رابطه‌ی ادراک بیماری، ذهنی‌سازی و سنخ شخصیتی D با کیفیت زندگی بیماران عروق کرونر قلب: کاربردی از مدل معادلات ساختاری

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی سلامت، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

2 دانشیار، گروه روانشناسی سلامت، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

3 استاد، گروه قلب و عروق، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

4 استاد، گروه مشاوره، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

5 استاد، گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده‌ی بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

6 استاد، گروه روانشناسی سلامت و مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران

چکیده

مقاله پژوهشی




مقدمه: بیماران مبتلا به اختلال در عروق کرونر قلب (Coronary artery disease) CAD کیفیت زندگی پایین‌تری را تجربه می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف کاربردی از مدل معادلات ساختاری در بررسی واسطه‌گری ادراک بیماری در ارتباط بین ذهنی‌سازی و سنخ شخصیتی D با کیفیت زندگی بیماران CAD انجام‌ شد.
روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر، طبق مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه‌ی Cohen، 210 بیمار مبتلا به CAD مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید چمران اصفهان در سال 1400 به روش نمونه‌گیری تصادفی وارد مطالعه شدند. پرسش‌نامه‌های سنخ شخصیتی D، کیفیت زندگی (Quality of life) SF-36، ذهنی‌سازی (Mentalization) Ment S و ادراک بیماری (Illness Perception Questionnaire) IPQ، ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش بودند که توسط خود بیماران تکمیل گردیدند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، رابطه‌‌ی دوبه‌دو متغیرها با استفاده از همبستگی Pearson مقایسه گردید. از طرف دیگر، ارتباط تعاملی در ساختار مدل نظری ترسیم‌ شده در این مطالعه با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری ارزیابی گردید. کفایت مدل با شاخص‌های آماری (Comparative fit index) CFI، (Tucker-Lewis index) TLI، (Normed fit index) NFI و آزمون Chi-square و RSME ارزیابی شد.
یافته‌ها: الگوی نهایی پژوهش از برازش بسیار خوبی برخوردار بود. نتایج حاکی از اثر مستقیم سنخ شخصیتی D و ادراک بیماری بر کیفیت زندگی بود، اما اثر مستقیم ذهنی‌سازی بر کیفیت زندگی معنی‌دار نبود. همچنین، اثر غیرمستقیم سنخ شخصیتی D و ذهنی‌سازی از طریق ادراک بیماری بر کیفیت زندگی، از نظر آماری، معنی‌دار بود.
نتیجه‌گیری: بازنمایی شناختی و هیجانی از بیماری که همان ادراک بیماری است می‌تواند رابطه‌ی بین متغیرهای روان‌شناختی و شخصیتی با کیفیت زندگی را واسطه‌گری کند. لذا در بهبود ادراک بیماری جهت ارتقاء کیفیت زندگی بیماران، می‌توان متغیرهای شخصیتی، رفتاری و روان‌شناختی را مورد هدف قرار داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Illness Perception, Mentalization and Personality Type D with the Quality of Life of Coronary Heart Disease Patients: An Application of Structural Equation Model

نویسندگان [English]

  • Sayed Mohamad Hosein Mosavi 1
  • Amrollah Ebrahimi 2
  • Hamid Sanei 3
  • Mohammad Reza Abedi 4
  • Awat Feizi 5
  • Reza Bagherian-Sararoudi 6
1 MSc Student, Department of Health Psychology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Health Psychology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Iran
3 Professor, Department of Cardiology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Professor, Department of Counseling, School of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Isfahan, Iran
5 Professor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
6 Professor, Department of Health Psychology, Behavioral Sciences Research Center, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Iran
چکیده [English]

Background: Patients who suffered coronary artery disease (CAD) experience a lower quality of life.This study aimed to investigate the mediating role of the illness perception variable in the relationship between mentalization and personality type D with quality of life in patients with coronary heart disease.
Methods: The present study was performed using correlation modeling using structural equation modeling. Based on Cohen's sample size determination table, 210 patients with coronary heart disease were enrolled by random sampling method. Questionnaires of personality type D, quality of life (SF-36), mentalization (Ment S) and disease perception (IPQ) were used to gather data for this study which were completed by the patients themselves. After data collection, the relationship between the two variables with Pearson correlation and the interactive relationship in the structure of the theoretical model drawn in this study was evaluated using structural equation modeling.
Findings: The final research model had a very good fit. The results showed a direct effect of D personality type and disease perception on quality of life but the direct effect of mentalization on quality of life was not significant. Also, the indirect effect of personality type D and mentalization through disease perception on quality of life was statistically significant.
Conclusion: Cognitive and emotional representation of the disease, which is the illness perception, can mediate the relationship between psychological and personality variables with quality of life. Therefore, in improving the perception of the disease to improve the quality of life of patients, personality, behavioral and psychological variables can serve as targets of intervention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Illness
  • Perception
  • Type D personality
  • Quality of Life
  • Mentalization

مراجع

  1. von Eckardstein A. Risk factors for atherosclerotic vascular disease. Handb Exp Pharmacol 2005; (170): 71-105.
  2. Kordestani D, Ghamari A. Comparing the resilience, life style and life quality among cardiovascular patients and normal people [in Persian]. Yafte 2018; 19(5): 71-80.
  3. Moghaddam M, Hatami M, Baghdassarians A, Sepahmansour M. A comparison of effectiveness of cognitive behavioral therapy and mindfulness-based therapy on quality of life in patients with coronary heart disease [in Persian]. NPWJM 2020; 8(28): 33-43.
  4. Azizi A, Faqih S. Comparison of quality of life in patients with acute myocardial infarction and heart failure with normal individuals [in Persian]. J Sabzevar Univ Med Sci 2019; 26(5): 593-8.
  5. Ghodrati S, Rezaei D, Vaziri N, Shokrani B, Hazrati G. Health-related quality of life characteristics in individuals with human immunodeficiency virus [in Persian]. Intern Med Today 2020 Mar 10; 26(2): 118-27.
  6. Darvishpour A, Javadi Pashaki N, Salari A, Taleshan Nejad M, Barari F. Comparing the quality of life in patients with cardiovascular diseases before and after coronary angioplasty [in Persian]. J Mazandaran Univ Med Sci 2016; 26(137): 206-10.
  7. Adebayo SO, Olunuga TO, Durodola A, Ogah OS. Quality of life in heart failure: A review. Nig J Cardiol 2017; 14(1): 1-8.
  8. Kwon M, Kang J. Mediating effect of illness perception on the relationship between Type D personality and health behaviors among coronary artery disease patients. Heal Psychol Open 2018; 5(2): 2055102918817228.
  9. Dafie M, Hatefi S, Dehghani A. The effect of group counseling based on cognitive-behavioral approach on self-care behaviors and perception of middle-aged women with type 2 diabetes: a quasi-experimental study [in Persian]. Avicenna J Nurs Midwifery Care 2020; 28(3): 216-26.
  10. Bassi M, Falautano M, Cilia S, Goretti B, Grobberio
    M, Pattini M, et al. Illness perception and well-being among persons with multiple sclerosis and their caregivers. J Clin Psychol Med Settings 2016; 23(1): 33-52.
  11. Allen JG. Handbook of mentalizing in mental health practice, second edition. J Psychiatr Pract 2020; 26(2): 160-1.
  12. Pluijmers EM, Denollet J. Type D personality as a predictor of poor health outcomes in patients with cardiovascular disease. Neth Heart J 2017; 25(4): 286-7.
  13. Azami-Aghdash S, Gharaee H, Aghaei MH, Derakhshani N. Cardiovascular diseases patient's quality of life in Tabriz-Iran: 2018. JCHR 2019; 8(4): 245-52.
  14. Bonaccio M, Di Castelnuovo A, Costanzo S, Persichillo M, De Curtis A, Cerletti C, et al. Health-related quality of life and risk of composite coronary heart disease and cerebrovascular events in the Moli-sani study cohort. Eur J Prev Cardiol 2018; 25(3): 287-97.
  15. Abu HO, Ulbricht C, Ding E, Allison JJ, Salmoirago-Blotcher E, Goldberg RJ, et al. Association of religiosity and spirituality with quality of life in patients with cardiovascular disease: a systematic review. Qual Life Res 2018; 27(11): 2777-97.
  16. Cohen L, Manion L, Morrison K. Research methods in education. New York, NY:‎ Routledge; 2011.
  17. Montazeri A, Goshtasebi A, Vahdaninia M, Gandek B. The short-form health survey (SF-36): Translation and validation study of the Iranian version. Qual Life Res 2005; 14: 875-82.
  18. Broadbent E, Petrie KJ, Main J, Weinman J. The brief illness perception questionnaire. J Psychosom Res 2006; 60(6): 631-7.
  19. Bagherian Sararoudi R, Bahrami EH, Sanei H. Relationship between the history of myocardial infarction and cognitive representation of myocardial infarction [in Persian]. J Res Psychol Health 2008; 2(2): 29-39.
  20. Denollet J, de Jonge P, van Melle JP, Kuyper A, Honig A, Schene AH, et al. Associations of Type-D personality and depression with somatic health in myocardial infarction patients. J Psychosom Res 2007; 63(5): 477-82.
  21. Jakobsen JC, Hansen JL, Simonsen E, Gluud C. The effect of adding psychodynamic therapy to antidepressants in patients with major depressive disorder. A systematic review of randomized clinical trials with meta-analyses and trial sequential analyses. J Affect Disord 20121; 137(1-3): 4-14.
  22. Ilbeigy Ghale Nei R, Abolghasemi A, Rostami M. Role of Hexaco personality dimensions, D personality type and emotions in the quality of life of people suffering from cancer [in Persian]. JMS 2014; 2(3): 10-21.
  23. Dimitrijević A, Hanak N, Altaras Dimitrijević A, Jolić Marjanović Z. The mentalization scale (MentS): A self-report measure for the assessment of mentalizing capacity. J Pers Assess 2018; 100(3): 268-80.
  24. Williams K, Steer H. Illness perceptions: are beliefs about mental health problems associated with self-perceptions of engagement in people with psychosis?
    Behav Cogn Psychother 2011; 39(2): 151-63.
  25. Nafisi N, Vaziri A, Ghorashi G, Nematzaheh S. Type D personality elements (negative emotion and social inhibition) in perception of cancer patients disease [in Persian]. Thoughts Behav Clin Psychol 2019; 14(52): 77-86.
  26. Bagherian-Sararoudi R, Ahmadzadeh G, Bahraminejad M. The relationship between illness perception, personality variables, and adherence among the patients with myocardial infarction [in Persian]. J Isfahan Med Sch 2017; 37(560): 1454-61.
  27. Mohajerani S, Haghayegh SA, Adibi P. Relationship between alexithymia, illness perception and resilience with quality of life of patients with ulcerative colitis [in Persian]. Govaresh 2017; 22(1): 28-38.
  28. Shinan-Altman S, Katzav KO. The relationship between illness representations, alexithymia, coping strategies, and subjective well-being among persons with asthma. J Asthma 2021; 58(7): 932-8.
  29. Barbasio C, Vagelli R, Marengo D, Querci F, Settanni M, Tani C, et al. Illness perception in systemic lupus erythematosus patients: The roles of alexithymia and depression. Compr Psychiatry 2015; 63: 88-95.
مجله دانشکده پزشکی اصفهان
دوره 40، شماره 678
هفته 2 شهریورماه
مرداد و شهریور 1401
صفحه 490-497

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار