بررسی سیر بالینی بیماران مبتلا به گزیدگی خشک مار افعی در مرکز ارجاع مسمومیت‌ها در استان اصفهان: یک مطالعه‌ی مقطعی

نوع مقاله : Original Article(s)

نویسندگان

1 دانشیار، گروه سم‌شناسی بالینی، مرکز تحقیقات سم‌شناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 استاد، گروه سم‌شناسی بالینی، مرکز تحقیقات سم‌شناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقاله پژوهشی




مقدمه: گزش خشک در مارگزیدگی زمانی است که علایم موضعی پیشرونده از قبیل تورم، نشانه‌های سیستمیک و اختلالات آزمایشگاهی دیده نمی‌شوند و عموماً نیاز به تجویز آنتی ونوم وجود ندارد. هدف از این مطالعه، بررسی الگوی گزش‌های خشک و عاقبت درمانی آن‌ها در یک مرکز ارجاعی بوده است.
روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی، بیماران با گزیدگی ناشی از مار افعی که از فروردین سال 1392 تا 1398 در بخش مسمومیت‌های بیمارستان خورشید اصفهان، به عنوان گزش خشک بستری شده بودند؛ مورد مطالعه قرار گرفتند. ویژگی‌های دموگرافیک، علائم موضعی، سیستمیک و آزمایشگاهی این بیماران جمع‌آوری و تحت بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: در این مدت، 139 بیمار با گزش مار افعی بستری شده بودند که 47 بیمار (33/81 درصد) گزش خشک داشتند. گزش در مردان شایع‌تر و بیشتر در فصل‌های بهار و تابستان و در شمال استان اصفهان و محل گزش مار به ترتیب فراوانی در اندام فوقانی، اندام تحتانی و تنه بود. شایع‌ترین علامت بیماران دچار گزش خشک، درد محل گزش (63/8 درصد) بود که در 63/8 درصد موارد با داروهای ضد التهاب و در 36/2 درصد بدون هیچ درمان اختصاصی بهبود یافت. در طی بستری و پیگیری پس از آن، بیماران فاقد هرگونه عارضه‌ای بودند.
نتیجه‌گیری: در بیماران با گزش خشک ناشی از گزش مار افعی بستری در بیمارستان، درد، شایع‌ترین علامت بود. با این حال، بسیاری از بیماران دچار گزش مار افعی نیاز به آنتی ونوم پیدا نکردند. این یافته می‌تواند حاکی از آن باشد که درد محل گزش به تنهایی الزام به دریافت آنتی ونوم را توجیه نمی‌نماید.

تازه های تحقیق

غلامعلی دوروشی: Google Scholar, PubMed 

محمد جواد طراحی: Google Scholar, PubMed 

نسترن ایزدی مود: Google Scholar, PubMed 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Clinical Course of Patients Underwent Dry Bite of Viper Snakes in the Referral Poisoning Center in Isfahan Province: A Cross-Sectional Study

نویسندگان [English]

  • Gholamali Dorooshi 1
  • Khatereh Moradi 2
  • Mohammad javad Tarrrahi 3
  • Nastaran Eizadi-Mood 4
1 Associate Professor, Clinical Toxicology Department, School of Medicine, Isfahan Clinical Toxicology Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 General Practitioner, Clinical Toxicology Department, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
3 Associate Professor, Department of Epidemiology & Biostatistics, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
4 Professor, Clinical Toxicology Department, Isfahan Clinical Toxicology Research Center, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Background: Dry bite in snakebite is when progressive local symptoms, systemic manifestations, and laboratory disorders are not seen, generally there is no need for antivenom. The purpose of this research was to investigate the pattern of dry bites and their treatment outcome in the referral center.
Methods: In this cross-sectional study, patients with viper bites who were admitted to the poisoning department of Khurshid Hospital in Isfahan from April 2013 to 2019 as dry bites; were studied. Demographic characteristics, local, systemic, and laboratory symptoms of these patients were collected and analyzed.
Findings: During this period, 47 patients (33.81% of all snakebites) had dry bites. Bites were more common in men and more in spring and summer, and the north of Isfahan province than in other regions. Snake bites were more frequent in the upper limbs, lower limbs and, trunk, respectively. The most common symptom of the patients was pain at the bite site (63.8%), which improved with anti-inflammatory drugs in 63.8% and without any specific treatment in 36.2% of cases. During hospitalization and follow-up, the patients did not have any complications.
Conclusion: Pain was the most common symptom in hospitalized patients with dry bites caused by viper bites; However, many snakebite patients did not require antivenom. This finding can indicate that pain at the bite site alone does not justify the requirement to receive antivenom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Snake bite
  • Dry bite
  • Viper
  • Antivenom

