بررسی اثر ورزش در حین دیالیز بر کارایی دیالیز سطح فسفر سرم، هموگلوبین و فشار خون و مقایسه‌ی دو برنامه‌ی ورزشی مختلف در بیماران

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 دستیار بیماریهای داخلی، گروه داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار نفرولوژی، گروه داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

  مقدمه:   چکیده شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ورزش در حین دیالیز باعث افزایش کارایی دیالیز و دفع فسفر می‌شود. این پژوهش اثر ورزش حین دیالیز را بر کارایی دیالیز، کنترل فشار خون، فسفر و هموگلوبین سرم بررسی کرده است. روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی 14 بیمار (6/14 ± 13/47 سال)، همودیالیزی مزمن (180-6 ماه) پس از بررسی از نظر منع انجام ورزش، در یک برنامه‌ی ورزشی هشت هفته‌ای که شامل دوچرخه‌زدن با دوچرخه در حد sub maximal workload بود، شرکت کردند. طول زمان ورزش یک ساعت و در دو ساعت اول دیالیز بیماران در دو گروه هفت نفره شامل گروه الف و ب تقسیم شدند، سپس گروه الف در دو نوبت نیم ساعته و گروه ب در شش نوبت ده دقیقه‌ای ورزش کردند. روال کار چنین بود که فشار خون بیماران پیش از دیالیز، URR (urea reduction ratio)،(Kt/v) sp، و میزان فسفر، کلسیم و هموگلوبین آنان یک بار در شروع پژوهش و سپس در هفته‌ی چهارم و هشتم اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: میزان افزایش (Kt/v) sp با وجود افزایش 20% در انتهای پژوهش از نظر آماری معنی‌دار نبود. میانگین فشار خون سیستولی 4/5 میلی‌متر جیوه کاهش یافت که از نظر آماری معنی‌دار بود (015/0 = P). به جز تفاوت معنی‌دار در دوز داروهای باندشونده به فسفر در انتهای ماه اول و دوم، تفاوتی در سایر نتایج دو گروه به دست نیامد. نتیجه‌گیری: یک ساعت ورزش در حین دیالیز می‌تواند موجب کاهش معنی‌دار در فشار خون شود. همچنین می‌تواند موجب افزایش باارزش بالینی در (Kt/v) sp و کاهش جزئی در فسفر سرم و افزایش جزئی هموگلوبین گردد. انجام ورزش در دو نوبت نیم ساعته در کاهش دوز داروهای باندشونده به فسفر مؤثرتر بود. در این زمینه انجام پژوهش جامعتری برای اثبات قطعی فواید ورزش در حین دیالیز و برتری نسبی برنامه‌های گوناگون ضروری است. واژگان کلیدی: ورزش، همودیالیز، کارایی دیالیز.

عنوان مقاله [English]

The Effect of Intradialytic Exercise on Dialysis Efficacy, Serum Phosphate, Hemoglobin and Blood Pressure Control and Comparison between Two Exercise Programs in Hemodialysis Patients

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Fallahi 1
  • Shahrzad Shahidi 2
  • Ziba Farajzadegan 3
1 Resident of Internal medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran.
2 Associate Professor of Nephrology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran.
3 Associate Professor of Community Medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Abstract There is some evidence that showed intradialytic exercise increases dialysis efficacy and removes phosphate. This study examined the impact of intrdialytic exercise on dialysis efficacy, serum phosphate, control of blood pressure and hemoglobin level. Background: In this clinical trial, 14 patient (47/13+/-14/6 years) on hemodialysis (6-180 months), after excluding contraindication, participated for eighth week exercise program in which they pedaled a bicycle at sub maximal workload. Total duration of exercise was one hour in the first two hours of HD. Patients divided into two groups: group A: two parts of 30 minutes exercise. Group B: six parts of 10 minutes exercise. Pre- dialysis blood pressure, URR (urea reduction ratio), sp Kt/V, serum phosphate, calcium and hemoglobin were measured initially, at the end of 4th week and 8th week of study. Methods: Two patients discontinued the study. sp Kt/V despite 20% increase at the end of study was not significant. Mean systolic blood pressure decreased 5.4 mmhg that was significant (Pv: 015). There is no significant difference between two groups except in the dose of phosphate binder at the end of first month and the end of study. Findings: One hour intradialytic exercise can cause significant reduction in systolic blood pressure. Clinical increase in sp Kt/V and slijht reduction in serum phosphate and hemoglobin level. Two part time of 30 minutes exercise program was more effective to lower the dose of phosphate binder drug. But comprehensive studies are needed to established definite benefits of intradialytic exercise and relative advantages of different exercise programs. Conclusion: Exercise, hemodialysis, dialysis efficacy. Key words: