آزمون ترسیم ساعت: غربال اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

سعیدی, محمدتقی; قریشی‌راد, فخرالسادات

آزمون ترسیم ساعت: غربال اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله های پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روان‌شناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

² دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس (MS یا Multiple sclerosis) یک بیماری التهابی مزمن سیستم عصبی مرکزی است که در آن، نشانه‌های اولیه در افراد جوان، بین 40-20 سالگی بروز می‌کند. شیوع اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس 65-45 درصد است که به حساسیت و دقت آزمون‌های نوروسایکولوژیکال بستگی دارد. در این مطالعه، با استفاده از آزمون نوروسایکولوژیک ترسیم ساعت، غربال اختلالات شناختی مبتلایان به MS نوع عود کننده- بهبود یابنده انجام شد.روش‌ها: در این پژوهش مورد- شاهدی که در انجمن MS اصفهان انجام شد، 49 زن مبتلا به MS نوع عود کننده- بهبود یابنده و 43 زن سالم با روش نمونه‌گیری هدفمند با همتاسازی سن، IQ (Intelligence quotient) و تحصیلات، با آزمون ترسیم ساعت به منظور غربال اختلالات شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان دهنده‌ی تفاوت معنی‌دار هر دو گروه در آزمایه‌ی ترسیم آزادانه‌ی ساعت 1:45 دقیقه و آزمایه‌ی کپی کردن از روی ساعت ترسیم شده توسط آزماینده (ساعت 3) بود (001/0 > P). همچنین افراد گروه بیمار خطای بیشتری را در ترسیم ساعت، جای‌گذاری اعداد، عقربه‌ها و نمایش زمان خواسته شده نشان داده‌اند. نتیجه‌ی منحنی ROC (Receiver operating characteristic) نشان داد که این آزمون، دارای حساسیت 92 درصد و اختصاصی بودن 89 درصد می‎باشد.نتیجه‌گیری: افراد مبتلا به MS در ترسیم ساعت، خطای بیشتری نشان می‌دهند که می‌تواند ناشی از حساسیت آزمون نوروسایکولوژیکال ترسیم ساعت، در غربال اختلالات شناختی باشد و می‎توان از این آزمون به عنوان ابزار غربالگری و پایش اختلالات شناختی در مبتلایان به MS استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Clock Drawing Test: Screening of Cognitive Dysfunction in Patients with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

Mohammad-Taghi Saeedi ¹
Fakhrossadat Ghoreyshi-Rad ²

¹ MSc Student, Department of Psychology, School of Educational and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

² Associate Professor, Department of Psychology, School of Educational and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Background: Multiple sclerosis (MS) is a chronic inflammatory disease of the central nervous system in which primary symptoms emerges in adults between the ages of 20 and 40 years. The prevalence of cognitive impairments in patients with MS is 45-65%, depending on the sensitivity and accuracy of neuropsychological measures. During recent past years, dominant approach to screening of cognitive impairments in patients with MS was to develop brief neuropsychological test collections. In this study, Clock Drawing Test was used for screening of cognitive impairments in patients with relapsing-remitting MS.Methods: In this case-control research done in Isfahan MS association, Iran, 49 women with relapsing-remitting MS and 43 age-, education- and intelligence quotient (IQ)-matched women without MS were selected by purposeful sampling. Both groups were tested using Clock Drawing Test.Findings: The multivariate variance analysis (MANOVA) test indicated meaningful difference between patients and controls in both clock (1:45) free-drawn task and clock (3:00) simple copying task (P < 0.001). In addition, patients had shown more errors in clock drawing, placing numbers and handles, and in showing the asked time. The test had 92% of sensitivity and 89% of specificity.Conclusion: According to the study results, patients with MS have more error in clock drawing which probably is because of clock drawing sensitivity in cognitive impairment screening. Thus, it can be used to screen cognitive impairments in patients with MS.

کلیدواژه‌ها [English]

