بررسی تأثیر سیکل قاعدگی در بروز علایم بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه بیماری‌های مغز و اعصاب، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار، گروه بیماری‌های مغز و اعصاب، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، گروه بیماری‌های زنان و زایمان، دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 دانشکده‌ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس ( MSیا (Multiple sclerosis یک بیماری خودایمنی است که با دمیلینه شدن اکسون نورون‌های سیستم عصبی مرکزی همراه می‌باشد. دامنه‌ی سنی غالب در این بیماری مربوط به دوران جوانی افراد است و میزان شیوع بیماری در خانم‌ها دو تا سه برابر آقایان است. شناخت عوامل و شرایطی که باعث عود بیماری و به عبارتی فراهم شدن شرایط بیماری می‌شود می‌تواند در پیش‌گیری از بروز و یا عود بیماری مؤثر باشد. یکی از این شرایط، دوران سیکل قاعدگی خانم‌ها و تغییرات هورمونی حین آن است که می‌تواند بر شرایط بروز و عود این بیماری مؤثر باشد. شناخت ارتباط تغییرات هورمونی حین قاعدگی بر عود بیماری لازم به نظر می‌رسد.روش‌ها: در این مطالعه تعداد 196 بیمار خانم مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و دارای سیکل قاعدگی منظم که به علت حمله‌ی بیماری مراجعه کرده بودند، از نظر زمان بروز حمله در سیکل قاعدگی مورد بررسی قرار گرفتند. سیکل قاعدگی بیماران بر اساس سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون به سه فاز تقسیم شد. فاز اول از سه روز پس از شروع سیکل قاعدگی تا زمان تخمک‌گذاری و هم‌زمان با افزایش استروژن بود. فاز دوم از زمان تخمک‌گذاری احتمالی (حدود روز 14 در سیکل 28 روزه و یا 14 روز قبل از پریود در سایر سیکل‌ها) تا 3 روز قبل از شروع قاعدگی بعدی بود که در این فاز سطح هر دوهورمون استروژن و پروژسترون بالا است. فاز سوم برابر با سه روز قبل از شروع خونریزی تا سه روز پس از شروع آن بود (کاهش استروژن و کاهش پروژسترون). بر اساس تاریخ LMP (Last menstrual period) بیماران و زمان حمله، فاز وقوع حمله در سیکل قاعدگی برای هر یک مشخص گردید.یافته‌ها: بیشترین عود حملات بیماری (99 حمله که معادل 6/50 درصد کل حملات بود) در فاز سوم سیکل قاعدگی روی داد که در آن سطح هر دو هورمون استروژن و پروژسترون پایین است. 27 درصد عود حملات در فاز یک (که سطح استروژن بالا است) و 4/22 درصد عود حملات در فاز دو (که سطح استروزن و پروژسترون بالا است) روی داد که تفاوت معنی‌داری داشت.نتیجه‌گیری: بیماری می‌تواند از هورمون‌های جنسی زنانه تأثیرپذیر باشد و استرویید‌های جنسی می‌توانند فعالیت بیماری را تغییر دهند. استروژن نقش محافظتی را در این بیماری دارد و کاهش استروژن با افزایش عود حملات همراه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the Impact of Menstrual Cycle in Incidence of Symptoms of Patients with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • Masoud Etemadifar 1
  • Ahmad Chitsaz 2
  • Masoud Harati 3
  • Hatav Ghasemi Tehrani 4
1 Professor, Department of Neurology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Neurology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
3 School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Assistant Professor, Department of Obstetrics and Gynecology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: Multiple sclerosis (MS) is an autoimmune disease that is associated with demyelination of the neurons axon in the central nervous system. The predominant age range of this disease is related to adolescence and its prevalence rate in women is two to three times more than in men. Indentifyingthe factors and conditions cause diseases recurrence and in other words providing disease conditions can be effective in the prevention of diseases occurrence or recurrence. One of these conditions and requirements is menstrual cycle of women and hormonal changes that can be effective on the occurrence or recurrence of the disease and therefore indentifying the relationship between hormonal changes during menstruation seem necessary for the disease recurrence.Methods: In this study, 196 women with MS, who had regular menstrual cycle had referred due todisease attack, were studied in terms of the time of occurring the attack in menstrual cycle. Menstrual cycle of the patients was divided into three phases based on the estrogen and progesterone levels. The first phase is three days after onset of menstrual cycle until the time of ovulation and is simultaneous with increased estrogen. The second phase is since probable ovulation time (Approximately 14th day in a 28-day cycle or 14 days before the period in the other cycles) until three days before onset of the next menstruation; in this phase, the levels of both estrogen and progesterone increase. The third phase is equal to three days before bleeding until three days after the onset (decreased estrogen and progesterone levels). According to the LMP date of patients and time of attack, the phase of attack occurrence in menstrual cycle was determined for each of them.Findings: The highest recurrence rate of attack (99 attacks which was equal to 50.6% of the total attacks) occurred at the third phase of menstrual cycle in which the levels of both estrogen and progesterone was low. Twenty-seven percent of the attacks recurrence occurred at the first phase (which the estrogen level is high) and 22.4 percent of the attacks recurrence occurred at the second phase (which both estrogen and progesterone levels are high) that the results showed no significantdifference.Conclusion: The disease might be influenced by the female sex hormones and sex steroids can alter the disease activity. Estrogen may play a protective role in the disease and reduce estrogen is associated with increased recurrence of attacks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multiple Sclerosis
  • Menstrual cycle
  1. McGuinness SD, Peters S. The diagnosis of multiple sclerosis: Peplau's Interpersonal Relations Model in practice. Rehabil Nurs 1999; 24(1): 30-3.
