بررسی شیوع اختلال عملکرد اندوتلیوم عروقی (FMD مختل) در خانم‌های مبتلا به لوپوس و ریسک فاکتورهای آن

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 استادیار گروه داخلی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان،

2 دستیار داخلی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

3 دانشیار گروه داخلی، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

چکیده

مقدمه: با‌توجه به ‌اینکه، اختلال عملکرد اندوتلیوم عروقی، بالقوه قابل برگشت است و اصلاح آن می‌تواند پیش‌آگهی بیماران لوپوس را بهبود بخشد، لذا در این مطالعه شیوع اختلال عملکرد اندوتلیوم عروقی (با توجه به اندکس FMD) در خانم‌های مبتلا به لوپوس (SLE) و ریسک فاکتورهای آن و در درجه‌ی بعدی ارتباط این اختلال با طول دوره‌ی بیماری، درجه‌ی فعالیت بیماری، بیماری‌ها و وضعیت‌های همراه مورد بررسی قرار گرفت. روش ها: این مطالعه بر روی 84 خانم مبتلا به لوپوس و 18 خانم سالم جوان انجام گرفت. عملکرد اندوتلیوم عروقی توسط اندکس‌هایFMD و PFG (PTD–FMD Gradient) و بوسیله‌ی انجام سونوداپلر شریان براکیال، مورد ارزیابی قرار گرفت. طبق تعریف، مقادیر FMD پایین‌تر از یک انحراف معیار از میانگین FMD افراد نرمال، غیر طبیعی و مقادیر PFG بالاتر از یک انحراف معیار از میانگین PFG افراد نرمال، غیر طبیعی (مختل) در نظر گرفته شد. به عبارت دیگر FMD کمتر از 96/8% PFG بالاتر از 79/19% غیـر‌طبیعی محسوب شد. یافته ها: در کل، 41 بیمار معادل 8/48 درصد بیماران FMD مختل و 21 بیمار، معادل 25 درصد بیماران PFG مختل داشتند (با 5/5 درصد FMD وPFG مختل در گروه کنترل). از طرف دیگر، FMD و PFG مختل، هیچ ارتباط معنی‌داری با طول دوره‌ی بیماری، فعالیت بیماری، وجود سندرم آنتی فسفولیپید، وجود آنتی بادی‌های Anti dsDNA و Anti Cardiolipin، وجود فشار خون، هیپرلیپیدمی، دیابت، هیپوتیروئیدی، سابقه‌ی نفروپاتی لوپوس و سابقه‌ی دریافت پالس سیکلوفسفامید نداشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان می‌دهد که در SLE ، اختلال عملکرد اندوتلیوم عروقی شیوع بالایی دارد و علت این اختلال، چند عاملی است. واژگان کلیدی: اختلال عملکرد اندوتلیوم عروقی، آترواسکلروز، لوپوس اریتماتوی سیستمیک.

عنوان مقاله [English]

The Prevalence of Endothelial Dysfunction in Female SLE (Systemic Lupus Erythematosus) Patients and its Risk Factors

نویسندگان [English]

  • Zahra Seyyedbonakdar 1
  • Bijan Ahmadi 2
  • Sayyed Mohammad Hashemi 3
1 Assistant Professor, Department of Rheumatology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan.
2 Resident of Internal Medicine, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Isfahan University of Medical sciences, Isfahan.
3 Assistant Professor, Department of Cardiology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan
چکیده [English]

Background:Atherosclerosis has a high prevalence in systemic lupus erythematosus (SLE) patients and the vascular endothelial dysfunction is the earliest stage of the atherosclerosis. The aim of this study was to evaluate the prevalence of vascular endothelial dysfunction and its risk factors in SLE women and then to identify its correlation with the disease activity, duration and concomitant conditions in these patients. Methods:Eighty four female SLE patients and 18 healthy young female were included in the study. The vascular endothelial function was evaluated via ultrasonographic assessment of the brachial artery diameter to determine flow mediated dilation (FMD) and Post TNG dilation-FMD gap (PFG) indexes. The FMD index, one standard deviation lower than mean FMD of the control group was considered as impaired FMD and PFG index one standard deviation more than mean PFG of the control group was defined as impaired PFG. Findings:SLE patients hade higher prevalence of impaired FMD than healthy subjects (48.8 vs. 5.5%,). The prevalence of impaired PFG in SLE cases and healthy subjects was 25 and 5.5%, respectively. FMD and PFG impairment did not have any significant correlation with disease activity, duration, the presence of the anti-dsDNA, anticardiolipin antibodies, antiphospholipid syndrome, hypertension, hyperlipidemia, diabetes mellitus, hypothyroidism, history of lupus nephropathy, and history of receiving cyclophosphamid pulses. Conclusion:The vascular endothelial dysfunction is very prevalent in SLE patients and no specific factor alone can explain this finding. Key words: Vascular endothelial dysfunction, Atherosclerosis, Systemic lupus erythematosus.