethasone, and control groups was 23.60, 20.00, 10.90, and 40.00 percent, respectively (P = 0.004). 12 hours after the surgery, these amounts were 25.15, 20.00, 10.90, and 40.00 percent, respectively (P = 0.004); and 24 hours after the surgery, they were 21.80, 20.00, 10.90, and 34.50 percent, respectively (P = 0.027).Conclusion: Using combination of paracetamol plus dexamethasone is more effective. Considering low effect of paracetamol for prevention of postoperative headache and also side-effects of high dose of dexamethasone, it seems that using combination of the two drugs is better for prevention of postoperative headache.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Postoperative Complication
  • Headache
  • Paracetamol
  • Dexamethasone
  1. Bradbury CL, Singh SI, Badder SR, Wakely LJ, Jones PM. Prevention of post-dural puncture headache in parturients: A systematic review and meta-analysis. Acta Anaesthesiol Scand 2013; 57(4): 417-30.
  2. Kara I, Ciftci I, Apiliogullari S, Arun O, Duman A, Celik JB. Management of postdural puncture headache with epidural saline patch in a 10-year-old child after inguinal hernia repair: a case report. J Pediatr Surg 2012; 47(10): e55-e57.
  3. Kuczkowski KM. The management of accidental dural puncture in pregnant women: What does an obstetrician need to know? Arch Gynecol Obstet 2007; 275(2): 125-31.
  4. Stendell L, Fomsgaard JS, Olsen KS. There is room for improvement in the prevention and treatment of headache after lumbar puncture. Dan Med J 2012; 59(7): A4483.
  5. Kleine-Bruggeney M, Kranke P, Stamer UM. Prophylaxis and therapy of postdural puncture headache--a critical evaluation of treatment options. Anasthesiol Intensivmed Notfallmed Schmerzther 2011; 46(7-8): 516-24. [In German].
  6. Amorim JA, Gomes de Barros MV, Valenca MM. Post-dural (post-lumbar) puncture headache: Risk factors and clinical features. Cephalalgia 2012; 32(12): 916-23.
  7. Basurto O, X, Martinez GL, Sola I, Bonfill C, X. Drug therapy for treating post-dural puncture headache. Cochrane Database Syst Rev 2011; (8): CD007887.
  8. Kuczkowski KM. Post-dural puncture headache in the obstetric patient: An old problem. New solutions. Minerva Anestesiol 2004; 70(12): 823-30.
  9. Imarengiaye C, Ekwere I. Postdural puncture headache: a cross-sectional study of incidence and severity in a new obstetric anaesthesia unit. Afr J Med Med Sci 2006; 35(1): 47-51.
  10. Shah P, Thomas S. Post–Lumbar Puncture Headache. Hospital Physician 2007; 43: 51-5.
  11. Anderson M. The properties of aminophylline. Emerg Nurse 2007; 15(7): 24-7.
  12. Donaldson D, Sundermann R, Jackson R, Bastani A. Intravenous dexamethasone vs placebo as adjunctive therapy to reduce the recurrence rate of acute migraine headaches: A multicenter, double-blinded, placebo-controlled randomized clinical trial. Am J Emerg Med 2008; 26(2): 124-30.
  13. Noyan Ashraf MA, Sadeghi A, Azarbakht Z, Salehi S, Hamediseresht E. Evaluation of intravenous hydrocortisone in reducing headache after spinal anesthesia: a double blind controlled clinical study [corrected]. Middle East J Anaesthesiol 2007; 19(2): 415-22.
  14. Masoudifar M, Aghadavoudi O, Adib S. Effect of venous dexamethasone, oral caffeine and acetaminophen on relative frequency and intensity of postdural puncture headache after spinal anesthesia. Adv Biomed Res 2016; 5: 66.
  15. Doroudian MR, Norouzi M, Esmailie M, Tanhaeivash R. Dexamethasone in preventing post-dural puncture headache: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Acta Anaesthesiol Belg 2011; 62(3): 143-6.
  16. Basurto O, X, Uriona Tuma SM, Martinez Garcia L, Sola I, Bonfill Cosp X. Drug therapy for preventing post-dural puncture headache. Cochrane Database Syst Rev 2013; (2): CD001792.
  17. Naghibi K, Hamidi M. Prophylactic administration of aminophylline plus dexamethasone reduces post-dural puncture headache better than using either drug alone in patients undergoing lower extremity surgery. Adv Biomed Res 2014; 3: 5.
  18. Esmaoglu A, Akpinar H, Ugur F. Oral multidose caffeine-paracetamol combination is not effective for the prophylaxis of postdural puncture headache. J Clin Anesth 2005; 17(1): 58-61.