  2. Grossman RI, Yousem DM. Neuroradiology: The Requisites. 2nd ed. Louis, Missouri: Mosby; 2003.
  3. Frohman EM, Racke MK, Raine CS. Multiple sclerosis--the plaque and its pathogenesis. N Engl J Med 2006; 354(9): 942-55.
  4. Martin R, McFarland HF. Immunological aspects of experimental allergic encephalomyelitis and multiple sclerosis. Crit Rev Clin Lab Sci 1995; 32(2): 121-82.
  5. Orton SM, Herrera BM, Yee IM, Valdar W, Ramagopalan SV, Sadovnick AD, et al. Sex ratio of multiple sclerosis in Canada: a longitudinal study. Lancet Neurol 2006; 5(11): 932-6.
  6. Duquette P, Girard M. Hormonal factors in susceptibility to multiple sclerosis. Curr Opin Neurol Neurosurg 1993; 6(2): 195-201.
  7. Ostensen M, Aune B, Husby G. Effect of pregnancy and hormonal changes on the activity of rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol 1983; 12(2): 69-72.
  8. Hutchinson M. Pregnancy in multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1993; 56(10): 1043-5.
  9. Damek DM, Shuster EA. Pregnancy and multiple sclerosis. Mayo Clin Proc 1997; 72(10): 977-89.
  10. Confavreux C, Hutchinson M, Hours MM, Cortinovis-Tourniaire P, Moreau T. Rate of pregnancy-related relapse in multiple sclerosis. Pregnancy in Multiple Sclerosis Group. N Engl J Med 1998; 339(5): 285-91.
  11. Bernardi S, Grasso MG, Bertollini R, Orzi F, Fieschi C. The influence of pregnancy on relapses in multiple sclerosis: a cohort study. Acta Neurol Scand 1991; 84(5): 403-6.
  12. Correale J, Gilmore W, McMillan M, Li S, McCarthy K, Le T, et al. Patterns of cytokine secretion by autoreactive proteolipid protein-specific T cell clones during the course of multiple sclerosis. J Immunol 1995; 154(6): 2959-68.
  13. Formby B. Immunologic response in pregnancy. Its role in endocrine disorders of pregnancy and influence on the course of maternal autoimmune diseases. Endocrinol Metab Clin North Am 1995; 24(1): 187-205.
  14. Faas M, Bouman A, Moesa H, Heineman MJ, de LL, Schuiling G. The immune response during the luteal phase of the ovarian cycle: a Th2-type response? Fertil Steril 2000; 74(5): 1008-13.
  15. Sicotte NL, Liva SM, Klutch R, Pfeiffer P, Bouvier S, Odesa S, et al. Treatment of multiple sclerosis with the pregnancy hormone estriol. Ann Neurol 2002; 52(4): 421-8.
  16. Smith R, Studd JW. A pilot study of the effect upon multiple sclerosis of the menopause, hormone replacement therapy and the menstrual cycle. J R Soc Med 1992; 85(10): 612-3.
  17. Scott JR, Gibbs RS, Karlan BY, Haney AF. Danforth's Obstetrics and Gynecology (Obstetrics & Gynecology (Danforth's/ Scott)). 9th ed. Hagerstown, Maryland: Lippincott Williams & Wilkins; 2003.
  18. Zorgdrager A, De KJ. Menstrually related worsening of symptoms in multiple sclerosis. J Neurol Sci 1997; 149(1): 95-7.
  19. Zorgdrager A, De KJ. The premenstrual period and exacerbations in multiple sclerosis. Eur Neurol 2002; 48(4): 204-6.