Multiple Sclerosis
Cognitive impairments
Clock drawing test
Cognitive screening

مراجع

World Health Organization. Neurological disorders: public health challenges. Geneva, Switzerland: WHO; 2006. p.85-8.
Brassington JC, Marsh NV. Neuropsychological aspects of multiple sclerosis. Neuropsychol Rev 1998; 8(2): 43-77.
Minden SL, Moes EJ, Orav J, Kaplan E, Reich P. Memory impairment in multiple sclerosis. J Clin Exp Neuropsychol 1990; 12(4): 566-86.
Paul RH, Beatty WW, Schneider R, Blanco C, Hames K. Impairments of attention in individuals with multiple sclerosis. Mult Scler 1998; 4(5): 433-9.
Beatty WW, Monson N. Problem solving by patients with multiple sclerosis: comparison of performance on the Wisconsin and California Card Sorting Tests. J Int Neuropsychol Soc 1996; 2(2): 134-40.
Maurelli M, Marchioni E, Cerretano R, Bosone D, Bergamaschi R, Citterio A, et al. Neuropsychological assessment in MS: clinical, neurophysiological and neuroradiological relationships. Acta Neurol Scand 1992; 86(2): 124-8.
Penman MF. Assessing the prevalence of cognitive impairment in multiple sclerosis: implications for patient management. Axone 1991; 13(2): 45-9.
van den Burg W, van Zomeren AH, Minderhoud JM, Prange AJ, Meijer NS. Cognitive impairment in patients with multiple sclerosis and mild physical disability. Arch Neurol 1987; 44(5): 494-501.
Lyon-Caen O, Jouvent R, Hauser S, Chaunu MP, Benoit N, Widlocher D, et al. Cognitive function in recent-onset demyelinating diseases. Arch Neurol 1986; 43(11): 1138-41.
Mahler ME. Behavioral manifestations associated with multiple sclerosis. Psychiatr Clin North Am 1992; 15(2): 427-38.
Wishart H, Sharpe D. Neuropsychological aspects of multiple sclerosis: a quantitative review. J Clin Exp Neuropsychol 1997; 19(6): 810-24.
Amato MP, Ponziani G, Siracusa G, Sorbi S. Cognitive dysfunction in early-onset multiple sclerosis: a reappraisal after 10 years. Arch Neurol 2001; 58(10): 1602-6.
Bobholz JA, Rao SM. Cognitive dysfunction in multiple sclerosis: a review of recent developments. Curr Opin Neurol 2003; 16(3): 283-8.
Hoffmann S, Tittgemeyer M, von Cramon DY. Cognitive impairment in multiple sclerosis. Curr Opin Neurol 2007; 20(3): 275-80.
Rao SM. Neuropsychology of multiple sclerosis. Curr Opin Neurol 1995; 8(3): 216-20.
Akbar N, Honarmand K, Kou N, Levine B, Rector N, Feinstein A. Validity of an Internet version of the Multiple Sclerosis Neuropsychological Questionnaire. Mult Scler 2010; 16(12): 1500-6.
Beatty WW, Goodkin DE, Hertsgaard D, Monson N. Clinical and demographic predictors of cognitive performance in multiple sclerosis. Do diagnostic type, disease duration, and disability matter? Arch Neurol 1990; 47(3): 305-8.
Basso MR, Beason-Hazen S, Lynn J, Rammohan K, Bornstein RA. Screening for cognitive dysfunction in multiple sclerosis. Arch Neurol 1996; 53(10): 980-4.
Rao SM, Leo GJ, Bernardin L, Unverzagt F. Cognitive dysfunction in multiple sclerosis. I. Frequency, patterns, and prediction. Neurology 1991; 41(5): 685-91.
Heesen C, Segal J, Reich C, Hamalainen P, Broemel F, Niemann S, et al. Patient information on cognitive symptoms in multiple sclerosis - acceptability in relation to disease duration. Acta Neurol Scand 2006; 114(4): 268-72.
Wallin MT, Wilken JA, Kane R. Cognitive dysfunction in multiple sclerosis: Assessment, imaging, and risk factors. J Rehabil Res Dev 2006; 43(1): 63-72.
Denney DR, Hughes AJ, Owens EM, Lynch SG. Deficits in planning time but not performance in patients with multiple sclerosis. Arch Clin Neuropsychol 2012; 27(2): 148-58.
Freedman M, Leach L, Kaplan E, Winocur G, Shulman KI, Delis DC. Clock drawing: a neuropsychological analysis. New York, NY: Oxford University Press; 1994. p.10-43.
Royall DR, Cordes JA, Polk M. CLOX: an executive clock drawing task. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1998; 64(5): 588-94.
Shulman KI. Clock-drawing: is it the ideal cognitive screening test? Int J Geriatr Psychiatry 2000; 15(6): 548-61.
Cohen MJ, Ricci CA, Kibby MY, Edmonds JE. Developmental progression of clock face drawing in children. Child Neuropsychol 2000; 6(1): 64-76.
Cangoz B, Karakoc E, Selekler K. The norm determination and validity- reliability studies of clock drawing test on Turkish adults and elderly's (ages 50 and over). Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9(3): 136-142.
Rahmani J. The reliability and validity of Raven's progressive matrics test among the students of Azad Khorasgan University. Knowledge and Research in Applied Psychology 2008; 9(34): 61-74. [In Persian].
Turner MA, Moran NF, Kopelman MD. Subcortical dementia. Br J Psychiatry 2002; 180: 148-51.
Foong J, Rozewicz L, Quaghebeur G, Davie CA, Kartsounis LD, Thompson AJ, et al. Executive function in multiple sclerosis. The role of frontal lobe pathology. Brain 1997; 120 (Pt 1): 15-26.
Saeedi MT, Ghoreyshi Rad F, Bafandeh Gharamaleky H, Tavassoli S, Etemadifar M. Deficit in planning performance in patients with multiple sclerosis. J Res Behave Sci 2013; 11(4): 261-9. [In Persian].