مراجع

  1. Willyard C. More people die from venomous snakebites each year than have ever died from e Nature 2023; 621(7979): S40-7.
  2. Latifi MLA. The snakes of Iran. Ann Arbor, Michigan: Society for the Study of Amphibians and Reptiles;
  3. Farzaneh E, Fouladi N, Shafaee Y, Mirzamohammadi Z, Naslseraji F, Mehrpour O. Epidemiological study of snakebites in Ardabil Province (Iran). Electron Physician 2017; 9(3): 3986-90.
  4. Alinejad S, Zamani N, Abdollahi M, Mehrpour O. A narrative review of acute adult poisoning in Iran. Iran J Med Sci 2017; 42(4): 327-46.
  5. Dehghani R, Fathi B, Panjeh Shahi M, Jazayeri M. Ten years of snakebites in Iran. Toxicon 2014; 90: 291-8.
  6. Knudsen C, Jürgensen JA, Føns S, Haack AM, Friis RUW, Dam SH, et al. Snakebite envenoming diagnosis and d Front Immunol 2021; 12: 661457.
  7. Mehta SR, Sashindran VK. Clinical features and management of snake b Med J Armed Forces India 2002; 58(3): 247-9.
  8. Besharat M, Abbasi F. Snake bite in Iran: Diagnosis, prevention, treatment [in Persian]. J Med Counc Islam Repub Iran 2009; 27(1): 63-76.
  9. Adukauskienė D, Varanauskienė E, Adukauskaitė A. Venomous snakebites. Medicina (Kaunas) 2011; 47(8): 461-7.
  10. Naik S. “Dry bite” in venomous snakes: A review.
    Toxicon 2017; 133: 63-7.
  11. Nelson L, Howland M, Lewin NA, Smith SW, Goldfrank LR, Hoffman RS. Goldfrank’s toxicologic e 11th ed. Chicago, IL: McGraw Hill / Medical; 2019. p. 1617-38.
  12. Pucca MB, Knudsen C, Oliveira IS, Rimbault C, Cerni FA, Wen FH, et al. Current knowledge on snake dry b Toxins (Basel) 2020; 12(11): 668.
  13. Chippaux JP. Estimating the global burden of snakebite can help to improve management. PLoS Med 2008; 5(11):
  14. Gutiérrez JM, Higashi HG, Wen FH, Burnouf T. Strengthening antivenom production in Central and South American public laboratories: report of a workshop. Toxicon 2007; 49(1): 30-5.
  15. Bhaumik S, Beri D, Lassi ZS, Jagnoor J. Interventions for the management of snakebite envenoming: An overview of systematic reviews. PLoS Negl Trop Dis 2020; 14(10):
  16. Dehghani R, Rabani D, Panjeh Shahi M, Jazayeri M, Sabahi Bidgoli M. Incidence of snake bites in kashan, iran during an eight year period (2004-2011). Arch Trauma Res 2012; 1(2): 67-71.
  17. Dorooshi G, Javid ZN, Meamar R, Farjzadegan Z, Nasri M, Eizadi-Mood N. Evaluation of the effects of anti-inflammatory drugs on local and systemic manifestations of snakebite: A cross-sectional study. J Venom Res 2021; 11: 21-5.
  18. Hansdak SG, Lallar KS, Pokharel P, Shyangwa P, Karki P, Koirala S. A clinico-epidemiological study
    of snake bite in Nepal. Trop Doct 1998; 28(4): 223-6.
  19. Brunda G, Sashidhar RB. Epidemiological profile of snake-bite cases from Andhra Pradesh using immunoanalytical approach. Indian J Med Res 2007; 125(5): 661-8.
  20. Suraweera W, Warrell D, Whitaker R, Menon G, Rodrigues R, Fu SH, et al. Trends in snakebite deaths in India from 2000 to 2019 in a nationally representative mortality study. Elife 2020; 9: e54076.
  21. Ochola FO, Okumu MO, Muchemi GM, Mbaria JM,
    Gikunju JK. Epidemiology of snake bites in selected areas of Kenya. Pan Afr Med J 2018; 29:
  22. Moradiasl E, Adham D, Mirzanejadasl H, Eghbali H, Solimanzadeh H, Rafinejad J, et al. Spatial analyses of snakebite in Ardabil Province for GIS in 2011-15 years [in Persian]. J Saf Promot Inj Prev 2018; 6(2): 81-6.
  23. Besharat M, Vahdani P, Abbasi F, Fardkhani S. Reporting a series of 100 cases of snake bites in Loghman Hospital between 2000-2005 [in Persian]. Pajoohandeh 2008; 13(4): 315-20.
مجله دانشکده پزشکی اصفهان
دوره 41، شماره 744
هفته 4، دی
آذر و دی 1402
صفحه 1023-1029

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 فروردین 1402
  • تاریخ بازنگری: 26 دی 1402
  • تاریخ پذیرش: 27 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار